Ở một loài động vật, tính trạng màu sắc lông (trắng, đen, xám) do một gen nằm trên nhiễm sắc thể thường có ba alen quy định, tính trạng chiều cao chân do một gen nằm trên nhiễm sắc thể thường có hai alen quy định. Cho lai giữa một cá thể có kiểu hình lông đen, chân cao với một cá thể có kiểu hình lông xám, chân cao (P), F₁ thu được tỉ lệ: 37,5% lông đen, chân cao: 12,5% lông đen, chân thấp: 18,75% lông xám, chân cao: 6,25% lông xám, chân thấp: 18,75% lông trắng, chân cao: 6,25% lông trắng, chân thấp. Biết không xảy ra đột biến, alen trội là trội hoàn toàn, các gen phân li độc lập nhau, sự biểu hiện của gen không phụ thuộc môi trường. Theo lí thuyết, trong các phát biểu sau, có bao nhiêu phát biểu đúng?

I- Ở F₁, xuất hiện tối đa 9 kiểu gen khác nhau.

II- Ở F₁, các cá thể có kiểu gen dị hợp chiếm tỉ lệ 87,5%.

III- Chọn ngẫu nhiên 2 cá thể lông đen, chân thấp ở F₁ cho giao phối với nhau, ở đời con các cá thể lông xám, chân thấp chiếm tỉ lệ 18,75%.

IV- Ở F₁, có tối đa 4 kiểu gen quy định các cá thể lông đen, chân cao.

Đáp án C

Ý 2;3;4 ĐÚNG

* Xác định kiểu gen của hai cơ thể mang lai, đối với trường hợp bài toán xét đến nhiều tính trạng và giả thiết đã cho biết tỉ lệ phân li kiểu hình đời con, ta làm 3 bước như sau:

Bước 1: Tách

- P: đen x xám → F₁: đen: xám: trắng = 2: 1: 1

+ P: đen x xám → F₁: xuất hiện trắng

→ Trắng lặn hoàn toàn so với đen và xám (1)

+ P: đen x xám → F₁: tỉ lệ đen lớn hơn xám

→ Đen trội hoàn toàn so với xám (2)

Từ (1)&(2) suy ra: Đen (A) >> Xám (a) >> Trắng (a₁); P: Aa₁ x aa₁ (3)

- P: Cao x Cao → F₁: cao: thấp = 3: 1

Suy ra: Cao (B) >> Thấp (b); P: Bb x Bb (4)

Bước 2: Tổ

Từ (3) & (4) suy ra P: (Aa₁,Bb) x (aa₁,Bb)

Bước 3: Tìm

Do giả thiết đã cho biết các gen phân li độc lập nhau nên P: Aa₁Bb x aa₁Bb

* Kiểm chứng các phát biểu

I. Ở F₁, xuất hiện tối đa 9 kiểu gen khác nhau.

P: Aa₁Bb x aa₁Bb = (Aa₁ x aa₁)(Bb x Bb) → Kiểu gen F₁: 4 x 3 = 12

II. Ở F₁, các cá thể có kiểu gen dị hợp chiếm tỉ lệ 87,5%.

- P: Aa₁Bb x aa₁Bb = (Aa₁ x aa₁)(Bb x Bb)

→ Tỉ lệ kiểu gen đồng hợp F₁: $\frac{1}{4}\times \frac{1}{2}=\frac{1}{8}$= 12,5%

- F₁: Tỉ lệ kiểu gen đồng hợp + Tỉ lệ kiểu gen dị hợp = 100%

→ F₁: Tỉ lệ kiểu gen dị hợp = 100% - 12,5% = 87,5%

III. Chọn ngẫu nhiên 2 cá thể lông đen, chân thấp ở F₁ cho giao phối với nhau, ở đời con các cá thể lông xám, chân thấp chiếm tỉ lệ 18,75%.

- P: Aa₁Bb x aa₁Bb = (Aa₁ x aa₁)(Bb x Bb) → Đen, thấp (A-bb) F₁: 1Aabb: 1Aa₁bb

- Đen, thấp F₁ x Đen, thấp F₁: ($\frac{1}{2}$ Aabb: $\frac{1}{2}$ Aa₁bb) x ( $\frac{1}{2}$ Aabb: $\frac{1}{2}$ Aa₁bb)

+ Xét phép lai của cặp gen thứ nhất:( $\frac{1}{2}$ Aa: $\frac{1}{2}$ Aa₁) x ($\frac{1}{2}$ Aa: $\frac{1}{2}$ Aa₁) → F₂: a- = 18,75%

+ Xét phép lai của cặp gen thứ hai: bb x bb → F₂: bb = 100%

Vậy F₂: a-bb = 18,75% x 1005 = 18,75%

IV. Ở F₁, có tối đa 4 kiểu gen quy định các cá thể lông đen, chân cao.

P: Aa₁ x aa₁ → F₁: A- = Aa, Aa₁ → 2 kiểu gen

P: Bb x Bb → F₁: B- = BB, Bb → 2 kiểu gen

Vậy F­₁: 2 x 2 = 4 kiểu gen quy định đen, cao.