Ở một loài côn trùng giao phối, màu sắc thân do gen A trên NST thường có 3 alen A₁, A₂, A₃ quy định. Trong đó các alen tương tác trội – lặn hoàn toàn theo thứ tự A₁ > A₂ > A₃. Tại một quần thể, thế hệ khảo sát (P) đang cân bằng di truyền, tần số alen A₂ gấp đôi tần số mỗi alen còn lại. Theo lý thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đúng?

I. Quần thể đang có tỉ lệ kiểu hình là 7: 8: 1.

II. Trong các cá thể mang kiểu hình trội của quần thể, có 50% cá thể khi sinh sản cho 2 loại giao tử.

III. Nếu quần thể không chịu tác động của nhân tố tiến hóa nào, F₁ có tỉ lệ kiểu gen là 1: 1: 2: 4: 4: 4.

IV. Nếu chọn lọc tự nhiên tác động theo hướng loại bỏ khả năng sinh sản của các cá thể thuần chủng, thì ở thế hệ F₁ có tỉ lệ cá thể sinh sản bình thường chiếm 34%.

Có 2 phát biểu đúng là I và III. => Đáp án A.

Theo đề, A₂ = 2A₁ = 2A₃ à A₁ = A₃ = 0,25 và A₂ = 0,5.

=> Tỉ lệ kiểu gen là 1A₁A₁ : 1A₃A₃ : 4A₂A₂ : 2A₁A₃ : 4A₁A₂ : 4A₂A₃.

- I đúng, vì tỉ lệ kiểu hình A₃ = 0,25² = 0,0625; tỉ lệ kiểu hình A₂ = 0,5² + 2 x 0,5 x 0,25 = 0,5; tỉ lệ kiểu hình A₁ = 1 – (A₃A₃ + A₂A-) = 0,4375

=> Tỉ lệ kiểu hình của quần thể là 7 : 8 : 1.

- II sai, vì tỉ lệ các kiểu hình trội (A₁ + A₂) = 0,9375; tỉ lệ dị hợp trội = A₁A₂ + A₂A₃ = 0,5.

=> Tỉ lệ cá thể cho 2 loại giao tử trong các cá thể có kiểu hình trội = 0,5 : 0,9375 = 8/15.

- III đúng, vì nếu quần thể không chịu tác động nào, F₁ vẫn cân bằng và giống P, tức tỉ lệ các kiểu gen vẫn là 1 : 1 : 2 : 4 : 4 : 4.

- IV sai, nếu các cá thể thuần chủng không sinh sản, qua chọn lọc, lúc này quần thể còn 2A₁A₃ : 4A₁A₂ : 4A₂A₃.

Tần số các alen sau chọn lọc là A₁ = A₃ = 0,3; A₂ = 0,4.

=> Khi ngẫu phối, tỉ lệ thuần chủng của thế hệ sau = 0,3² + 0,3² + 0,4² = 0,34 = 34% à Tỉ lệ dị hợp – tức sinh sản bình thường chiếm 66%.