Ở một loài thực vật, tính trạng màu hoa do hai cặp gen A, a và B, b phân li độc lập quy định. Khi trong kiểu gen có hai alen trội A và B quy định hoa đỏ; các kiểu gen còn lại quy định hoa trắng. Một quần thể của loài này đang ở trạng thái cân bằng di truyền có tần số alen A và B lần lượt là 0,4 và 0,5. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

I.   Quần thể có tỉ lệ kiểu hình là: 13 cây hoa đỏ : 12 cây hoa trắng.

II.   Lấy ngẫu nhiên một cá thể, xác suất được cá thể không thuần chủng là 13/50.

III.  Lấy ngẫu nhiên một cây hoa đỏ, xác suất thu được cây thuần chủng là 1/12.

IV.  Lấy ngẫu nhiên một cây hoa trắng, xác suất thu được cây thuần chủng là 11/26.

Chọn đáp án B.

Giải thích: Có 2 phát biểu đúng, đó là III và IV.

★   Quy ước:     A-B- : hoa đỏ                          A-bb + aaB- + aabb : hoa trắng

Quần thể có tần số A = 0,4 → Tần số alen a = 1 - 0,4 = 0,6.

Quần thể có tần số B = 0,5 → Tần số alen b = 1 - 0,5 = 0,5.

Quần thể cân bằng có cấu trúc: (0,4²AA : 2.0,4.0,6Aa : 0,6²aa)(0,5²BB : 2.0,5.0,5Bb : 0,5²bb)

hay (0,16AA : 0,48Aa : 0,36aa)(0,25BB : 0,5Bb : 0,25bb) →$\left(\frac{16}{25}A-:\frac{9}{25}aa\right)\left(\frac{3}{4}B-:\frac{1}{4}bb\right)$.

★   Xét các phát biểu của đề bài:

I sai vì tỉ lệ kiểu hình hoa đỏ là $\frac{16}{25}\times \frac{3}{4}=\frac{12}{25}$.

Tỉ lệ kiểu hình hoa trắng là $1-\frac{12}{25}=\frac{13}{25}$.

→ Quần thể có tỉ lệ kiểu hình là 12 cây hoa đỏ : 13 cây hoa trắng.

II sai. Lấy ngẫu nhiên một cá thể, xác suất được cá thể thuần chủng là

AABB + AAbb + aaBB + aabb =$\frac{4}{25}\times \frac{1}{4}+\frac{4}{25}\times \frac{1}{4}+\frac{9}{25}\times \frac{1}{4}+\frac{9}{25}\times \frac{1}{4}=\frac{13}{50}$.

→ Xác xuất không thuần chủng là $1-\frac{13}{50}=\frac{37}{50}$.

III đúng. Cây hoa đỏ thuần chủng có kiểu gen AABB = $\frac{4}{25}\times \frac{1}{4}=\frac{1}{25}$.

 Lấy ngẫu nhiên một cây hoa đỏ, xác suất thu được cây thuần chủng là $\frac{1}{25}:\frac{12}{25}=\frac{1}{12}$.

IV đúng. Cây hoa trắng thuần chủng là:

Aabb + aaBB + aabb =$\frac{4}{25}\times \frac{1}{4}+\frac{9}{25}\times \frac{1}{4}+\frac{9}{25}\times \frac{1}{4}=\frac{11}{50}$.

Lấy ngẫu nhiên một cây hoa trắng, xác suất thu được cây thuần chủng là $\frac{11}{50}:\frac{13}{25}=\frac{11}{26}$.