Một loài thực vật, màu hoa do 1 gen có 2 alen quy định; hình dạng quả do 2 cặp gen phân li độc lập cùng quy định. Phép lai P: hai cây giao phấn với nhau, thu được F1 có 40,5% cây hoa đỏ, quả tròn : 34.5% cây hoa đỏ, quả dài : 15,75% cây hoa trắng, quả tròn : 9,25% cây hoa trắng, quả dài. Cho biết hoán vị gen xảy ra ở cả quá trình phát sinh giao tử đực và giao tử cái với tần số bằng nhau. Theo lý thuyết, phát biểu nào sau đây sai?

Phương pháp:

Bước 1: Xét tỉ lệ phân li tính trạng, tìm quy luật di truyền, kiểu gen của P.

Bước 2: Từ tỉ lệ kiểu hình đề cho, phân tích tỉ lệ, xét các trường hợp có thể xảy ra.

Bước 3: Xét các phát biểu.

Cách giải:

- Tỉ lệ phân li tính trạng của từng cặp gen.

+ Tính trạng màu hoa: Đỏ : trắng = 3:1 tính trạng do 1 gen có 2 alen quy định.

Quy ước: D: đỏ; d: trắng. Kiểu gen của P: Dd × Dd.

+ Tình trạng hình dạng quả : Tròn : dài $=9:7\to$ tính trạng do 2 gen mỗi gen 2 alen tương tác bổ sung quy định.

Quy ước: ${\text{A}}_{-}:{\text{B}}_{-}$: tròn ; tất cả các kiểu gen còn lại quy định quả dài. Kiểu gen của $\text{P}:\text{AaBb}\times \text{AaBb}$ 

Nếu các gen phân li độc lập thì tỉ lệ kiểu hình là (9:7). (3:1) khác với tỉ lệ đề bài $\to$ một trong 2 gen quy định hình dạng quả liên kết với gen quy định màu hoa.

+ Ta có tỉ lệ kiểu hình ở  ${\text{F}}_1$có:

$\left({\text{A}}_{-}:{\text{B}}_{-};{\text{D}}_{-}\right)=40,5\%$. Giả sừ B liên kết với $\text{D}.\to {\text{B}}_{-}:{\text{D}}_{-}=0,54\to \text{bd}/\text{bd}=0,04$ .

$\to$ Có thế xảy $2\text{TH}$ :

TH1: P: $A\text{a}\frac{BD}{bd}\times Aa\frac{Bd}{bD};f=20\%$

TH2: P:Aa $\frac{Bd}{bD}\times Aa\frac{Bd}{bD};f=40\%$

+ Xét các phát biểu:

Ý A, sai. Hoa trắng, qua dài $=\text{aa.}\left(\text{dd};{\text{B}}_{-}+\text{dd},\text{bb}\right)+{\text{A}}_{-}(\text{dd},\text{bb})=1\times (2+1)+2\times 1=5$

Ý B, đúng.

Ý C, đúng. F₁ có hoa đỏ, quả dài $=aa\left(D_{-},B_{-}+D_{-}b \text{b}\right)+{\text{A}}_{-}\left({\text{D}}_{-},\text{bb}\right)=1\times (5+2)+2\times 2=11$ kiểu gen .

Ý D, đúng. Đúng cho cả 2 trường hợp vì:

Hoa đỏ, quả dài $\text{=aa}(\text{bD}/\text{bD}+\text{BD}/\text{BD})+\text{AA}(\text{bD}/\text{bD})=\frac{1}{4}\times 12\%=3\%$.

Chọn A.