Cho gà trống lông trơn thuần chủng lai với gà mái lông vằn, thu được F₁ 100% gà lông trơn. Tiếp tục cho gà mái lông trơn F₁ lai phân tích thu được đời con (Fa) có tỉ lệ kiểu hình 1 gà lông trơn: 3 gà lông vằn, trong đó lông trơn toàn gà trống. Theo lí thuyết, có bao nhiêu nhận xét sau đây đúng?

I. Tính trạng màu lông ở gà di truyền tương tác và có một cặp gen nằm trên NST giới tính X.

II. Cho các con gà lông vằn ở F_a giao phối với nhau, có 2 phép lai đời con xuất hiện gà mái lông trơn.

III. Cho gà F₁ giao phối với nhau thu được F₂ có tỉ lệ gà trống lông trơn và gà mái lông vằn bằng nhau và bằng 5/16.

IV. Ở F_a có hai kiểu gen quy định gà mái lông vằn.

Bước 1: Biện luận quy luật di truyền, quy ước gen.

Bước 2: Tìm kiểu gen của P → Viết sơ đồ lai.

Bước 3: Xét các phát biểu.

Cách giải:

Chú ý: Ở gà XX là con trống, XY là con mái

F1 lai phân tích cho 4 tổ hợp → tính trạng do 2 gen quy định, Tỷ lệ kiểu hình ở 2 giới khác nhau nên có 1 cặp nằm trên vùng không tương đồng trên X.

Quy ước gen

A-B- lông trơn ; A-bb/aaB-/aabb : lông vằn

P: ♂AAXBXB ×♀aaXbY →AaXBXb: AaXBY

Cho con cái F1 lai phân tích: ♀AaXBY ×♂ aaXbXb → (Aa:aa)(XBXb:XbY)

Xét các phát biểu

I đúng.

II sai

Cho các con gà lông vằn ở Fa giao phối với nhau: aaXBXb × (Aa:aa)XbY → chỉ có 1 phép lai có thể xuất hiện gà mái lông trơn.

III sai, cho F1 giao phối với nhau: AaXBXb× AaXBY→ (3A-:1aa)(1/4XBXB: 1/4XBXb: 1/4XBY: 1/4XbY).

Tỷ lệ gà trống lông trơn $\left(A-X^{B}X-\right)=\frac{3}{4}\times \frac{1}{2}=\frac{3}{8}$;

Tỷ lệ gà mái lông vằn = $A-X^{b}Y+aa{X}^{B}Y=\frac{3}{4}A-\times \frac{1}{4}{X}^{b}Y+\frac{1}{4}aa\times \left(\frac{1}{4}{X}^{B}Y+\frac{1}{4}{X}^{b}Y\right)=\frac{5}{16}$ 

IV đúng, gà mái lông vằn ở Fa:Aa XbY và aa XbY.

Chọn D.