KHƠI DẬY TÌNH YÊU DI SẢN VĂN HOÁ TRONG TRƯỜNG HỌC

Ở tỉnh Đồng Nai, nghệ nhân Phạm Lơ – Chủ nhiệm câu lạc bộ Đờn ca tài tử, sau nhiều năm âm thầm truyền dạy bài bản tài tử miễn phí cho thế hệ trẻ trên địa bản tỉnh, trong các buổi lưu diễn, phát sóng trên mạng xã hội cá nhân. Hiện nay, ông đã được nhiều trường học tìm đến và kết nối, mời tới chia sẻ về bộ môn nghệ thuật này. Từ đó, có không ít học sinh, sinh viên đang trong độ tuổi đôi mươi tìm đến riêng ông để nhờ truyền dạy Đờn ca tải tử, để tiếp nối thế hệ cha anh.

Không chỉ dành tình yêu, tâm huyết để tìm tòi thêm về các di sản văn hoá phi vật thể, các em học sinh hiện nay còn có những đề tài nghiên cứu nhằm bảo vệ di sản. Trường Trung học phổ thông Chuyên Nguyễn Thiện Chánh, tỉnh Trà Vinh, nhóm học sinh Nguyễn Thị Diễm Hồng và Lê Tăng Bảo Ngọc đã thực hiện đề tài nghiên cứu “Bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử – văn hoá địa phương bằng mô hình Trường học gắn với di sản”. Đề tài này được các em thực hiện trong vòng 8 tháng, hai nữ sinh chia sẻ, qua tìm hiểu, tỉnh Trà Vinh có nhiều di tích được xếp hạng cấp quốc gia và cấp tỉnh. Điểm nổi bật trong hệ thống di tích lịch sử – văn hoá địa phương ở Trà Vinh là các công trình kiến trúc liên quan đến các thiết chế văn hoá tôn giáo của đồng bào Khmer. Trong đó có chùa Pysey Vararam (chùa Ba Si, ấp Giồng Chùa, xã Phương Thạnh, huyện Càng Long), được công nhận và xếp hạng di tích cấp quốc gia năm 2012. Tuy nhiên, ngôi chùa đang có dấu hiệu xuống cấp và bị mọi người lãng quên, nên các em đã thực hiện để tài nghiên cứu nhằm lưu giữ và phát triển giá trị văn hoá của ngôi chùa. Đề tài của hai em đã đoạt giải Nhất Cuộc thi nghiên cứu khoa học – kĩ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh học, năm học 2022 – 2023.

(Theo baophapluat.vn)

a) Các nhân vật trong thông tin đã thực hiện quyền và nghĩa vụ về bảo vệ di sản văn hoá như thế nào?

b) Em hãy sử dụng các quy định của pháp luật để chứng minh các bạn học sinh trong thông tin trên đã thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ về bảo vệ di sản văn hóa.

Đọc các thông tin và chọn đúng hoặc sai trong môi ý a, b, c. d. Giải thích vì sao.

Thông tin 1

Các di sản văn hoá đã được đặt dưới sự bảo hộ của Luật Di sản văn hoá và các công ước của UNESCO mà Việt Nam đã tham gia. Trong số gần 4 triệu hiện vật đang lưu giữ trong các bảo tàng công lập, bảo tàng ngoài công lập và các bộ , tập tư nhân có 238 hiện vật và nhóm hiện vật được Thủ tướng Chính phủ công nhận là bảo vật quốc gia. Từ năm 2015 – 2022, đã có 131 nghệ nhân được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân và 1 507 nghệ nhân được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú.

Luật Di sản văn hoá cho phép tư nhân/chủ sở hữu sưu tập hiện vật xây dựng bảo tàng ngoài công lập, tư nhân hiến tặng cổ vật cho các bảo tàng công lập.

Nhà nước đã đầu tư những khoản ngân sách khá lớn cho mục tiêu bảo tồn di sản văn hoá. Ngoài ra, phải kể tới hàng nghìn tỉ đồng được huy động từ sự tự nguyện đóng góp của cộng đồng cư dân các địa phương cũng như vốn hỗ trợ từ UNESCO.

(Theo baochinhphu.vn)

a. Quyền của công dân về bảo vệ di sản văn hoá thể hiện ở việc 238 hiện vật và nhóm hiện vật được Thủ tướng Chính phủ công nhận là bảo vật quốc gia.

b. Việc phong tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân và danh hiệu Nghệ nhân ưu tủ nằm ngoài lĩnh vực về bảo vệ di sản văn hoá.

c. Pháp luật cho phép tư nhân sưu tập hiện vật xây dựng bảo tàng ngoài công lập là để tạo cơ hội cho người dân được tiếp cận và hưởng thụ các giá trị di sản văn hoá.

d. Pháp luật quy định cộng đồng cư dân các địa phương có nghĩa vụ tự nguyện đóng góp hàng nghìn tỉ đồng cho mục tiêu bảo tồn di sản văn hoá.

Hãy liệt kê những hành vi vi phạm pháp luật về quyền và nghĩa vụ về bảo vệ di sản văn hoá và cách thức ngăn chặn những hành vi đó.

Đọc các thông tin và chọn đúng hoặc sai trong môi ý a, b, c. d. Giải thích vì sao.

Pháp luật quy định công dân có nghĩa vụ bảo vệ di sản văn hoá trong trường hợp nào dưới đây?

A. Tham quan các di sản văn hoá.

B. Biểu diễn các loại hình nghệ thuật.

C. Tiếp cận các giá trị văn hoá.

D. Giao nộp cổ vật do mình tìm được.

Theo quy định của pháp luật, công dân có quyền về bảo vệ di sản văn hoá trong trường hợp nào dưới đây?

A. Nghiên cứu các di sản văn hoá của đất nước.

B. Tạo điều kiện làm sai lệch các di sản văn hoá.

C. Che giấu địa điểm phát hiện bảo vật quốc gia.

D. Xử lí hành vi vi phạm về bảo vệ giá trị văn hoá.

Ông A là cán bộ văn hoá xã, khi thấy một công trình thuộc di sản văn hoá của xã đã xuống cấp nghiêm trọng, cần được bảo tồn, ông A đưa vấn đề này ra cuộc họp để bàn luận. Có hai luồng ý kiến khác nhau, ý kiến thứ nhất cho rằng, cần bảo tồn nguyên trạng công trình trên di tích đó, ý kiến thứ hai đề nghị xây dựng công trình tương tự với quy mô lớn và hiện đại hơn trên di tích cũ.

a) Hãy sử dụng các quy định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hoả để phân tích các ý kiến trên.

b) Nếu được giao làm nhiệm vụ tư vấn để bảo tồn di tích đó, em sẽ đưa ra ý kiến của mình thế nào?

Đọc các trường hợp dưới đây:

Trường hợp 1. Tổ liên ngành an ninh của Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế trong quá trình tuần tra đã phát hiện một nhóm học sinh leo qua gác chắn đi vào khu vực kì đài nên đã đề nghị nhóm học sinh ra khỏi khu vực di tích. Sau đó, phát hiện một số bóng đèn LED chiếu sáng tại đây đã bị đập vỡ, mảnh kính từ bóng đèn nằm vương vãi trên mặt nền di tích. Lực lượng bảo vệ nhận định đây có thể là hành vi phá hoại tài sản của nhóm học sinh kể trên.

Trường hợp 2. D có thói quen là khi đến các khu di tích thì thường hay viết, vẽ lên các di tích lịch sử, khi có người nhắc nhở thì D trả lời: Đây là một cách thể hiện bản thân, hơn nữa viết, vẽ lên đó chính là để lưu giữ kỉ niệm rằng mình đã từng đến đây.

Trường hợp 3. Ngày 14/02/2018, ông T có hành vi huỷ hoại nhà thờ A là hạng mục di tích lịch sử nằm trong khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt. Hành vi của ông T gây thiệt hại ước tính 30 000 000 đồng. Hạng mục nhà thờ A đã được bảo tồn, sửa chữa, trùng tu lại nhiều lần nên không còn nguyên trạng như ban đầu.

a) Em hãy phân tích các hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về bảo vệ di sản văn hoá ở tỉng trưởng hợp trên.

b) Những hành vi vi phạm đã gây ra tác hại nào? Hậu quả những hành vi đó phải gánh chịu là gì?