Khi so sánh sự đa dạng (đo bằng chỉ số Shannon) các loài cỏ và chim tại một savan ở Eastern Cape (Nam Phi), nơi có voi và nơi không có voi. Các nhà khoa học thu được kết quả như Hình 23.10a. Biết rằng thức ăn của voi chủ yếu là thực vật thân gỗ (ngọn, chồi non), đồng thời chúng cũng thường phá huỷ, bẻ gãy và nhổ rễ các cây bụi (Hình 23.10b). Các phát biểu dưới đây đúng hay sai? Giải thích.

 

(1) Sự có mặt của voi làm tăng đa dạng các loài cỏ và chim.

(2) Voi ăn và phá hoại các loài cây bụi nên chim đa dạng hơn các loài cỏ.

(3) Mật độ các loài cây bụi giảm, tạo điều kiện thuận lợi cho các loài động vật ăn cỏ phát triển do nguồn thức ăn dồi dào.

(4) Voi là loài chủ chốt của quần xã.

Có thể đánh giá mức độ đa dạng về thành phần loài cấu tạo nên quần xã bằng chỉ số đa dạng (số loài trong quần xã) và độ phong phú tương đối của mỗi loài (tỉ lệ cá thể của mỗi loài trên tổng số các cá thể có trong quần xã). Hình 23.8 mô phỏng các loài cây (kí hiệu là A, B, C và D) của hai quần xã rừng thu nhỏ.

a) Xác định chỉ số đa dạng và độ phong phú tương đối của mỗi loài ở hai quần xã mô phỏng trên hình.

b) Để so sánh độ đa dạng của các quần xã khác nhau theo thời gian và không gian, các nhà sinh thái học sử dụng nhiều công cụ định lượng. Chỉ số được sử dụng phổ biến là độ đa dạng Shannon (H), chỉ số đa dạng dựa vào độ giàu loài và độ phong phú tương đối.

H = -(pA lnpA + pB lnpB + pC lnpC + ...)

Trong đó A, B, C,… là các loài trong quần xã, p là độ phong phú tương đối của mỗi loài, và ln là logarit tự nhiên. Giá trị H cao hơn cho thấy quần xã đa dạng hơn. Dựa vào chỉ số Shannon, xác định quần xã rừng nào có độ đa dạng hơn?

Ở nước ta, sinh vật nào dưới đây là loài ngoại lai xâm lấn?

A. Ốc bươu vàng, cây mai dương, cây dâu tây, cây khoai tây.

B. Ốc bươu vàng, cây mai dương, cây ngũ sắc, cây bèo tây.

C. Gà Đông Tảo, cá dọn bể, cây hoa sen, rùa tai đỏ.

D. Gà Đông Tảo, cây mai dương, cây dâu tây, rùa tai đỏ.

Sinh vật tiêu thụ là gì?

A. Là sinh vật có khả năng tổng hợp chất vô cơ của cơ thể từ chất vô cơ.

B. Là sinh vật có khả năng tổng hợp chất hữu cơ của cơ thể từ chất hữu cơ.

C. Là sinh vật có khả năng tổng hợp chất hữu cơ của cơ thể từ chất vô cơ.

D. Là sinh vật có khả năng tổng hợp chất vô cơ của cơ thể từ chất hữu cơ.

Các quần xã trong tự nhiên thường có kiểu phân bố phổ biến là

A. phân bố đồng đều, phân bố theo nhóm và phân bố ngẫu nhiên.

B. phân bố theo phương thẳng đứng và theo phương ngang.

C. phân bố phương thẳng đứng theo nhóm, đồng đều và ngẫu nhiên.

D. phân bố phương ngang theo nhóm, đồng đều và ngẫu nhiên.

Có bao nhiêu biện pháp sau đây được xem là bảo vệ quần xã?

(1) Bồi dưỡng kiến thức về bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học.

(2) Thúc đẩy phân loại, thu gom chất thải hữu cơ sinh hoạt tại nguồn.

(3) Thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên và khai thác các nguồn tài nguyên trong khu bảo tồn quản lí.

(4) Ngăn chặn nạn khai thác tài nguyên sinh vật bất hợp pháp và buôn bán các loài thực vật, động vật hoang dã.

(5) Bảo tồn các nguồn gene quý hiếm, đặc hữu, có nguy cơ tuyệt chủng.

(6) Tăng cường việc quản lí nhập khẩu, cấp phép và nhân giống sinh vật biến đổi gene.

А. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Cấu trúc theo phương thẳng đứng của rừng mưa nhiệt đới chia thành các tầng từ dưới lên là

A. tầng cỏ quyết → tầng dưới tán → tầng vượt tán → tán rừng.

B. tầng cỏ quyết → tầng dưới tán → tán rừng → tầng vượt tán.

C. tầng vượt tán → tán rừng → tầng dưới tán → tầng cỏ quyết.

D. tầng vượt tán → tầng dưới tán → tán rừng → tầng cỏ quyết.

Zooxanthellae là một loại tảo biển đặc biệt sống trong các polyp san hô (Hình 23.12). Tảo quang hợp cung cấp cho san hô các hợp chất carbon, nitrogen, oxygen. Ngược lại, san hô cung cấp carbon dioxit và amoniac mà tảo cần để quang hợp.

a) Mối quan hệ giữa Zooxanthellae và san hô là gì? Giải thích.

b) Hiện tượng "bleached" - hay còn gọi là mất màu ở san hô (san hô bị tẩy trắng) khi chúng gặp các điều kiện stress như: nhiệt độ môi trường tăng lên 1 - 2°C, độ mặn của nước biển tăng,... Vì sao khi gặp hiện tượng này kéo dài, san hô bị chết? Dự đoán xu hướng phát triển các rạn san hô trên thế giới trong tương lai.