Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết: "Là một học sinh, em hãy đề xuất các giải pháp phù hợp để khắc phục lối sống vô cảm của một bộ phận giới trẻ hiện nay.”

Bài làm tham khảo

Giới trẻ là lực lượng nòng cốt, là tương lai của đất nước. Họ mang trong mình sức trẻ, lòng nhiệt huyết và khát khao cống hiến. Chính vì vậy, trách nhiệm của giới trẻ trong việc xây dựng và phát triển đất nước là vô cùng quan trọng. Nếu không nhận thức được trách nhiệm này và hành động một cách kịp thời, hiệu quả, chúng ta sẽ bỏ lỡ những cơ hội quý báu để đưa đất nước đi lên.

Trách nhiệm của giới trẻ trong việc xây dựng đất nước là nghĩa vụ, bổn phận mà mỗi cá nhân trẻ tuổi cần nhận thức và thực hiện để đóng góp vào sự phát triển chung của cộng đồng và quốc gia. Điều này bao gồm việc học tập, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, tham gia các hoạt động xã hội, cống hiến tài năng và trí tuệ cho đất nước.

Hiện nay, phần lớn giới trẻ Việt Nam đã nhận thức được vai trò và trách nhiệm của mình đối với đất nước. Họ tích cực học tập, tham gia các hoạt động tình nguyện, khởi nghiệp và đạt được nhiều thành tựu đáng kể. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một bộ phận giới trẻ sống thiếu lý tưởng, sống thực dụng, ích kỷ và chưa có những hành động thiết thực để đóng góp cho cộng đồng. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê năm 2022, tỷ lệ thất nghiệp của nhóm tuổi 15-24 là 6,36%, cao gấp 2,4 lần so với tỷ lệ thất nghiệp chung. Điều này cho thấy một bộ phận giới trẻ vẫn chưa tìm được hướng đi đúng đắn cho bản thân, chưa phát huy được hết tiềm năng của mình để đóng góp cho xã hội.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên. Một số nguyên nhân chính có thể kể đến như chưa định hướng được nghề nghiệp phù hợp với năng lực và sở thích của bản thân, thiếu kỹ năng mềm cần thiết cho công việc và cuộc sống, ảnh hưởng từ môi trường sống thiếu lành mạnh, lối sống thực dụng, chạy theo vật chất, thiếu sự quan tâm, định hướng từ gia đình và xã hội.

Nếu vấn đề này không được giải quyết kịp thời, nó sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cả cá nhân và xã hội. Cá nhân mất cơ hội phát triển bản thân, lãng phí tài năng, dễ sa vào các tệ nạn xã hội. Xã hội thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao, cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Tuy nhiên, một số người cho rằng giới trẻ ngày nay quá thụ động, chỉ biết hưởng thụ và không quan tâm đến việc xây dựng đất nước. Tuy nhiên, đây chỉ là một phần nhỏ và không phản ánh đúng thực trạng chung. Thực tế, có rất nhiều bạn trẻ năng động, sáng tạo và có nhiều đóng góp tích cực cho cộng đồng.

Để có thể trở thành những người trẻ có ích, đóng góp cho công cuộc xây dựng đất nước, trước hết, mỗi học sinh cần trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng, không ngừng tìm tòi, nghiên cứu, học hỏi từ nhiều nguồn khác nhau như sách vở, thư viện, internet hay các khóa học trực tuyến. Bên cạnh đó, các bạn cũng có thể tham gia các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ để phát triển toàn diện. Kiến thức và kỹ năng là nền tảng quan trọng để mỗi người có thể đóng góp cho xã hội. Học sinh cần trang bị cho mình một nền tảng kiến thức vững chắc, kỹ năng toàn diện để sau này trở thành những công dân có ích, đóng góp vào sự phát triển của đất nước. Thực tế, nhiều học sinh Việt Nam đã đạt được thành tích cao trong các kỳ thi quốc tế, chứng tỏ sự nỗ lực học tập không ngừng và khả năng cạnh tranh của học sinh Việt Nam trên trường quốc tế.

Song song với việc trau dồi kiến thức, kỹ năng, mỗi cá nhân cũng cần rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống lành mạnh. Học sinh cần rèn luyện tính trung thực, trách nhiệm, kỷ luật, lòng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc. Gia đình và nhà trường cần giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh thông qua các hoạt động ngoại khóa, các buổi sinh hoạt lớp, các chương trình giáo dục công dân. Xã hội cần tạo môi trường lành mạnh, tích cực để học sinh phát triển. Phẩm chất đạo đức, lối sống lành mạnh là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của mỗi cá nhân và sự phát triển bền vững của xã hội. Học sinh cần rèn luyện phẩm chất đạo đức tốt, lối sống lành mạnh để trở thành những công dân có ích, đóng góp vào việc xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ. Phong trào "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" đã lan tỏa rộng khắp trong học sinh cả nước, góp phần nâng cao ý thức đạo đức và lối sống của học sinh chính là một minh chứng rõ nét cho điều đó.

Không chỉ dừng lại ở việc học tập và rèn luyện đạo đức, học sinh cũng cần tích cực tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện như giúp đỡ người nghèo, người khuyết tật, bảo vệ môi trường, tham gia các chiến dịch tuyên truyền về an toàn giao thông, phòng chống tệ nạn xã hội. Nhà trường và các tổ chức xã hội cần tạo điều kiện, khuyến khích học sinh tham gia các hoạt động tình nguyện. Tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện giúp học sinh rèn luyện kỹ năng sống, nâng cao ý thức cộng đồng, phát triển lòng nhân ái, đồng thời đóng góp vào việc giải quyết các vấn đề xã hội. Những chương trình như Mùa hè xanh, chiến dịch Hoa phượng đỏ là những chương trình tình nguyện thu hút đông đảo học sinh tham gia, góp phần giúp đỡ cộng đồng và xây dựng đất nước.

Cuối cùng, trong thời đại công nghệ số hiện nay, giới trẻ cần sử dụng mạng xã hội một cách tích cực để chia sẻ thông tin hữu ích, lan tỏa những giá trị tích cực, tham gia các diễn đàn thảo luận về các vấn đề xã hội, lên tiếng phản đối những hành vi xấu, cổ vũ những hành động tốt. Mạng xã hội là một công cụ mạnh mẽ có thể tác động đến nhận thức và hành vi của con người. Học sinh cần sử dụng mạng xã hội một cách tích cực để góp phần xây dựng một môi trường mạng lành mạnh, tích cực. Nhiều học sinh đã sử dụng mạng xã hội để chia sẻ những câu chuyện truyền cảm hứng, lan tỏa những thông điệp tích cực, góp phần xây dựng một cộng đồng mạng văn minh, tiến bộ.

Là một học sinh, em luôn ý thức được trách nhiệm của mình trong việc học tập và rèn luyện để trở thành một công dân có ích cho xã hội. Em tích cực tham gia các hoạt động tình nguyện, giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn. Em tin rằng mỗi hành động nhỏ bé của mình cũng sẽ góp phần làm cho đất nước ngày càng giàu đẹp hơn.

Trách nhiệm của giới trẻ trong việc xây dựng đất nước là rất lớn lao và quan trọng. Mỗi chúng ta cần nhận thức rõ vai trò của mình, không ngừng phấn đấu, học tập và rèn luyện để trở thành những công dân ưu tú, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hãy luôn ghi nhớ lời dạy của Bác Hồ: "Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em".

Bài làm tham khảo

Tuổi trẻ, khoảng thời gian đẹp nhất trong cuộc đời mỗi người, là lúc chúng ta tràn đầy nhiệt huyết, khát khao và hoài bão. Tuy nhiên, tuổi trẻ cũng là lúc ta dễ lạc lối, sa ngã nếu không có sự định hướng đúng đắn. Bởi vậy, sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng chính là chiếc la bàn giúp tuổi trẻ vững bước trên hành trình trưởng thành. Là một học sinh, tôi nhận thấy có nhiều giải pháp thiết thực để giúp chúng ta, những người trẻ tuổi, sống có trách nhiệm hơn.

Sống có trách nhiệm không chỉ đơn thuần là hoàn thành nghĩa vụ cá nhân mà còn là sự nhận thức sâu sắc về vai trò của mình trong xã hội. Trách nhiệm với bản thân thể hiện ở việc không ngừng học tập, rèn luyện để hoàn thiện bản thân, sống lành mạnh và có mục tiêu phấn đấu. Trách nhiệm với cộng đồng thể hiện ở việc tuân thủ pháp luật, tích cực tham gia các hoạt động xã hội, đóng góp sức mình xây dựng một môi trường sống tốt đẹp hơn.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy không ít bạn trẻ đang sống thiếu trách nhiệm. Theo khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Xã hội, có đến 60% số bạn trẻ được hỏi cho biết họ chưa nhận thức rõ về trách nhiệm của mình đối với cộng đồng. Một số bạn trẻ còn có lối sống buông thả, sa đà vào các tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, từ ảnh hưởng của môi trường sống, sự thiếu quan tâm giáo dục từ gia đình và nhà trường, đến tác động của lối sống thực dụng.

Hậu quả của việc sống thiếu trách nhiệm là vô cùng nghiêm trọng. Đối với cá nhân, các bạn trẻ có thể đánh mất định hướng, sa ngã vào các tệ nạn, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Đối với cộng đồng, tình trạng vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội gia tăng sẽ cản trở sự phát triển của xã hội.

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng giới trẻ ngày nay chịu nhiều áp lực từ học tập, thi cử, việc làm nên khó có thể dành thời gian cho các hoạt động xã hội. Quan điểm này không sai, nhưng sống có trách nhiệm không đồng nghĩa với việc phải hy sinh toàn bộ thời gian cá nhân. Chỉ cần mỗi bạn trẻ có ý thức và dành một phần thời gian nhỏ để tham gia các hoạt động vì cộng đồng, xã hội sẽ tốt đẹp hơn rất nhiều.

Trước hết, mỗi cá nhân cần tự ý thức và nỗ lực. Việc tự đặt mục tiêu và lập kế hoạch rõ ràng trong học tập, công việc và cuộc sống giúp chúng ta có định hướng rõ ràng, tránh lãng phí thời gian và nguồn lực. Bên cạnh đó, rèn luyện kỹ năng sống như giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý thời gian, giải quyết vấn đề... là những hành trang không thể thiếu để tự tin bước vào đời. Chúng ta có thể tham gia các khóa học, câu lạc bộ, hoạt động ngoại khóa để rèn luyện những kỹ năng này. Bên cạnh đó, tham gia hoạt động tình nguyện là cách tốt nhất để chúng ta thể hiện trách nhiệm với cộng đồng. Qua những hoạt động tình nguyện, chúng ta không chỉ giúp đỡ được những người khó khăn mà còn học hỏi được nhiều điều bổ ích, mở rộng mối quan hệ xã hội. Cuối cùng, sử dụng mạng xã hội một cách thông minh, tránh lan truyền thông tin sai lệch, độc hại, đồng thời dùng nó để kết nối, chia sẻ thông tin hữu ích, lan tỏa những giá trị tích cực cũng là một cách thể hiện trách nhiệm. Chị Nguyễn Thị Ánh Viên, vận động viên bơi lội nổi tiếng của Việt Nam, là một minh chứng điển hình cho việc tự đặt mục tiêu và nỗ lực không ngừng để đạt được thành công. Còn anh Nguyễn Hà Đông, cha đẻ của tựa game Flappy Bird, đã tự học lập trình và đạt được thành công vang dội, là tấm gương về sự tự học và nỗ lực không ngừng nghỉ.

Gia đình, cái nôi nuôi dưỡng mỗi người, cũng có vai trò quan trọng trong việc hình thành ý thức trách nhiệm của con cái. Cha mẹ là tấm gương phản chiếu của con cái. Cha mẹ sống có trách nhiệm, gương mẫu sẽ là hình mẫu lý tưởng để con cái noi theo. Vì vậy, cha mẹ cần dạy con về những giá trị sống tốt đẹp như trung thực, nhân ái, trách nhiệm, biết ơn... Những giá trị này sẽ là nền tảng vững chắc để con cái sống có ích cho xã hội. Đồng thời, cha mẹ nên khuyến khích con cái tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện để con cái có cơ hội trải nghiệm, học hỏi và trưởng thành. Gia đình anh Nguyễn Ngọc Ký, người thầy giáo viết chữ bằng chân nổi tiếng, đã luôn động viên, khuyến khích anh vượt qua khó khăn, học tập và trở thành người có ích cho xã hội. Hay gia đình chị Nguyễn Thị Thu Hằng, Hoa hậu Việt Nam 2002, đã dạy chị về những giá trị sống tốt đẹp, giúp chị trở thành người phụ nữ thành đạt và có tấm lòng nhân ái.

Không thể thiếu vai trò của nhà trường, nơi trang bị kiến thức và giáo dục nhân cách cho học sinh. Nhà trường cần lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào chương trình học để học sinh được trang bị đầy đủ những kỹ năng cần thiết cho cuộc sống. Bên cạnh đó, việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa ý nghĩa như văn nghệ, thể thao, tình nguyện... không chỉ giúp học sinh giải trí mà còn giúp các em rèn luyện kỹ năng, phát triển toàn diện. Hơn nữa, nhà trường cần xây dựng môi trường học tập tích cực, lành mạnh, nơi học sinh cảm thấy được tôn trọng, yêu thương và được phát huy hết khả năng của mình. Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam và trường THPT FPT là những ví dụ điển hình cho việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa ý nghĩa và xây dựng môi trường học tập hiện đại, năng động, khuyến khích học sinh sáng tạo, khởi nghiệp.

Cuối cùng, xã hội cũng cần chung tay góp sức. Các cơ quan truyền thông, báo chí, mạng xã hội cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục về lối sống có trách nhiệm, về những tấm gương người tốt việc tốt để giới trẻ noi theo. Các tổ chức, doanh nghiệp cần tạo điều kiện cho giới trẻ tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện để các em có cơ hội cống hiến và trưởng thành. Và hơn hết, xã hội cần chung tay xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, không có tệ nạn xã hội, nơi giới trẻ được phát triển toàn diện. Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và nhiều doanh nghiệp đã có những đóng góp tích cực trong việc tạo điều kiện cho giới trẻ tham gia các hoạt động xã hội và cống hiến cho cộng đồng.

Bản thân tôi, với tư cách là một học sinh, luôn tâm niệm sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng. Tôi luôn cố gắng học tập tốt, rèn luyện đạo đức, tích cực tham gia các hoạt động của trường lớp và các hoạt động tình nguyện. Tôi tin rằng, mỗi hành động nhỏ của mình sẽ góp phần làm cho xã hội ngày càng tốt đẹp hơn.

Tóm lại, sống có trách nhiệm là một phẩm chất quan trọng mà mỗi bạn trẻ cần có để trưởng thành và đóng góp cho xã hội. Mỗi chúng ta hãy ý thức được vai trò, trách nhiệm của mình, từ đó có những hành động đúng đắn để trở thành những công dân có ích, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, giàu mạnh.