Thông tin: Năm 2021, Chùa Đậu - di tích lịch sử được mệnh danh là “Danh lam đệ nhất trời Nam” bỗng nhiên bị làm mới. Công trình hàng nghìn năm tuổi với nhiều hạng mục được xây thêm, làm mới khiến nhiều người chua xót: Chùa Đậu giờ chỉ còn 1 năm tuổi, nhưng có người lại cho rằng, chỉ vài năm nữa, rêu xanh sẽ mọc lên và các hạng mục được xây mới, sửa chữa sẽ lại nhuốm màu cổ kính như xưa. Câu chuyện của Chùa Đậu được làm mới vốn không mới, nhưng lại xảy ra thường xuyên tại hầu hết các địa phương trong cả nước.

Câu hỏi:

a) Hãy phân tích quyền và nghĩa vụ của công dân trong việc bảo vệ di sản văn hóa qua sự kiện Chùa Đậu, một di tích lịch sử bị làm mới và xây dựng lại.

b) Bạn nghĩ như thế nào về hành động bảo vệ di sản văn hóa trong trường hợp này?

c) Theo bạn, các cơ quan chức năng và cộng đồng cần thực hiện những biện pháp gì để đảm bảo việc bảo tồn các di sản văn hóa được thực hiện đúng đắn?

- Nhận xét và phân tích hành vi của các nhân vật trong câu chuyện

+ Ông H đã phát tán thông tin sai lệch về lễ hội truyền thống, gây hiểu lầm trong cộng đồng. Hành động này không chỉ vi phạm quyền bảo vệ di sản văn hóa mà còn ảnh hưởng đến nhận thức cộng đồng về giá trị văn hóa của lễ hội, dẫn đến sự lệch lạc trong việc duy trì các giá trị văn hóa truyền thống.

+ Chị M, với việc mở câu lạc bộ dạy hát Ca trù cho trẻ em, là một hành động tích cực trong việc bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể. Đây là một hành vi đúng đắn, thể hiện nghĩa vụ của công dân trong việc bảo vệ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống.

+ Anh N đã sử dụng mạng xã hội để giới thiệu di sản văn hóa của quê hương, giúp thu hút sự quan tâm của giới trẻ. Đây là một hành động sáng tạo, có ích cho việc lan tỏa giá trị di sản văn hóa đến thế hệ trẻ, giúp họ nhận thức và tôn trọng các di sản văn hóa của dân tộc.

+ S lại thể hiện thái độ thờ ơ với việc bảo vệ di sản và tài nguyên thiên nhiên. Hành vi đồng tình với việc vứt rác bừa bãi tại khu di tích cổ là hành động vi phạm nghiêm trọng quyền và nghĩa vụ bảo vệ môi trường, di sản văn hóa và tài nguyên thiên nhiên. Đây là một hành vi đáng lên án và cần phải được phê phán.

- Quan điểm về trách nhiệm của công dân trong bảo vệ di sản văn hóa và môi trường: Mỗi công dân đều có quyền và nghĩa vụ trong việc bảo vệ di sản văn hóa và môi trường. Công dân cần ý thức bảo vệ các di sản văn hóa của dân tộc, đồng thời tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên, góp phần phát huy giá trị di sản và tạo ra một cộng đồng sống xanh, sạch, đẹp.

- Quyền và nghĩa vụ bảo vệ di sản văn hóa: Theo Hiến pháp và Luật Di sản văn hóa, công dân có quyền tham gia vào các hoạt động văn hóa, bao gồm việc tham gia lễ hội, thăm quan và bảo vệ di sản văn hóa. Tuy nhiên, đồng thời, công dân cũng có nghĩa vụ bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa bằng cách tôn trọng và không làm hư hại các di tích.

- Ý thức bảo vệ di sản văn hóa trong lễ hội: Trong các lễ hội, việc bảo vệ di sản văn hóa không chỉ là quyền mà còn là nghĩa vụ của công dân. Việc xả rác bừa bãi tại các đền, chùa là hành vi vi phạm nghiêm trọng những quy định này, làm suy giảm giá trị tinh thần của không gian văn hóa.

- Các hành vi vi phạm di sản văn hóa: Xả rác tại các khu di tích là hành vi không tôn trọng không gian linh thiêng của đền, chùa. Điều này vi phạm trực tiếp nghĩa vụ bảo vệ di sản văn hóa theo quy định pháp luật. Ngoài ra, hành động này còn ảnh hưởng đến mỹ quan và vệ sinh môi trường tại các di tích.

- Tác động đến không gian lễ hội và di sản: Việc xả rác bừa bãi không chỉ làm mất đi vẻ đẹp của không gian lễ hội mà còn tác động tiêu cực đến môi trường xung quanh, gây ô nhiễm và làm giảm giá trị của những khu di tích.

- Công dân có quyền yêu cầu bảo vệ di sản: Công dân có quyền khiếu nại và tố cáo các hành vi vi phạm liên quan đến di sản văn hóa, trong đó có việc xả rác bừa bãi tại các đền, chùa. Pháp luật khuyến khích công dân chủ động bảo vệ và tham gia bảo vệ di sản văn hóa.

- Nghĩa vụ bảo vệ môi trường: Công dân không chỉ có nghĩa vụ bảo vệ di sản văn hóa mà còn có trách nhiệm bảo vệ môi trường. Việc bảo vệ môi trường trong lễ hội, tránh xả rác bừa bãi, là hành động góp phần bảo vệ không gian linh thiêng của các di tích.

- Các biện pháp bảo vệ môi trường trong lễ hội: Pháp luật quy định rõ về nghĩa vụ bảo vệ môi trường, trong đó bao gồm việc không xả rác tại các không gian công cộng như đền, chùa. Công dân phải tuân thủ các quy định pháp luật này để bảo vệ môi trường.

- Tuyên truyền và giáo dục cộng đồng: Để nâng cao ý thức bảo vệ di sản văn hóa và môi trường, cần thực hiện các chiến dịch tuyên truyền, giáo dục cộng đồng về trách nhiệm bảo vệ không gian lễ hội và các giá trị văn hóa truyền thống.

- Giải pháp nâng cao ý thức công dân: Một giải pháp quan trọng để nâng cao ý thức bảo vệ di sản văn hóa và môi trường là cung cấp đầy đủ thùng rác, biển báo nhắc nhở tại các khu vực lễ hội, tạo điều kiện thuận lợi để mọi người thực hiện nghĩa vụ bảo vệ môi trường.

- Xử lý nghiêm hành vi vi phạm: Để nâng cao hiệu quả bảo vệ môi trường và di sản văn hóa, cần có các biện pháp xử lý nghiêm minh đối với những hành vi xả rác bừa bãi, không tuân thủ quy định về bảo vệ môi trường và di sản văn hóa tại các đền, chùa.

- Trách nhiệm của các tổ chức tôn giáo: Các tổ chức tôn giáo cần chủ động tuyên truyền và vận động tín đồ tham gia bảo vệ di sản văn hóa và môi trường trong các hoạt động lễ hội. Việc này không chỉ giúp bảo vệ không gian lễ hội mà còn nâng cao trách nhiệm cộng đồng đối với các giá trị văn hóa.

- Tăng cường sự giám sát và tham gia cộng đồng: Việc giám sát và tham gia của cộng đồng trong các hoạt động bảo vệ môi trường tại các đền, chùa là rất quan trọng. Các tổ chức và cá nhân có trách nhiệm cần tham gia vào các hoạt động dọn dẹp, bảo vệ môi trường, cùng nhau giữ gìn không gian linh thiêng, làm gương mẫu trong các hành vi ứng xử văn hóa.