Một loài thực vật, màu hoa do 1 gen có 2 alen quy định, hình dạng quả do 2 cặp gen phân li độc lập cùng quy định. Phép lai P: 2 cây giao phấn với nhau, thu được F₁ có 40,5% cây hoa đỏ, quả tròn:34,5% cây hoa đỏ, quả dài:15,75% cây hoa trắng, quả tròn:9,25% cây hoa trắng, quả dài. Cho biết hoán vị gen xảy ra ở cả quá trình phát sinh giao tử và giao tử cái với tần số bằng nhau. Theo lý thuyết, phát biểu nào sau đây sai?

Phương pháp:

Bước 1: Xét tỉ lệ phân li tính trạng, tìm quy luật di truyền, kiểu gen của P.

Bước 2: Từ tỉ lệ kiểu hình để cho, phân tích tỉ lệ, xét các trường hợp có thể xảy ra.

Bước 3: Xét các phát biểu. 

Cách giải:

Ta xét tỉ lệ phân li của từng tính trạng:

Đỏ/ trắng = 3/1$\to$P dị hợp về cặp gen quy định tính trạng này: Dd$\times$Dd

Quả tròn/ quả dài = 9/7$\to$P dị hợp 2 cặp gen quy định tính trạng này: AaBb$\times$AaBb 

Nếu các gen PLĐL thì tỉ lệ kiểu hình phải là: (9:7)(3:1) $\ne$đề bài$\to$1 trong 2 gen quy định hình dạng quả liên kết với gen quy định màu hoa. 

Giả sử cặp gen Aa và Dd cùng nằm trên 1 cặp NST. 

Ta có tỉ lệ đỏ, tròn: 

$A-D-B-=0,405\to A-D-=0,405:0,75-=0,54\to \frac{ad}{ad}=0,04=0,2^2=0,4\times 0,1$

Vậy có thể xảy ra 2 TH:

TH1:

$$\begin{gathered} \frac{Ad}{aD}Bb\times \frac{Ad}{aD}Bb; f=40\% \\ \to \frac{AD}{AD}bb+\frac{aD}{aD}BB+\frac{aD}{aD}bb \\ ={\left(\frac{f}{2}AD\right)}^2\times 0,25bb+2\times {\left(\frac{1-f}{2}aD\right)}^2\times 0,25BB=5,5\% \end{gathered}$$

TH2: 

$$\begin{gathered} \frac{Ad}{aD}Bb\times \frac{AD}{ad}Bb; f=20\% \\ \to \frac{AD}{AD}bb+\frac{aD}{aD}BB+\frac{aD}{aD}bb \\ =3\times \frac{f}{2}\times \frac{1-f}{2}\times 0,25=3\% \end{gathered}$$

A đúng

Ý D đúng. 

Hoa đỏ quả dài có các kiểu gen: $\left(\frac{AD}{AD};\frac{AD}{ad};\frac{AD}{Ad};\frac{Ad}{aD};\frac{AD}{aD}\right)bb+\left(\frac{aD}{aD};\frac{aD}{ad}\right)\left(BB;Bb;bb\right)\to 11KG\to$B đúng.

Cây hoa trắng quả dài có các kiểu gen: $\left(\frac{Ad}{Ad};\frac{AD}{ad}\right)bb+\frac{ad}{ad}\left(BB;Bb;bb\right)=5KG\to$Ý C sai.

Chọn C.