Một quần thể thực vật tự thụ phấn, alen A quy định hoa tím trội hoàn toàn so với alen a quy định hoa trắng. Thế hệ xuất phát (P) có 70% số cây hoa tím. Ở F₂, số cây hoa trắng chiếm 48,75%. Cho rằng quần thể không chịu tác động của các nhân tố tiến hóa khác. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

I. Tần số kiểu gen ở thế hệ P là 0,2AA : 0,5Aa : 0,3aa.

II. Tần số alen A ở thế hệ F₃ là 0,55.

III. Tỉ lệ kiểu hình ở F₁ là 23 cây hoa tím: 17 cây hoa trắng. 

IV. Hiệu số giữa tỉ lệ cây hoa trắng với tỉ lệ cây hoa tím đồng hợp tử tăng dần qua các thế hệ.

Phương pháp:

Bước 1: Tìm tỉ lệ kiểu gen ở P dựa vào tỉ lệ hoa trắng ở F₂.

Quần thể tự thụ phấn có cấu trúc di truyền: xAA:yAa:zaa sau n thế hệ tự thụ phấn có cấu trúc di truyền$x+\frac{y\left(1-1/2^n\right)}{2}AA:\frac{y}{2^n}Aa:z+\frac{y\left(1-1/2^n\right)}{2}aa$

Bước 2: Tính tần số alen ở P.

Tần số alen: $p_A=x+\frac{y}{2}\to q_a=1-p_A$

Bước 3: Xét các phát biểu.

Quần thể cân bằng di truyền có cấu trúc p₂AA + 2pqAa + q₂aa = 1

Cách giải:

Gọi cấu trúc di truyền của quần thể ở P là: xAA : yAa : zaa. Ở P, số cây hoa tím có tỉ lệ 70% = 0,7

$\to$z = 1 – 0,7 = 0,3. 

Ý I. Tự thụ phấn 2 thế hệ, tại F₂: Tần số KG $aa=z+\frac{y\left(1-1/2^n\right)}{2}aa=0,3+\frac{y\left(1-1/2^2\right)}{2}\to y=0,5; x=0,2$

Cấu trúc di truyền ở P là 0,2AA : 0,5Aa : 0,3aa $\to$ I đúng.

Ý II. Tần số alen A là $\to$ II sai. 

Ý III. Tỉ lệ kiểu gen ở F₁ là 0,325AA : 0,25Aa : 0,425aa

$\to$ Tỉ lệ kiểu hình là 0,575 tím : 0,425 trắng = 23 tím: 17 trắng $\to$ III đúng.

Hiệu số giữa tỉ lệ cây hoa trắng với tỉ lệ cây hoa tím đồng hợp tử không đổi qua các thế hệ tự thụ phấn (sau mỗi thế hệ tăng: $\frac{y\left(1-1/2^n\right)}{2}\to$ IV sai. 

Vậy có 2 ý đúng

Chọn A.