Một loài thực vật, tính trạng màu hoa do 1 gen nằm trên nhiễm sắc thể thường có 5 alen quy định. Tiến hành 2 phép lai, thu được kết quả như sau:

Biết không xảy ra đột biến và các alen trội hoàn toàn so với nhau. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

   I. Trong loài này có tối đa 15 kiểu gen dị hợp về tính trạng màu hoa.

   II. Cho cây hoa vàng giao phấn với cây hoa trắng, có thể thu được đời con có 50% số cây hoa hồng.

   III. Cho cây hoa tím giao phấn với cây hoa vàng, có thể thu được đời con có 50% số cây hoa hồng.

   IV. Có tối đa 10 sơ đồ lai khi cho các cây hoa đỏ giao phấn với nhau.

Chọn đáp án C. Có 2 phát biểu đúng, đó là II và IV.

Giải thích:

   Kết quả của phép lai 1 → Tím trội so với đỏ, đỏ trội so với vàng.

   Kết quả của phép lai 2 → Vàng trội so với hồng, hồng trội so với trắng.

ü Quy ước:                          A₁ quy định tím;                A₂ quy định đỏ;

                                             A₃ quy định vàng;             A₄ quy định hồng;             A₅ quy định trắng.

   I sai vì tính trạng màu hoa do 1 gen có 5 alen quy định cho nên đời con sẽ có số kiểu gen dị hợp là $5\times (5-1)÷2=10$ kiểu gen.

   II đúng vì nếu cây hoa vàng có kiểu gen A₃A₄ thì khi lai với cây hoa trắng (A₅A₅) thì sẽ thu được đời con có 50% số cây hoa hồng (A₄A₅).

   III sai vì hoa hồng lặn so với hoa tím và hoa vàng nên khi tím lai với vàng thì chỉ có thể sinh ra cây hoa hồng với tỉ lệ 25%.

   IV đúng vì cây hoa đỏ có 4 kiểu gen quy định (A₂A₂; A₂A₃; A₂A₄; A₂A₅). Với 4 loại kiểu gen thì khi lai với nhau sẽ sinh ra đời con có số kiểu gen là $4\times (4+1)÷2=10$ sơ đồ lai.