Ở một loài thú cho cặp bố mẹ thuần chủng: con cái mắt trắng lai với con đực mắt trắng thu được F1: 100% cái mắt đỏ; 100% đực mắt trắng. Cho F1 tạp giao thu được F2 có tỷ lệ 9 mắt đỏ: 16 mắt trắng, trong đó tỉ lệ cái mắt đỏ: đực mắt đỏ = 25:2 (đỏ và trắng xuất hiện ở cả hai giới). Biết rằng do yếu tố ngẫu nhiên tác động đến F₂ làm cho một nửa số cá thể ở 1 trong 2 giới nào đó đã bị chết ở giai đoạn phôi và các cá thể chết có cùng kiểu hình. Biện luận và viết sơ đồ lai từ P đến F₂?

I. Các cá thể bị chết ở F₂ thuộc giới đực.

II. Các gen quy định màu mắt xảy ra hiện tượng hoán vị gen với tần số 16%.

III. Ở F1 con cái mắt đỏ có kiểu gen là X^A_bX^a_B.

IV. Con mắt đỏ ở giới đực chiếm tỉ lệ 2%.

Chọn C.

Có 3 phát biểu đều đúng là I; III và IV.

Theo đề: Ptc: cái mắt trắng x đực mắt trắng 🡪 F1 100% cái mắt đỏ; 100% đực mắt trắng.

🡪 Tính trạng màu mắt di truyền theo quy luật tương tác gen theo kiểu 9:7 

Qui ước: A_B_ : đỏ; A_bb, aaB_; aabb: trắng

🡪 tính trạng phân ly không đều 2 giới 🡪 gen nằm trên NST giới tính X

Gọi x là tỷ lệ con mắt đỏ ở giới không xảy ra chết -> tỷ lệ con mắt trắng : 0,5-x

Gọi y là tỷ lệ con mắt đỏ ở giới xảy ra chết -> tỷ lệ con mắt trắng : 0,25-y ( do đã chết đi ½ )

Theo đề bài ta có :   x+y0,75-(x+y)=916 ⬄ x+y = 0,27 

TH1:{xy=12,5 x+y=0,27   => {x=0,25 y=0,02  🡪 IV ĐÚNG.

TH2:{yx=12,5 x+y=0,27 => {x=0,02 y=0,25   🡪 loại 

Do một trong 2 giới đã chết đi một nữa và kiểu hình mắt đỏ, mắt trắng xuất hiện ở cả 2 giới 

  🡪 ở giới xảy ra chết thì mắt đỏ + mắt trắng = 0,25

🡪  mắt đỏ < 0,25 

🡪Giới chết có 0,02 đỏ: 0,23 trắng, giới không chết 0,25 đỏ: 0,25 trắng

Mặt khác: đỏ cái: đỏ đực = 25:2 🡪 giới đực chết 🡪 I ĐÚNG.

TH1: các cá thể chết là mang kiểu hình mắt đỏ:

trước khi chết: đực: 0,27 đỏ : 0,23 trắng;  Cái : 1 đỏ : 1 trắng

 🡪 2 tương tác bổ sung cùng nằm trên NST giới tính X và xảy ra hiện tượng hoán vị gen🡪 XABY = 0,27 🡪 XAB = 0,54 🡪 loại

TH2: các cá thể chết mang kiểu hình mắt trắng:

trước khi chết : đực: 0,02 đỏ: 0,48 trắng; Cái : 0,25 đỏ : 0,25 trắng 🡪2 tương tác bổ sung cùng nằm trên NST giới tính X và xảy ra hiện tượng hoán vị gen🡪 XAB Y = 0,02 🡪 XAB = 0,04 🡪 

f = 8% 🡪 cái mắt đỏ dị hợp tử chéo  XAbXaB  🡪 II SAI, III ĐÚNG.

sơ đồ lai: 

PTC:  (cái mắt trắng)  XAbXAb ×  XaBY (đực mắt trắng)

            F1:                1 XAbXaB  (cái mắt đỏ) : 1 XAbY (đực mắt trắng)

        F1 × F1: (cái mắt đỏ) XAbXaB       ×     XAbY (đực mắt trắng)

           GF1         XAb,  XaB.  XAB,  Xab            XAb, Y

                        0,46  0,46  0,04  0,04        0,5  0,5

            F2:

- Tỉ lệ kiểu gen: 0,23 XAbXAb : 0,23 XaBXAb : 0,02 XABXAb :  0,02 XAbXab :

                           0,23 XAbY : 0,23 XaBY : 0,02 XABY : 0,02 XabY

Trước khi chết:

-Tỉ lệ kiểu hình: Giới cái: 50% mắt đỏ : 50% mắt trắng

                            Giới đực: 4% mắt đỏ : 96% mắt trắng.

Sau khi chết: giới cái: 50% mắt đỏ; 50% mắt trắng

Giới đực: 4% mắt đỏ; 46% mắt trắng

Tỷ lệ chung: 54%  mắt đỏ: 96% mắt trắng = 9 mắt đỏ: 16 mắt trắng