Đọc đoạn trích dưới đây và trả lời câu hỏi từ 66 đến 70:

“(1) Nhưng tôi có cách của tôi, không ai chịu ban cho tôi cơ hội thì tôi tự tạo ra.

(2) Tôi đến gần những cái mắc áo đỉnh chặt vào tường khi cả nhà đi vắng. (3) Và dùng mõm ủi một chiếc ghế con vào sát tường.

(4) Trên đó, tôi nhảy chồm chồm. (5) Vẫn hoàn toàn tuyệt vọng. (6) Khi tôi nhảy lên, mõm tôi và những chiếc lai quần không quả xa nhau. (7) Chỉ cách một gang tay. (8) Có khi chỉ nửa gang,

(9) Nhưng nửa gang tay phù du đó, tôi biết là khoảng cách vời vợi cho đến chừng nào tôi lớn thêm chút nữa. (10) Hôm đó, tôi đánh vật với độ cao mệt nhoài, chẳng được tích sự gì.

(11) Cuối cùng, như có ai thắp nến dưới da tôi. (12) Lòng tự ái của tôi được đốt cháy. (13) Cú nhảy cuối cùng, tôi phỏng bằng tất cả sức lực mà tôi vét được đến gam cuối cùng.

(14) Tôi tập được chiếc quần. (15) Nó và tôi cùng rơi xuống.

(16) Tôi rơi nhanh hơn chiếc quần, hoàn toàn không kiểm soát được thăng bằng. (17) Đầu tôi chúc xuống, không giống kiểu cún, và va thật mạnh vào mép chậu sành bên dưới.

(18) Máu phụt ra, tôi đoán thế, vì vừa rên ư ử tôi vừa dõi mắt theo một vật gì đó màu đỏ đang chảy ngoằn ngoèo trên nền nhà. (19) Trước khi thiếp đi, dường như tôi đang đau đớn nghĩ: Lẽ nào để có được chút xíu tự do, tôi phải trả giả bằng máu?”

(Nguyễn Nhật Ánh, Tôi là Bêtô, NXB Trẻ, 2017)

Xác định ngôi kể, người kể trong đoạn trích trên.

Học sinh đọc câu hỏi, sau đó đọc lại đoạn trích để xác định các sự việc diễn ra trong đoạn trích:

- Phần 1: Câu (1) đến câu (10): Ý tưởng bắc ghế của chú chó và sự cố gắng nhảy lên liên tục để đớp lấy quần áo được treo trên cao nhưng không thành.

- Phần 2: Câu (11) đến câu (18): Cú nhảy cuối cùng với tất cả sức lực khiến chú chó đớp được chiếc quần nhưng cũng khiến chú bị ngã đập đầu chảy máu.

- Phần 3: Câu (19): Suy nghĩ của chú chó về cái giá của tự do.

Như vậy, đoạn trích nói về sự nỗ lực chiến đấu của chú cún và sự chiêm nghiệm về cái giá phải trả cho sự tự do,

→ Chọn phương án D.

Giải thích các phương án sai:

- Cuộc chiến đấu để giật lấy món đồ chơi yêu thích của chú chó con là nội dung được mô tả trong phần 1 và phần 2 (từ câu 1 đến câu 18) chưa bao quát được ý của toàn đoạn trích nên loại A.

- Những chiêm nghiệm của chú chó về cuộc đời mình chỉ được thể hiện trong phần 3 (câu 19) chưa bao quát được nội dung toàn đoạn trích nên loại B.

- “Tự do” chỉ là yếu tố chú chó chiêm nghiệm ra sau những cố gắng giành giật món đồ chơi mà mình yêu thích không phải ý chính bao trùm lên đoạn trích nên loại C.

- Xác định được từ khóa “bị đốt cháy” (hiện tượng chuyển đổi từ dạng vật chất này sang dạng vật chất khác do sự tác động của nhiệt độ cao) dùng để nói về tự ái, tự tôn (một yếu tố liên quan đến tâm lí của con người). Đây là việc dùng cảm nhận về mặt thị giác để nói về cảm nhận về mặt tư tưởng tình cảm, câu văn đã sử dụng BPTT ẩn dụ chuyển đổi cảm giác. → Chọn phương án C.

Giải thích đáp án:

- Trong câu không xuất hiện các từ mang tính chất so sánh: như, bằng, là, hơn, kém... nên trong câu không có biện pháp tu từ so sánh, cần loại phương án A.

- Trong câu không xuất hiện từ nào được lặp đi lặp lại nên loại phương án B.

- Trong câu, tác giả sử dụng hình ảnh “lòng tự ái của tôi” với đúng nghĩa tả thực là lòng tự trọng của chú chó chứ không ám chỉ điều gì khác nên loại phương án D.

Học sinh đọc câu hỏi và các phương án, sau đó đọc kĩ lại văn bản để xác định các chi tiết nào xuất hiện trong văn bản:

- Ủn cái ghế lại để trèo lên: Chi tiết này nằm ở câu (3) nên loại B.

- Nhảy lên với những chiếc quần áo mắc trên tường: Chi tiết này nằm ở câu (4), (5), (6), (7), (8) nên loại C.

- Đớp lấy chiếc quần rồi rơi xuống: Chi tiết này nằm ở câu (14), (15) nên loại D.

Chi tiết trong phương án A: Trèo lên giường cao để nhảy xuống là không đúng vì chú cún không trèo lên giường mà trèo lên ghế cao. → phương án đúng là A.

- Xác định nội dung: Vì muốn được tự do làm điều mình muốn, chú chó bất chấp nguy hiểm để nhảy lên cao. Cuối cùng bị ngã chảy máu thì chủ mới nhận ra: phải dùng máu của mình để đánh đổi lấy tự do.

- Từ câu chuyện của chú chó, liên tưởng đến câu chuyện của con người: Muốn giành lấy tự do thì cần phải chấp nhận trả giá bằng xương máu hoặc những cái giá rất lớn. → Chọn phương án B.

Giải thích các phương án sai:

- Xác định từ khóa “làm nên sự nghiệp lớn” trong phương án A: Làm nên sự nghiệp lớn không mang hàm nghĩa là giành lấy tự do như trong câu (19) nên loại A.

- Câu (19) không đề cập đến giá trị của sự tự do mà đề cập đến cái giá phải trả khi muốn có được tự do, loại C.

- Câu (19) không trực tiếp nhắc tới thú vui gặm quần áo mà đây đã là sự chiêm nghiệm mang tính khái quát về cuộc đời của chú chó, loại D.