Hồng nhung hoa nở đầy sân

Tưới hoa thánh thót mưa xuân đầu cành

Đốt hương xem chuyện nước mình

Chuyện Đinh Công Tráng, Ba Đình ngày xưa

Thuận kinh đã đổi ngọn cờ

Nước non xoay chuyển bây giờ là ai?

Ninh Bình tỉnh có một người

Là Đinh Công Tráng tướng tài bẩm sinh

Hơn đời vũ dũng thông minh

Hoàng, Lưu môn hạ nổi danh Bắc kỳ

Gió mây rộn buổi Hàm Nghi

Ba làng Thanh Hoá thành trì đào xây

Trước thành giữ thế ruộng lầy

Mặt thành xây đắp tre dầy bàn cao

Trong thành khe chứa giếng đào

Sau thành có ngả sang Lào, ra Thanh

…

(Tản Đà, Ba Đình ký)

Nhân vật trung tâm được nhắc đến trong đoạn trích là ai?

Đáp án B

Hướng dẫn giải

- Đoạn trích cung cấp các đặc điểm phòng thủ cụ thể của thành Ba Đình:

+ “Trước thành giữ thế ruộng lầy” → Phía trước thành là ruộng lầy, làm chậm bước tiến và gây khó khăn cho quân địch khi tấn công.

+ “Mặt thành xây đắp tre dầy bàn cao” → Thành được bao quanh bằng tre dầy và bàn cao, một dạng tường thành kết hợp tự nhiên và nhân tạo, vừa đơn giản vừa hiệu quả.

+ “Trong thành khe chứa giếng đào / Sau thành có ngả sang Lào, ra Thanh” → Bố trí khe chứa, giếng đào để cung cấp nước, đảm bảo hậu cần; và có lối thông ra các khu vực chiến lược như Thanh Hoá và Lào, giúp linh hoạt trong việc rút lui hoặc tiếp viện.

- Đoạn trích cung cấp các đặc điểm phòng thủ cụ thể của thành Ba Đình:

+ “Trước thành giữ thế ruộng lầy” → Phía trước thành là ruộng lầy, làm chậm bước tiến và gây khó khăn cho quân địch khi tấn công.

+ “Mặt thành xây đắp tre dầy bàn cao” → Thành được bao quanh bằng tre dầy và bàn cao, một dạng tường thành kết hợp tự nhiên và nhân tạo, vừa đơn giản vừa hiệu quả.

+ “Trong thành khe chứa giếng đào / Sau thành có ngả sang Lào, ra Thanh” → Bố trí khe chứa, giếng đào để cung cấp nước, đảm bảo hậu cần; và có lối thông ra các khu vực chiến lược như Thanh Hoá và Lào, giúp linh hoạt trong việc rút lui hoặc tiếp viện.

Đáp án D

Hướng dẫn giải

- Đoạn thơ chứa các chi tiết trực tiếp liên quan đến cuộc kháng chiến chống Pháp thời vua Hàm Nghi:

+ “Gió mây rộn buổi Hàm Nghi” → Nhắc đến thời điểm vua Hàm Nghi lên ngôi và phát động phong trào Cần Vương chống Pháp (1885-1887). Đây là một dấu mốc quan trọng trong lịch sử Việt Nam khi phong trào yêu nước lan rộng.

+ “Ba làng Thanh Hoá thành trì đào xây” → Thành Ba Đình được xây dựng tại vùng Thanh Hoá, trở thành căn cứ kháng chiến nổi bật chống Pháp.

+ Đinh Công Tráng là một thủ lĩnh tiêu biểu trong phong trào kháng chiến này, lãnh đạo nghĩa quân tại Ba Đình chống lại sự xâm lược của thực dân Pháp.

Đáp án B

Hướng dẫn giải

- Tả thực: Đoạn thơ cung cấp các thông tin cụ thể và chân thực về nhân vật Đinh Công Tráng, như:

+ “Ninh Bình tỉnh có một người / Là Đinh Công Tráng tướng tài bẩm sinh” → Giới thiệu xuất thân và tài năng của nhân vật.

+ “Hơn đời vũ dũng thông minh / Hoàng, Lưu môn hạ nổi danh Bắc kỳ” → Tả thực tài năng vượt trội của ông, được kính trọng trong lịch sử.

- Kể chuyện: Đoạn thơ kể lại câu chuyện xây dựng và phòng thủ thành Ba Đình dưới sự lãnh đạo của Đinh Công Tráng, nhấn mạnh vào chi tiết:

+ “Ba làng Thanh Hoá thành trì đào xây” → Gợi hình ảnh cụ thể về thành trì và bối cảnh lịch sử.

+ “Trước thành giữ thế ruộng lầy / Mặt thành xây đắp tre dầy bàn cao” → Kể chi tiết về đặc điểm chiến lược của thành, làm nổi bật vai trò của Đinh Công Tráng trong việc tổ chức phòng thủ.

Đáp án A

Hướng dẫn giải

- Thành Ba Đình là một căn cứ kháng chiến quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Pháp, được xây dựng với:

+ Ruộng lầy phía trước: Lợi dụng yếu tố tự nhiên để làm chậm bước tiến của quân địch.

+ Tre dầy bàn cao: Hệ thống phòng thủ nhân tạo đơn giản nhưng hiệu quả, giúp tăng cường khả năng bảo vệ thành.

+ Khe chứa và giếng đào: Đảm bảo nguồn nước và hậu cần trong thành, một yếu tố quan trọng trong chiến lược phòng thủ dài hạn.

+ Ngả thông sang Lào, ra Thanh Hoá: Thiết kế lối thông minh giúp linh hoạt trong việc rút lui, tiếp viện, hoặc di chuyển khi cần.

- Những đặc điểm này thể hiện sự kết hợp khéo léo giữa yếu tố tự nhiên và nhân tạo, đáp ứng yêu cầu của một thành trì phòng thủ chiến lược, đồng thời đảm bảo tính linh hoạt trong chiến đấu.