Ở người, allele A quy định kiểu hình bình thường trội hoàn toàn so với allele a quy định bệnh mù màu; allele B quy định kiểu hình bình thường trội hoàn toàn so với allele b quy định máu khó đông. Hai gene này nằm trên vùng không tương đồng của nhiễm sắc thể X và cách nhau 20cM. Theo dõi sự di truyền hai tính trạng này trong một gia đình thấy: người phụ nữ (1) có kiểu gene dị hợp tử chéo kết hôn với người đàn ông (2) bị bệnh mù màu sinh con trai (3) bị bệnh máu khó đông, con trai (4) và con gái (5) không bị bệnh. Con gái (5) kết hôn với người đàn ông (6) bị bệnh máu khó đông. Biết rằng không xảy ra đột biến mới ở tất cả mọi người trong gia đình trên. Xác suất để cặp vợ chồng (5) và (6) sinh con trai mắc cả hai bệnh là bao nhiêu?

Đáp án C

Người phụ nữ (1) có kiểu gene :\[{X^{Ab}}{X^{aB}}\], người đàn ông (2) bị mù màu có kiểu gene : \[{X^{aB}}Y\].

Đứa con trai (3) bị bệnh máu khó đông có kiểu gene : \[{X^{Ab}}Y\].

Đứa con trai (4) không bị bệnh có kiểu gene : \[{X^{AB}}Y\].

Đứa con gái (5) không bị bệnh có kiểu gene \[{X^{aB}}{X^{A - }}\] (do bố cho allele \[{X^{aB}}\]).

Người đàn ông (6) bị bệnh máu khó đông có kiểu gene : \[{X^{Ab}}Y\].

Con gái có thể có kiểu gene \[{X^{aB}}{X^{Ab}}\]với tỉ lệ 0,8 và \[{X^{aB}}{X^{AB}}\]với tỉ lệ 0,2.

Ta có phép lai: \[(0,8{X^{aB}}{X^{Ab}},{\rm{ }}0,2{X^{aB}}{X^{AB}}) \times {X^{Ab}}Y\]

Tỉ lệ giao tử cái: \[0,{\rm{ }}18{X^{AB}}:{\rm{ }}0,32{X^{Ab}}:{\rm{ }}0,{\rm{ }}42{X^{aB}}:{\rm{ }}0,{\rm{ }}08{X^{ab}}\]

Tỉ lệ giao tử đực:\[0,{\rm{ }}5{X^{Ab}}:{\rm{ }}0,5Y\].

Tỉ lệ sinh con gái mắc một bệnh là: \[0,5{X^{Ab}} \times {\rm{ }}(0,32{X^{Ab}} + {\rm{ }}0,08{X^{ab}}){\rm{ }} = {\rm{ }}20\% .\](có thể chỉ thực hiện phép lai với kiểu gene 0,8\[{X^{aB}}{X^{Ab}}\] sẽ nhanh hơn).

Tỉ lệ con trai mắc cả 2 bệnh là: \[0,8{X^{ab}} \times 0,5Y = 4\% \].