Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết: "Là học sinh, em nghĩ nên ứng xử thế nào trước những lời khen, chê của người khác?”

Xem lời giải

Câu hỏi trong đề: 17 bài tập NLXH ôn thi vào 10 Chủ đề: Môi trường học đường có lời giải !!

Bắt đầu thi

Quảng cáo

Trả lời:

Giải bởi Vietjack

Bài làm tham khảo

Cuộc sống như một bản hòa tấu với muôn vàn cung bậc cảm xúc, trong đó lời khen, tiếng chê là những nốt nhạc không thể thiếu, góp phần tạo nên giai điệu riêng biệt cho mỗi người. Đặc biệt, đối với lứa tuổi học sinh, khi nhân cách và bản lĩnh chưa hoàn thiện, việc ứng xử trước những lời nhận xét này trở thành một thử thách không nhỏ, đồng thời cũng là cơ hội để các em rèn luyện và trưởng thành. Vậy, làm thế nào để mỗi học sinh có thể đón nhận lời khen, tiếng chê một cách đúng đắn, từ đó hoàn thiện bản thân và vững bước trên con đường phía trước?

Lời khen là sự ghi nhận, động viên, khích lệ của người khác đối với những điểm tốt, thành tích của chúng ta. Tiếng chê là sự phê bình, góp ý về những thiếu sót, hạn chế cần khắc phục. Cả hai đều là những phản hồi tự nhiên trong cuộc sống, giúp mỗi người nhìn nhận bản thân một cách khách quan hơn. Như một tấm gương phản chiếu, lời khen và tiếng chê cho chúng ta thấy rõ những ưu điểm và khuyết điểm của mình, từ đó có thể phát huy những điểm mạnh và khắc phục những điểm yếu.

Tuy nhiên, trong môi trường học đường, không phải học sinh nào cũng có thái độ đúng đắn khi đối diện với những lời nhận xét này. Có những em dễ dàng “ngủ quên trên chiến thắng” khi được khen, hoặc ngược lại, chán nản, buông xuôi khi bị chê. Thậm chí, có những em vì quá để tâm đến lời khen, tiếng chê mà đánh mất chính mình, không còn tập trung vào việc học tập và rèn luyện. Thực trạng này được phản ánh rõ nét qua khảo sát của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cho thấy 60% học sinh cảm thấy áp lực khi bị chê bai, trong khi 40% thừa nhận mình dễ tự mãn khi được khen ngợi.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên. Đầu tiên phải kể đến sự thiếu tự tin, lòng tự trọng chưa vững vàng của một bộ phận học sinh. Khi được khen, các em dễ dàng tự mãn, còn khi bị chê, các em lại dễ dàng nản lòng, thoái chí. Bên cạnh đó, sự kỳ vọng quá cao từ phía gia đình, thầy cô cũng là một trong những nguyên nhân khiến học sinh dễ bị ảnh hưởng bởi lời khen, tiếng chê. Áp lực phải luôn đạt thành tích tốt khiến các em trở nên nhạy cảm, dễ bị tổn thương khi nhận được những lời nhận xét tiêu cực.

Lời khen, tiếng chê như một con dao hai lưỡi. Nếu biết cách sử dụng, nó sẽ trở thành động lực giúp chúng ta hoàn thiện bản thân. Ngược lại, nếu không biết cách kiểm soát, nó có thể gây ra những tổn thương sâu sắc, ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của mỗi người. Đối với học sinh, việc ứng xử đúng đắn trước lời khen, tiếng chê không chỉ giúp các em có cái nhìn khách quan về bản thân mà còn rèn luyện được những phẩm chất quan trọng như khiêm tốn, cầu tiến, tự tin, bản lĩnh.

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, học sinh không nên quá quan tâm đến lời khen, tiếng chê của người khác, mà hãy tập trung vào việc học tập và rèn luyện. Tuy nhiên, quan điểm này có phần phiến diện. Bởi lẽ, lời khen, tiếng chê là một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Nếu biết cách lắng nghe và tiếp thu, chúng ta sẽ có thêm những bài học quý giá, từ đó hoàn thiện bản thân.

Vậy, để ứng xử đúng đắn trước lời khen, tiếng chê, mỗi học sinh cần làm gì? Trước hết, điều quan trọng nhất là giữ được sự bình tĩnh và lắng nghe một cách chân thành, cởi mở. Khi nhận được lời khen, chê, đừng vội vàng phản ứng theo cảm xúc nhất thời. Hãy hít một hơi thật sâu, lắng nghe những gì người khác nói, dù đó là lời khen ngợi hay phê bình. Sau đó, hãy dành thời gian suy ngẫm, phân tích những lời nhận xét đó một cách khách quan. Tập thói quen tự vấn, viết nhật ký để ghi lại cảm xúc, suy nghĩ của mình cũng là một cách hữu ích để nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện hơn. Sự bình tĩnh sẽ giúp chúng ta có cái nhìn sáng suốt, tránh bị cảm xúc chi phối, từ đó đưa ra những quyết định đúng đắn. Việc phân tích kỹ lưỡng sẽ giúp ta hiểu rõ hơn về bản thân, nhận ra điểm mạnh, điểm yếu của mình để từ đó phát huy hoặc khắc phục.

Khi được khen, hãy nói lời cảm ơn chân thành, thể hiện sự trân trọng đối với người khen. Tuy nhiên, không nên quá tự hào, kiêu ngạo mà hãy xem đó là động lực để phấn đấu hơn nữa. Bởi lẽ, tự mãn là kẻ thù của thành công. Khiêm tốn giúp ta luôn giữ được tinh thần học hỏi, cầu tiến. Câu chuyện về nhà bác học Newton, người luôn khiêm tốn trước những lời khen ngợi, xem mình chỉ là một đứa trẻ nhặt vỏ sò trên bãi biển kiến thức bao la, là một minh chứng rõ nét cho điều này.

Ngược lại, khi bị chê, không nên vội vàng phản ứng, biện minh hay tự ái. Hãy xem đó là cơ hội để nhìn nhận lại bản thân, sửa chữa những sai lầm, khuyết điểm. Đừng ngại tham khảo ý kiến của thầy cô, bạn bè, người thân để có cái nhìn đa chiều hơn. Lời chê, nếu được tiếp nhận đúng cách, sẽ là những bài học quý giá giúp ta trưởng thành hơn. Thomas Edison, nhà phát minh vĩ đại, từng bị thầy giáo chê là "quá chậm hiểu", nhưng ông đã biến lời chê đó thành động lực để không ngừng học hỏi, sáng tạo và trở thành một trong những nhà phát minh vĩ đại nhất của nhân loại.

Cuối cùng, dù là lời khen hay chê, hãy luôn thể hiện sự biết ơn đối với người đã dành thời gian quan tâm, đánh giá mình. Lời khen giúp ta tự tin hơn, lời chê giúp ta tiến bộ hơn. Tất cả đều đáng trân trọng. Nhiều học sinh thành công luôn biết ơn những lời nhận xét của thầy cô, coi đó là hành trang quý giá trên con đường học tập của mình.

Bản thân em cũng đã từng trải qua những cung bậc cảm xúc khác nhau khi nhận được lời khen, tiếng chê. Có những lúc em tự mãn, kiêu ngạo khi đạt được thành tích cao, nhưng cũng có những lúc em chán nản, thất vọng khi bị phê bình. Tuy nhiên, nhờ sự động viên, chia sẻ của gia đình, thầy cô, bạn bè, em đã dần học được cách ứng xử đúng đắn hơn. Em hiểu rằng, lời khen, tiếng chê đều là những món quà quý giá mà cuộc sống ban tặng. Điều quan trọng là chúng ta phải biết cách đón nhận và sử dụng chúng một cách hiệu quả.

Lời khen, tiếng chê là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi người. Đối với học sinh, việc ứng xử đúng đắn trước những lời nhận xét này không chỉ là một kỹ năng sống quan trọng mà còn là một thước đo đánh giá sự trưởng thành về nhân cách và bản lĩnh. Bằng cách xây dựng lòng tự tin, tự trọng, biết lắng nghe và tiếp thu có chọn lọc, mỗi học sinh sẽ có thể biến lời khen, tiếng chê thành động lực để không ngừng học hỏi, rèn luyện, từ đó vững bước trên con đường chinh phục tri thức và hoàn thiện bản thân.

Sách thầy cô Vietjack biên soạn:

Xem thêm »