Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết: "Là một học sinh, em hãy đề xuất những giải pháp phù hợp để giải quyết tình trạng con người khai thác tài nguyên thiên nhiên quá mức như hiện nay?”

Bài làm tham khảo

Cuộc sống hiện đại mang đến vô vàn tiện ích, trong đó có sự phổ biến của các sản phẩm nhựa. Tuy nhiên, tiện lợi đi đôi với hệ lụy. Rác thải nhựa, từ túi nilon, chai lọ đến ống hút, đang trở thành vấn nạn môi trường cấp bách, đe dọa nghiêm trọng đến hệ sinh thái, sức khỏe con người và tương lai của chính chúng ta. Là học sinh, chúng ta không thể làm ngơ trước thực trạng này. Bằng những hành động nhỏ bé nhưng thiết thực, mỗi chúng ta đều có thể góp phần giảm thiểu rác thải nhựa, bắt đầu từ chính trường học và gia đình mình.

Theo báo cáo của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP), mỗi năm thế giới thải ra khoảng 400 triệu tấn rác thải nhựa, tương đương với trọng lượng của hơn 300 triệu chiếc ô tô. Con số này thật sự đáng báo động. Tại Việt Nam, theo thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường, mỗi ngày có khoảng 28.000 tấn rác thải nhựa được thải ra, nhưng chỉ có khoảng 10% được tái chế. Phần lớn số còn lại bị chôn lấp hoặc thải ra môi trường, gây ô nhiễm đất, nước, không khí và đại dương.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này có nhiều, nhưng chủ yếu xuất phát từ ý thức của người dân. Nhiều người vẫn chưa nhận thức đầy đủ về tác hại của rác thải nhựa và chưa có thói quen phân loại, xử lý rác đúng cách. Bên cạnh đó, việc quản lý rác thải nhựa ở nhiều nơi còn lỏng lẻo, thiếu các biện pháp chế tài đủ mạnh. Hơn nữa, các sản phẩm nhựa được sản xuất và tiêu thụ với số lượng lớn, trong khi các giải pháp thay thế còn hạn chế.

Hậu quả của ô nhiễm rác thải nhựa là vô cùng nghiêm trọng. Môi trường bị tàn phá nặng nề, đất đai bị ô nhiễm, nguồn nước bị nhiễm độc, không khí bị ô nhiễm. Rác thải nhựa còn làm mất mỹ quan đô thị và nông thôn, phá hủy hệ sinh thái, đe dọa sự đa dạng sinh học. Đáng buồn hơn, các chất độc hại trong nhựa có thể xâm nhập vào cơ thể con người qua đường hô hấp, tiêu hóa, gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư, dị tật bẩm sinh, rối loạn nội tiết... Không chỉ vậy, ô nhiễm rác thải nhựa còn gây thiệt hại lớn cho ngành du lịch, thủy sản và các ngành kinh tế khác.

Tuy nhiên, một số người vẫn cho rằng việc giảm thiểu rác thải nhựa là không cần thiết vì nhựa mang lại nhiều tiện ích và việc thay thế nhựa bằng các vật liệu khác sẽ tốn kém hơn. Quan điểm này hoàn toàn sai lầm. Lợi ích ngắn hạn của nhựa không thể bù đắp cho những tác hại lâu dài mà nó gây ra. Việc đầu tư vào các giải pháp thay thế nhựa là cần thiết để bảo vệ môi trường và sức khỏe con người, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững.

Vậy chúng ta, những học sinh, có thể làm gì để giảm thiểu rác thải nhựa?

Trước hết, để giải quyết một vấn đề, cần phải hiểu rõ bản chất của nó. Do đó, việc nâng cao nhận thức về tác hại của rác thải nhựa là bước đi đầu tiên và quan trọng nhất. Học sinh, giáo viên và phụ huynh cần được trang bị kiến thức đầy đủ về vòng đời của nhựa, quá trình phân hủy, và ảnh hưởng của chúng đến môi trường và sức khỏe. Các buổi sinh hoạt, hội thảo, cuộc thi về môi trường, cùng với việc sử dụng báo tường, trang web của trường và mạng xã hội, là những kênh truyền thông hiệu quả để phổ biến thông tin này. Trường THCS Lý Tự Trọng (Hà Nội) là một ví dụ điển hình cho thấy sức mạnh của giáo dục trong việc nâng cao nhận thức và thúc đẩy hành động bảo vệ môi trường thông qua cuộc thi "Sáng tạo sản phẩm từ rác thải nhựa".

Tuy nhiên, nhận thức thôi chưa đủ, cần phải chuyển hóa thành hành động cụ thể. Một trong những hành động thiết thực nhất mà học sinh có thể làm là thay đổi thói quen sử dụng đồ nhựa dùng một lần. Theo thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Việt Nam thải ra môi trường khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa mỗi năm, trong đó phần lớn là đồ nhựa dùng một lần. Bằng cách hạn chế sử dụng túi nilon, ống hút nhựa, hộp xốp và chai nhựa dùng một lần, và thay thế bằng các sản phẩm thân thiện với môi trường như túi giấy, ống hút tre, hộp cơm inox, chúng ta có thể giảm đáng kể lượng rác thải nhựa.

Bên cạnh việc giảm thiểu sử dụng, việc tái sử dụng và tái chế đồ nhựa cũng đóng vai trò quan trọng. Tại nhà, chúng ta có thể sử dụng lại chai nhựa, lọ thủy tinh để đựng nước, thực phẩm, hoặc tái chế vỏ chai nhựa, giấy báo thành các sản phẩm thủ công, đồ dùng học tập. Trong khuôn khổ nhà trường, việc tổ chức các hoạt động thu gom và tái chế rác thải nhựa không chỉ giúp giảm thiểu rác thải mà còn giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh. Trên thế giới, công ty Coca-Cola đã cam kết đến năm 2030 sẽ thu gom và tái chế tương đương với số lượng bao bì mà họ bán ra trên toàn cầu, một minh chứng cho thấy tiềm năng của tái chế trong việc giải quyết vấn nạn rác thải nhựa.

Không chỉ vậy, trồng cây xanh cũng là một giải pháp gián tiếp nhưng không kém phần quan trọng. Cây xanh không chỉ làm đẹp cảnh quan, cải thiện chất lượng không khí mà còn hấp thụ CO2, một trong những nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu và thúc đẩy sản xuất nhựa. Theo nghiên cứu của NASA, một cây xanh có thể hấp thụ đến 22kg CO2 mỗi năm. Do đó, việc trồng và chăm sóc cây xanh trong trường học và khu dân cư là một hành động thiết thực để góp phần giảm thiểu rác thải nhựa và bảo vệ môi trường.

Trong trường học, chúng ta có thể tổ chức các buổi sinh hoạt, cuộc thi, hoạt động ngoại khóa về bảo vệ môi trường, nâng cao nhận thức của học sinh về tác hại của rác thải nhựa và cách giảm thiểu. Đặt các thùng rác phân loại tại các khu vực trong trường, khuyến khích học sinh phân loại rác đúng cách. Hạn chế sử dụng nhựa dùng một lần bằng cách khuyến khích học sinh mang theo bình nước cá nhân, hộp cơm, ống hút kim loại... Tổ chức các hoạt động thu gom, tái chế rác thải nhựa, khuyến khích học sinh sáng tạo các sản phẩm từ rác thải nhựa.

Trong gia đình, chúng ta có thể thay đổi thói quen tiêu dùng bằng cách hạn chế sử dụng túi nilon, chai nhựa, hộp nhựa... thay vào đó sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường như túi vải, hộp thủy tinh, đồ dùng làm từ tre, gỗ... Phân loại rác tại nhà, tự ủ phân hữu cơ, và lan tỏa thông điệp về giảm thiểu rác thải nhựa đến người thân, bạn bè, hàng xóm.

Bản thân tôi, từ những kiến thức được học và trải nghiệm thực tế, luôn cố gắng áp dụng các biện pháp giảm thiểu rác thải nhựa trong cuộc sống hàng ngày. Tôi tin rằng mỗi hành động nhỏ của mình đều có ý nghĩa và góp phần làm cho môi trường sống trở nên xanh, sạch, đẹp hơn.

Giảm thiểu rác thải nhựa không chỉ là trách nhiệm của riêng ai mà là của toàn xã hội. Là học sinh, chúng ta hãy bắt đầu từ những việc làm nhỏ nhất, từ trường học và gia đình mình, để góp phần giải quyết vấn nạn ô nhiễm rác thải nhựa, hướng tới một tương lai bền vững cho hành tinh xanh. "Hành động nhỏ, thay đổi lớn" - Mỗi chúng ta hãy chung tay hành động để giảm thiểu rác thải nhựa, bảo vệ môi trường và sức khỏe của chính mình và các thế hệ mai sau.

Bài làm tham khảo

Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngày càng phát triển mạnh mẽ, ô nhiễm môi trường nói chung và ô nhiễm chất thải công nghiệp nói riêng đã trở thành một vấn nạn nhức nhối, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe con người và sự phát triển bền vững của đất nước. Là một học sinh, tôi nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và mong muốn đóng góp một phần nhỏ bé của mình vào công cuộc chung này.

Chất thải công nghiệp là những chất thải phát sinh trong quá trình sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp, nhà máy, xí nghiệp. Chúng bao gồm các loại chất thải rắn, lỏng, khí có chứa các chất độc hại, nguy hiểm như kim loại nặng, hóa chất, chất phóng xạ,... Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường năm 2022, mỗi năm Việt Nam thải ra môi trường khoảng 18 triệu tấn chất thải rắn công nghiệp, trong đó có tới 30% là chất thải nguy hại. Tình trạng này diễn ra phổ biến ở các khu công nghiệp, làng nghề như làng nghề tái chế phế liệu ở xã Liên Hà, huyện Đông Anh, Hà Nội, gây ô nhiễm nghiêm trọng nguồn nước, đất, không khí, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ô nhiễm chất thải công nghiệp. Thứ nhất, ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của một số doanh nghiệp còn kém. Họ thường xuyên xả thải trái phép, không qua xử lý hoặc xử lý chưa đạt tiêu chuẩn ra môi trường. Thứ hai, công nghệ xử lý chất thải của nhiều doanh nghiệp còn lạc hậu, chưa đáp ứng được yêu cầu. Thứ ba, hệ thống quản lý chất thải chưa được hoàn thiện, thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng. Cuối cùng, sự thiếu quan tâm, giám sát của các cơ quan chức năng cũng là một nguyên nhân quan trọng.

Hậu quả của ô nhiễm chất thải công nghiệp là vô cùng nặng nề. Đất bị ô nhiễm khiến cây trồng không thể sinh trưởng, phát triển, thậm chí gây ra những vụ ngộ độc tập thể. Nước bị ô nhiễm gây ra các bệnh về đường tiêu hóa, da liễu, thậm chí ung thư. Không khí bị ô nhiễm gây ra các bệnh về đường hô hấp, tim mạch. Vụ việc Formosa Hà Tĩnh năm 2016 đã gây ra thảm họa môi trường biển nghiêm trọng, ảnh hưởng đến đời sống của hàng triệu người dân.

Tuy nhiên, một số người cho rằng việc phát triển công nghiệp là tất yếu và ô nhiễm môi trường là cái giá phải trả. Họ cho rằng việc đầu tư vào công nghệ xử lý chất thải sẽ làm tăng chi phí sản xuất, giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, quan điểm này là hoàn toàn sai lầm. Chúng ta hoàn toàn có thể phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường nếu có những chính sách, giải pháp phù hợp.

Để giải quyết vấn đề này, cần có sự chung tay của toàn xã hội. Trước hết, nâng cao nhận thức về vấn đề ô nhiễm chất thải công nghiệp là chìa khóa then chốt để thay đổi hành vi và thúc đẩy hành động tích cực. Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Việt Nam thải ra môi trường khoảng 18 triệu tấn chất thải công nghiệp rắn mỗi năm, trong đó chỉ có khoảng 60% được xử lý. Con số này cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề và sự cần thiết phải nâng cao nhận thức cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ. Các trường học cần tích cực lồng ghép kiến thức về ô nhiễm chất thải công nghiệp vào chương trình giảng dạy, tổ chức các buổi sinh hoạt ngoại khóa, cuộc thi sáng tạo về môi trường. Một ví dụ điển hình là trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam với cuộc thi "Sáng tạo xanh" đã thu hút đông đảo học sinh tham gia, tạo ra nhiều sản phẩm tái chế độc đáo từ chất thải, góp phần nâng cao nhận thức và khơi dậy tinh thần sáng tạo của học sinh trong việc bảo vệ môi trường.

Tiếp theo, việc phân loại và thu gom chất thải tại nguồn là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu lượng chất thải ra môi trường và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tái chế. Ở các nước phát triển như Thụy Điển, hơn 99% rác thải được tái chế hoặc sử dụng để sản xuất năng lượng. Tại Việt Nam, mô hình "Phân loại rác tại nguồn" đã được triển khai thành công ở một số địa phương như Đà Nẵng, Hội An, góp phần giảm đáng kể lượng rác thải chôn lấp và ô nhiễm môi trường. Học sinh có thể đóng vai trò quan trọng trong việc này bằng cách thực hiện phân loại rác tại trường học, gia đình và vận động người thân, bạn bè cùng tham gia.

Bên cạnh đó, tiết kiệm và tái sử dụng là những hành động nhỏ nhưng mang lại ý nghĩa lớn trong việc giảm thiểu chất thải công nghiệp. Theo thống kê, mỗi người Việt Nam thải ra khoảng 1,2kg rác thải mỗi ngày, trong đó có nhiều vật dụng có thể tái sử dụng hoặc tái chế như chai nhựa, túi nilon, giấy báo. Việc sử dụng tiết kiệm điện, nước, giấy và tái sử dụng các vật dụng này không chỉ giúp giảm thiểu lượng chất thải mà còn tiết kiệm tài nguyên và giảm chi phí. Phong trào "Sống xanh" đang được lan tỏa mạnh mẽ trong giới trẻ, với những hành động thiết thực như sử dụng túi vải, bình nước cá nhân, hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần.

Là một học sinh, tuy không thể trực tiếp tham gia vào quá trình xử lý chất thải công nghiệp, nhưng tôi nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ môi trường. Tôi thường xuyên tham gia các hoạt động ngoại khóa về môi trường, thu gom rác thải, trồng cây xanh. Tôi cũng chia sẻ những kiến thức về bảo vệ môi trường cho bạn bè, người thân và cộng đồng. Tôi tin rằng mỗi hành động nhỏ của mình sẽ góp phần làm cho môi trường sống trở nên tốt đẹp hơn.

Ô nhiễm chất thải công nghiệp là một vấn đề nghiêm trọng, đòi hỏi sự chung tay của toàn xã hội. Là một học sinh, tôi sẽ tiếp tục nỗ lực học tập, rèn luyện để trở thành một công dân có ích cho xã hội, góp phần xây dựng một môi trường sống trong lành, bền vững cho thế hệ mai sau. Hãy cùng nhau hành động vì một Việt Nam xanh, sạch, đẹp!