PHẦN I. ĐỌC – HIỂU (4.0 điểm)

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

CÓ PHÚC CÓ PHẦN

Trời sinh, trời ắt đã dành phần,

Tu hãy cho hiền, dạ có nhân.

Khó chớ oán thân, thân mới nhẹ,

Giàu mà yêu chúng, chúng càng gần.

Bạo hung chỉn đã gươm mài đá,

Phúc đức đành hay cỏ đượm xuân.

Chớ có hại nhân mà ích kỷ,

Giấu người, khôn giấu được linh thần.

  (Thơ Nôm, Bài 82 – Nguyễn Bỉnh Khiêm, Thơ văn Nguyễn Bỉnh Khiêm,

Đinh Gia Khánh chủ biên, NXB Văn học, Hà Nội, 1983, tr.123)

Xác định thể thơ của văn bản.

II. Thân bài

1. Giải thích thói quen, nêu biểu hiện: (1,0 điểm)

* Giải thích: Làm việc riêng trong giờ học là hiện tượng học sinh có các hoạt động, hành động không thuộc phạm vi bài giảng mà thầy cô đang giảng trên lớp.

* Biểu hiện: trao đổi, bàn tán về một chuyện nào đó trong giờ học dưới nhiều hình thức khác nhau như: nói nhỏ, dùng ám hiệu, cử chỉ, viết giấy thậm chí là nói to; làm bài và học bài các môn học khác; vẽ; ngủ hoặc nhìn ra ngoài, không chú ý vào bài giảng…

2. Tác hại và dẫn chứng (1,0 điểm)

* Tác hại:

- Với học sinh: không tiếp thu được nội dung bài giảng; làm ảnh hưởng đến những bạn khác; gián đoạn bài giảng của thầy cô; bị trừ điểm sổ đầu bài, trừ thi đua; bị phạt; hình thành thói quen xấu cho chính bản thân mình;…

- Với thầy cô: Gây cảm giác khó chịu vì cảm thấy thầy cô giảng dạy nhưng không được học sinh lắng nghe; mất cảm hứng dạy học, đứt “mạch” bài giảng; cảm thấy không được tôn trọng; làm mất thời gian của tiết học khi phải dừng lại nhắc nhở HS vi phạm;…

* Dẫn chứng: HS tự lấy dẫn chứng.

3. Lợi ích của việc từ bỏ và dẫn chứng (1,0 điểm)

* Lợi ích của việc từ bỏ:

- HS sẽ tiếp thu bài tốt hơn, kết quả học tập cao hơn; sẽ nhận được sự yêu thương, quý mến từ GV và các bạn HS; sẽ hình thành cho bản thân tinh thần tự giác.

- GV sẽ có bài giảng liền mạch, không bị đứt quãng, sẽ cảm thấy được tôn trọng, tinh thần thoải mái hơn, không làm mất thời gian (không phải xử lý HS vi phạm),…

- Tập thể lớp có nhiều HS học tập nghiêm túc sẽ phát tiển, thi đua cao

- Kết quả nền giáo dục nước nhà ngày càng tốt hơn

- …..

* Dẫn chứng: HS tự lấy dẫn chứng.

4. Giải pháp và bài học (1,0 điểm)

* Giải pháp:

- Đối với học sinh: cần biết tôn trọng thầy cô hơn, hạn chế tối đa làm việc riêng trong giờ học; chăm chú nghe giảng để tiếp nhận thêm kiến thức; bản thân mỗi học sinh phải tự rèn luyện về ý thức tự giác, xây dựng cho mình mục đích học tập đúng đắn; quan tâm đến vấn đề thầy cô đặt ra trong quá trình giảng bài bằng cách hăng hái giơ tay phát biểu ý kiến xây dựng bài;…

- Đối với giáo viên, nhà trường, tập thể lớp: Cần thay đổi cách truyền đạt để hấp dẫn học sinh học tập hơn; cho học sinh cảm thấy sự quan trọng của việc học đối với cuộc sống sau này của các em; cần xây dựng nội quy và cách biện pháp nghiêm minh để xử lý học sinh làm việc riêng trong giờ học;…

- Đối với gia đình: Phụ huynh cần thường xuyên nhắc nhở, động viên con em học tập; không chỉ trích mà cần lắng nghe con mình; rèn luyện cho con em mình nâng cao ý thức tự giác;…

* Bài học:

- Mỗi người cần có ý thức tự giác, hiểu được tầm quan trọng của việc học.

- Là học sinh: cần chú ý nghe giáo viên giảng bài, hạn chế làm việc riêng,…

Hướng dẫn chấm:

- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; dẫn chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữ lí lẽ và dẫn chứng (4,0 điểm).

- Lập luận chưa thật chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng nhưng không có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không tiêu biểu (3,0 điểm).

- Lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục: lí lẽ không xác đáng, không liên quan mật thiết đến vấn đề nghị luận, không có dẫn chứng/ dẫn chứng không phù hợp (2,0 điểm).