Câu hỏi trong đề:
Giải SBT Văn 10 Bài 3: Giao cảm với thiên nhiên có đáp án !!
Sách mới 2k7: Tổng ôn Toán, Lí, Hóa, Văn, Sử, Địa…. kỳ thi tốt nghiệp THPT Quốc gia 2025, đánh giá năng lực (chỉ từ 110k).
Quảng cáo
Trả lời:
Giải bởi Vietjack
Bài viết hoàn chỉnh:
Bài thơ Cây chuối là một trong những bài thơ đặc sắc của tác giả Nguyễn Trãi. Nổi bật trong bài thơ đó là vẻ đẹp thiên nhiên và niềm giao cảm giữa con người với thiên nhiên:
Tự bén hơi xuân, tốt lại thêm
Đầy buồng lạ, mầu thâu đêm.
Tình thư một bức phong còn kín
Gió nơi đâu gượng mở xem.
Trước hết điều lý thú đáng ghi nhận ở đây là Nguyễn Trãi không những chỉ viết bằng chữ Nôm mà quan trọng hơn là ông viết về loại cây dân dã, gần với cuộc sống bùn đất quê mùa. Như nhiều người đều biết, thơ cổ không thiếu những bài tả về hoa lá, cây cối, nhưng thường chỉ tập trung miêu tả một số cây “cao sang” quen thuộc như tùng, cúc, trúc, mai. Dường như phải đến Nguyễn Trãi, những loại cây cối “tầm thường” kia mới được hiện diện trong thơ ca. Như vậy có nghĩa, tuy cùng viết về thiên nhiên (như không ít nhà thơ thời phong kiến khác), nhưng hướng khai thác của Nguyễn Trãi đã có sự cách tân so với những cây bút cùng thời.
Mở đầu bài thơ, Nguyễn Trãi có lẽ cho người đọc cảm nhận về một cây chuối biểu tượng. Do có được sức xuân, tình xuân tiềm tàng từ bên trong nên khi gặp được “hơi xuân”, cây chuối càng thêm tươi tốt. Xuân Diệu trong khi bình bài thơ này đã lưu ý người đọc lý giải tại sao Nguyễn Trãi không viết “lại tốt thêm” mà viết “tốt lại thêm”, ông cho rằng: “Lại tốt thêm" thì có bề dung tục, không đủ trân trọng đối với chủ từ của câu, chẳng qua theo đà, theo thời mà thêm tốt, bớt tốt, còn “tốt lại thêm” tức là vốn cái tốt đã là bản chất rồi. Ngay từ lúc bén hơi thì tốt thêm. Đây thật là những lời bình tinh tế, sâu sắc. Khi nói đến mùa xuân Nguyễn Trãi nhấn mạnh đến “hơi xuân”, sức xuân nét tiêu biểu, đặc thù của nó chứ không cốt ghi nhận ở phương diện thời gian.
Đến câu thứ hai, tác giả miêu tả đặc điểm của cây chuối. Đây là loại cây có buồng “Đầy buồng lạ” và kỳ diệu hơn là hương thơm của buồng chuối ngào ngạt, quyến rũ suốt đêm.
Nhưng sức nặng của bài thơ là ở vào hai câu cuối cùng:
Tình thư một bức phong còn kín
Gió nơi đâu gượng mở xem.
Có lẽ khi viết những câu này, Nguyễn Trãi đã được gợi ý từ một vế cầu đối “Thư lai tiêu diệp văn do lục” (Thư viết trên lá chuối gửi đến lời văn còn xanh). Cho dù sự phán đoán trên đây là đúng thì công lao của Nguyễn Trãi cũng rất lớn. Từ cách diễn đạt của người xưa, Ức Trai sáng tạo ra một hình tượng vừa chân thực vừa mới mẻ. Bằng cái nhìn tinh tế rất nghệ sĩ, Nguyễn Trãi thấy tàu lá chuối kia như là một bức thư tình còn đang phong kín, chứa chất trong đó bao ngọt ngào ân ái và e ấp của một tình yêu buổi đầu trao gửi còn rất đỗi ngập ngừng. “Phong còn kín” vừa nói được sự trắng trong vừa nói được ý e lệ, giữ gìn.
Câu kết bài thơ kết lại bằng 6 chữ: “Gió nơi đâu gượng mở xem”, dùng thủ pháp nhân hóa thể hiện liên tưởng nghệ thuật rất nghệ sĩ. Đọc câu này, ta có thể hình dung: Gió xuân từ nơi xa thổi đến, như một bàn tay run rún và hồi hộp vì xúc động, gió gượng nhẹ, mơn man và khẽ khàng trân trọng mở dần dần bức tình thư kia… Cảm nhận bài thơ như một chỉnh thể, chúng ta có thể nghĩ đến cây chuối và gió xuân cũng như cô gái và chàng trai. Chàng trai say mê, trẻ trung nhưng cũng rất ý nhị, tinh tế. Cô gái thì trinh trắng và e ấp… Hai câu thơ nói trên ít nhiều cũng có yếu tố tả thực: đọt chuối non đang vươn dần lên, đang mở dần ra trong gió xuân. Nhưng điều quan trọng hơn là Nguyễn Trãi đã gửi vào đó cảm hứng tươi mát của một khách đa tình mà tao nhã.
Nhà sách VIETJACK:
CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Câu 1:
Thơ trữ tình có mấy dạng chủ thể trữ tình? Trong văn bản này, chủ thể trữ tình thuộc dạng nào?
Thơ trữ tình có mấy dạng chủ thể trữ tình? Trong văn bản này, chủ thể trữ tình thuộc dạng nào?
Xem đáp án »
13/07/2024
31,222
Câu 2:
Đọc văn bản Bầu trời đã trở về và thực hiện các câu hỏi và bài tập nêu phía dưới:
Bầu trời đã trở về
Xuân Quỳnh
Bầu trời đã trở về
Cao và xanh biết mấy
Mái nhà như sóng dậy
Con đường như dòng sông
Mặt đất nắng mênh mông
Những bài ca không dứt
Mỗi sáng dậy tôi chào mặt đất
Chào cỏ hoa vươn tới bầu trời
Chào ngôi nhà mới xây
Chào những con người
Đi nườm nượp dưới trời xanh vô tận
Mỗi sáng dậy tôi chào mặt đất
Những đàn ong kiếm mật buổi ban mai
Cỏ bên sông, và bãi sa bồi
Phù sa ướt còn nồng mùi cá
Cành đước mặn, cây ngô trong kẽ đá
Những con đường khuất sau lá rừng xưa …
Bầu trời xanh hơn cả lúc nằm mơ
Và hạnh phúc trong bàn tay có thật:
Chiếc áo mắc trên tường
Màu hoa sau cửa kính
Nồi cơm reo trên ngọn lửa bếp đèn
Anh trở vể, trời xanh của riêng em.
(In trong Gió lào cát trắng, Tự hát, Hoa cỏ may,
NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2014)
Khái quát nội dung chính của văn bản trên.
Đọc văn bản Bầu trời đã trở về và thực hiện các câu hỏi và bài tập nêu phía dưới:
|
Bầu trời đã trở về Xuân Quỳnh Bầu trời đã trở về Cao và xanh biết mấy Mái nhà như sóng dậy Con đường như dòng sông Mặt đất nắng mênh mông Những bài ca không dứt
Mỗi sáng dậy tôi chào mặt đất Chào cỏ hoa vươn tới bầu trời Chào ngôi nhà mới xây Chào những con người Đi nườm nượp dưới trời xanh vô tận
Mỗi sáng dậy tôi chào mặt đất Những đàn ong kiếm mật buổi ban mai Cỏ bên sông, và bãi sa bồi Phù sa ướt còn nồng mùi cá Cành đước mặn, cây ngô trong kẽ đá Những con đường khuất sau lá rừng xưa …
Bầu trời xanh hơn cả lúc nằm mơ Và hạnh phúc trong bàn tay có thật: Chiếc áo mắc trên tường Màu hoa sau cửa kính Nồi cơm reo trên ngọn lửa bếp đèn Anh trở vể, trời xanh của riêng em. (In trong Gió lào cát trắng, Tự hát, Hoa cỏ may, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2014) |
Khái quát nội dung chính của văn bản trên.
Xem đáp án »
13/07/2024
3,380
Câu 3:
Đặt câu với những từ ngữ sau để làm rõ sự khác biệt về ý nghĩa của chúng:
Văn học, văn hóa, văn chương
Đặt câu với những từ ngữ sau để làm rõ sự khác biệt về ý nghĩa của chúng:
Văn học, văn hóa, văn chương
Xem đáp án »
12/07/2024
2,030
Câu 4:
Tìm và sửa lỗi dùng từ trong các trường hợp sau:
a. Thời cơ đã chín mùi nhưng họ lại không biết nắm bắt.
b. Nó không giấu giếm với ba mẹ chuyện gì.
c. Tôi rất thích bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu vì bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu rất hay
Tìm và sửa lỗi dùng từ trong các trường hợp sau:
a. Thời cơ đã chín mùi nhưng họ lại không biết nắm bắt.
b. Nó không giấu giếm với ba mẹ chuyện gì.
c. Tôi rất thích bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu vì bài “Thơ duyên” của Xuân Diệu rất hay
Xem đáp án »
13/07/2024
2,029
Câu 5:
Nhận xét về vai trò của vần và nhịp trong bài thơ Hương Sơn phong cảnh.
Nhận xét về vai trò của vần và nhịp trong bài thơ Hương Sơn phong cảnh.
Xem đáp án »
13/07/2024
1,837
Câu 6:
Phát biểu cảm nhận của bạn về ý nghĩa của việc lặp lại dòng thơ: “Mỗi sáng dậy tôi chào mặt đất”.
Xem đáp án »
13/07/2024
1,612
Câu 7:
Tìm và sửa lỗi dùng từ trong trường hợp sau đây:
Để làm được các bài tập thực hành, chúng tôi phải đọc thật kĩ phần trí thức trong sách giáo khoa.
Tìm và sửa lỗi dùng từ trong trường hợp sau đây:
Để làm được các bài tập thực hành, chúng tôi phải đọc thật kĩ phần trí thức trong sách giáo khoa.
Xem đáp án »
13/07/2024
1,556
về câu hỏi!