(Ngữ liệu ngoài sgk) Cây chuối

Thất ngôn xen lục ngôn

Bén khí hậu thời tiết của mùa xuân, cây chuối vốn đã tươi tốt, nay lại tốt tươi thêm. Cũng nhờ hơi xuân ấy, buồng chuối đẹp lạ lùng tựa hồ như tỏa hương thơm quyến ru suốt đêm ... Mùa xuân, nhìn những đọt chuối non còn cuộn lại chưa nở, thi sĩ tưởng tượng như một bức thư tình còn phong kín. Nhà thơ muốn nhờ một làn gió xuân thổi tới, gượng nhẹ giúp cho đọt chuối - bức thư tình kia mở ra xem ...

Tác giả miêu tả đặc điểm của cây chuối. Đây là loại cây có buồng “Đầy buồng lạ” và kỳ diệu hơn là hương thơm của buồng chuối ngào ngạt, quyến rũ suốt đêm. Nhà thơ Quang Huy cho rằng: “Nghĩ cho cùng, quả chuối kể cũng lạ. Nó không giống bất cứ một thứ quả cây nào dù mơ hay mận, dù là cau hay bưởi ... Đến như cách xếp đặt quả chuối thành nải thành buồng như vậy cũng kỳ lạ nốt. Mặc dù quả chuối rất gần gũi và thân quen với mỗi chúng ta, nhưng Nguyễn Trãi vào lúc ấy đã sửng sốt: “Đầy buồng lạ”, chính là như vậy”. Tìm ra cái lạ trong sự vật đã quá quen nhàm: đó là tư chất của nghệ sĩ.

- Câu kết bài thơ kết lại bằng 6 chữ: "Gió nơi đâu gượng mở xem", dùng thủ pháp nhân hóa thể hiện liên tưởng nghệ thuật rất nghệ sĩ.

- Gió xuân từ nơi xa thổi đến, như một bàn tay run rún và hồi hộp vì xúc động, gió gượng nhẹ, mơn man và khẽ khàng trân trọng mở dần dần bức tình thư kia

- Nguyễn Trãi đã gửi vào đó cảm hứng tươi mát của một khách đa tình mà tao nhã.

Nguyễn Trãi thể hiện một khả năng quan sát tinh tế, sâu sắc và giàu cảm xúc trong bài thơ “Cây chuối”. Từ một hình ảnh rất quen thuộc trong đời sống – cây chuối, ông đã nhìn thấy được sức sống mạnh mẽ, tươi tốt của thiên nhiên và đồng thời gửi gắm tình cảm, tâm hồn của con người vào cảnh vật. Nguyễn Trãi quan sát thiên nhiên không đơn thuần bằng thị giác mà bằng tấm lòng đồng cảm, nhân văn, nhìn cảnh vật như mang bóng dáng con người.