(Ngữ liệu ngoài sgk) Bố tôi

Bao giờ cũng vậy, ông mặc chiếc áo kẻ ô phẳng phiu nhất, xuống núi vào cuối mỗi tuần. Ông rẽ vào bưu điện để nhận những lá thư tôi gửi. Lặng lẽ, ông vụng về mở nó ra. Ông xem từng con chữ, lấy tay chạm vào nó, rồi ép vào khuôn mặt đầy râu của ông. Rồi lặng lẽ như lúc mở ra, ông xếp nó lại, nhét vào bao thư. Ông ngồi trầm ngâm một lúc, khẽ mỉm cười rồi đi về núi.

Về đến nhà, ông nói với mẹ tôi: “Con mình vừa gửi thư về”. Ông trao thư cho bà. Bà lại cẩn thận mở nó ra, khen: “Con mình viết chữ đẹp quá! Những chữ tròn, thật tròn, những cái móc thật bén. Chỉ tiếc rằng không biết nó viết gì. Sao ông không nhờ ai đó ở bưu điện đọc giùm?”. Ông nói: “Nó là con tôi, nó viết gì tôi đều biết cả”. Rồi ông lấy lại thư, xếp vào trong tủ cùng với những lá thư trước, những lá thư được bóc ra nhìn ngắm, chạm mặt rồi cất vào, không thiếu một lá, ngay cả những lá đầu tiên nét chữ còn non nớt…

Hôm nay là ngày đầu tiên tôi bước chân vào trường đại học. Một ngày khai trường đầu tiên không có bố. Bố tôi đã mất. Nhưng tôi biết bố sẽ đi cùng tôi trên những con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả hành trình cuộc đời.

(Theo Bố tôi, Nguyễn Ngọc Thuần, in trong “Bồi dưỡng học sinh vào lớp 6 môn Tiếng Việt” - Nxb Giáo dục Việt Nam, 2012)

Câu 1

Xác định thể loại của văn bản.

Xem đáp án

Lời giải

- Văn bản được viết theo thể loại truyện ngắn.

Câu 2

Xác định phương thức biểu đạt của văn bản

Xem đáp án

Lời giải

- Phương thức biểu đạt: tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.

Câu 3

Truyện được kể theo ngôi kể nào? Tác dụng của ngôi kể đó.

Xem đáp án

Lời giải

- Ngôi kể thứ nhất (nhân vật “tôi” – người con kể lại câu chuyện).

- Tác dụng:

+ Giúp câu chuyện trở nên chân thực, gần gũi, dễ khơi gợi cảm xúc nơi người đọc.

+ Tạo điều kiện bộc lộ trực tiếp tình cảm, suy nghĩ, sự gắn bó sâu nặng của người con với người bố.

+ Làm tăng tính chân thành và sức truyền cảm cho truyện.

Câu 4

Tìm một cụm chủ - vị có vai trò mở rộng câu trong câu: “Nhưng tôi biết bố sẽ đi cùng tôi trên những con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả hành trình cuộc đời.”

Xem đáp án

Lời giải

Cụm chủ - vị có vai trò mở rộng câu là: “mà tôi sẽ đi”

- Chủ ngữ: tôi

- Vị ngữ: sẽ đi

Câu 5

Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn sau: “Ông xem từng con chữ, lấy tay chạm vào nó, rồi ép vào khuôn mặt đầy râu của ông.”

Xem đáp án

Lời giải

- Biện pháp tu từ: Liệt kê các hành động, cử chỉ của người cha như xem, chạm vào, ép,…

- Tác dụng: Thể hiện được sự nâng niu, trân trọng những lá thư của con và sâu thẳm hơn chính là tình thương yêu quý mến của người bố dành cho con.

Câu 6