(Ngữ liệu ngoài sgk) Tam đại con gà

Một hôm, dạy sách Tam thiên tự, sau chữ “tước” là chim sẻ, đến chữ “kê” là gà, thầy thấy mặt chữ nhiều nét rắc rối, không biết chữ gì, học trò lại hỏi gấp, thầy cuống, nói liều: “Dủ dỉ là con dù dì”. Thầy cũng khôn, sợ nhỡ sai, người nào biết thì xấu hổ, mới bảo học trò đọc khẽ, tuy vậy, trong lòng thầy vẫn thấp thỏm.

Nhân trong nhà có bàn thờ thổ công, thầy mới đến khấn thầm xin ba đài âm dương để xem chữ ấy có phải thật là “dù dì” không. Thổ công cho ba đài được cả ba. Thấy vậy, thầy lấy làm đắc chí lắm, hôm sau bệ vệ ngồi trên giường, bảo trẻ đọc cho to. Trò vâng lời thầy, gân cổ lên gào:

- Dủ dỉ là con dù dì! Dủ dỉ là con dù dì…

Bố chúng đang cuốc đất ngoài vườn, nghe tiếng học, ngạc nhiên bỏ cuốc chạy vào, giở sách ra xem, hỏi thầy:

Chết chửa! Chữ “kê” là gà, sao thầy lại dạy ra “dủ dỉ” là con “dù dì”?

Bấy giờ thầy mới nghĩ thầm: “Mình đã dốt, thổ công nhà nó cũng dốt nữa”, nhưng

nhanh trí thầy vội nói gỡ:

- Tôi vẫn biết chữ ấy là chữ “kê” mà “kê” nghĩa là “gà” nhưng tôi dạy cháu thế là dạy cho cháu nó biết tận tam đại con gà kia.

Chủ nhà càng không hiểu, hỏi:

- Tam đại con gà là nghĩa ra làm sao?

- Thế này nhé! Dủ dỉ là con dù dì, dù dì là chị con công, con công là ông con gà!

(SGK Ngữ văn 10, Trang 78-79, Tập I, NXBGD 2006)

Câu 1

**Truyện Tam đại con gà là truyện cười thuộc loại nào?**

Xem đáp án

Lời giải

Thể loại: truyện cười.

Câu 2

Nhân vật chính trong truyện là ai? Có đặc điểm gì?

Xem đáp án

Lời giải

- Nhân vật chính: anh học trò dốt nát.

- Đặc điểm: học dốt, nhưng đi đâu cũng vênh mặt lên văn hay chữ tốt.

Câu 3

**Trong truyện Tam đại con gà ở nhân vật anh học trò có mâu thuẫn nào là trái tự nhiên?**

Xem đáp án

Lời giải

- Anh học trò bản chất dốt nát nhưng thể hiện ra bên ngoài là người hay chữ, học giỏi, gây ra mâu thuẫn giữa bản chất thực sự và hiện tượng bề ngoài.

- Đây là mâu thuẫn điển hình trong truyện cười, tạo ra tình huống hài hước.

Câu 4

**Tiếng cười trong truyện Tam đại con gà có ý nghĩa gì?**

Xem đáp án

Lời giải

Tiếng cười đả kích cái sự dốt của người thầy trong xã hội cũ.

Câu 5

Vì sao truyện Tam đại con gà được xếp vào thể loại truyện cười?

Xem đáp án

Lời giải

- Có tình huống hài hước, bất ngờ và phi lý.

- Nhân vật điển hình: thầy dốt nhưng tỏ ra thông minh, học trò ngây thơ, bố học trò ngạc nhiên.

- Ngôn ngữ dân dã, chơi chữ, kết cấu mâu thuẫn → tạo tiếng cười cho người đọc.

Câu 6