Danh sách câu hỏi

Có 3,492 câu hỏi trên 70 trang
Đọc văn bản Hà nội – phố và trả lời các câu hỏi bên dưới: Hà nội – phố Gửi những người Hà Nội đi xa Phan Vũ 1. Em ơi! Hà Nội - phố!Ta còn em mùi hoàng lan.Ta còn em mùi hoa sữa.Tiếng giày ai gõ nhịp đường khuya?Cọt kẹt bước chân quen.Thang gác thời gianMòn thân gỗ.Ngôi sao lẻ lạc vào căn xép nhỏ […] Khuôn mặt aiDừng trong khung cửa...Những phong thư bỏ quên trong hộc tủKhông tên người,Không tên phố.Người gửi không tên. Ta còn em chút vang động lặng im,Âm âm tiếng gọiTrong lòng phố... 2.Em ơi! Hà Nội - phốTa còn em một gốc cây,Một cột đèn.Ai đó chờ ai?Tóc cắt ngangXoã xoã bờ vaiKhung trời gió.Con đường như bỏ ngỏ...Ta còn em khăn choàng màu tím đỏThoáng qua...Khuôn mặt chưa quen.Bỗng xôn xao nỗi khổ.Mỗi góc phố một trang tình sử3.Em ơi! Hà Nội - phố!Ta còn em rì rào hạt nhỏ,Cơn mưa chợt đến trong chùm láVòm trên cao chuông hồi đổ,Nhà thờ Cửa Bắc,Tan chiều lễKinh cầu còn mãi ngân nga...Ta còn em đôi mắt buồnDõi cánh chim xa.Trên hè phốGã Trương Chi ôm ghi ta.Ngước lên cửa sổ,Có một ngày...Trống không ô cửa.Tiếng hát Trương Chi.Ngợi một số nhàTa con em chuyến tàu khuyaVề muộnVào ga...4.Em ơi! Hà Nội - phốTa còn em quả bóng lăn,Một mình,Trên sân cỏ.Cơn mưa đầyChiếc thuyền giấy Lang thang không bến đỗThằng bé qua tuổi thơ Bâng khuâng Vội vã Ta còn em cánh cửa sắtLâu ngày không mở.Nhà ai?Qua đó Nao nao nhớ tuổi học trò...Ta còn em dàn thiên lý chết khô!Những chùm hoa năm xưaThơm hò hẹn.Cuộc tình đầu ngọt lịm.Nụ hôn còn xanh mãi trên môi...5.Em ơi! Hà Nội - phốTa còn em chuỗi cười vừa dứtChút nắng vàng le lói vườn hoang,Vàng vàng cỏ.Cô gái khẽ buông rèm cửa,Anh chàng lệch diễu quaLời tỏ tình đêm qua dang dởTa còn em ngày vui cũTàn theo mùa hạ.Tiếng ghi ta Bập bùng tự sự,Đêm kinh kỳ Thủa ấy Xanh lơ... […] Hà Nội, tháng chạp 1972 (In trong tập Phan Vũ – Thơ, NXB Văn học 2008) a. Theo bạn, “em” và “ta” trong văn abnr trên nên được hiểu là ai? Hãy lí giải việc sử dụng từ “em” cho thấy điều gì trong cách bộc lộ tình cảm, cảm xúc của tác giả?
Từ nhân vật Xúy Vân trong văn bản trên, hãy cho biết điểm khác biệt giữa cách miêu tả, thể hiện tính cách nhân vật trong văn bản chèo với nhân vật trong văn bản truyện? Qua đó, bạn rút ra được những lưu ý gì về cách đọc một văn bản chèo? Kẻ mưu ma, người chước quỷ (trích vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến) Lớp 14 Đề hầu (Số là) Thương mụ Hến, mặt mày rất đẹp (Mà) Việc Huyện Trìa, giận chẳng hay nguôi (Vả người là quan lớn, tôi là viên thuộc, dầu tôi có làm chi đi nữa)   Đã rằng trên có đã đành Mà sứa nhảy qua đăng sao phải Bây giờ nghĩ lại, Dung thử chước này: Nói chung bà huyện ra tay, Thế mới bắt ông rối cẳng Đề hầu: (Vào mách bà Huyện)     (Dạ bẩm bà) (Vì hôm nọ) Bà Huyện:   (Là họ) (Nên ta)         Đề hầu:           Huyện Trìa:       Gia Đinh:       Huyện Trìa:       Hà Huyện (vào)                             Huyện Trìa (vào)                                 Hát Nam:             Bà Huyện (vào):                     Huyện Trìa (vào):         Bà Huyện:           (Nói thiệt)       Huyện Trìa (vào) Ông đã đi đâu vắng Bà ngồi chỉ một mình? Bên Thanh hà (quan) đi viếng ân tình Con mụ Hến tới đây hầu kiện. Nghe thổi nghẹn họng, Thấy nói căm gan Dối đạc điền mưu khéo lật lường, Ngồi tịnh thất dường như ủ dột Mụ phen này quyết phá tan hoang Ông đã đành bạc ngãi bạc tình, Mụ cũng quyết lột trần lột trụi (Hạ) Mưu thâm diệu! Mưu thâm diệu Ngã chí hoan! Ngã chí hoan Vểnh râu Trìa trụi lụi chớ van Cúi óc chỉ trơ trơ mà chịu (Hạ) Lớp 17 Giận mụ Huyện hay ghen quá bụng, Làm cho ta thương nhớ không chừng. Hễ đi thì mụ lại kéo lưng, Gẫm ngồi vậy ta đà túng cẳng Nha tiền tận mặt, Trướng hạ bày lời: Thím Hến tôi cho tới mời ngài, Đại quan tới hôm nay có việc. Vốn đây đã biết, Lựa phải nhiều lời, Để ta sẽ tới nơi, Về phân qua cho rõ. Thính thuyết tâm trung tĩnh nộ! Văn ngôn nhãn thượng sanh ba!   Say theo người mình ngọc vóc ngà Hầu nó mụ thân tàn ma dại, Lời thề thốt miệng ông bải bải, Mồm đãi đưa dối mụ liền liền. Ông bày láo địa láo thiên Mụ quyết lột trần lột lỗ! Đặng buồng này khuây buồng nọ Tham chỗ có bỏ chỗ không Làm cho ông hết vác mặt đánh bồng Tới nhà nó trương mồm (mà) nói khách. (Hạ)   Giận mụ nên quá ách, Hành mỗ đã hầu điên, Miệng nói rồi khăn áo lột liền, Chân đi lại y hài chẳng có. Lén đi chắc mụ ra kéo cổ, Ở lại thì mỗ quá buồn lòng. Mưu mụ đà cố lũy thâu công Kế ta dụng canh y cầu dáng. Nghĩ vợ con quá chán Nỗi duyên nợ băng xăng. Vào buồng kia ăn cắp cái khăn, Ra ngõ nọ sửa sang nhan sắc. Thói mụ thiệt hay ghen lặt vặt Nghĩ mình đà lắm việc lăng nhăng. Chỉ Thanh Hà nhẹ gót phăng phăng Mang nón ngựa chúc ba phơi phới   Nón ngựa chúc ba phơi phới Muốn ăn khoai nào ngại vác mai. Bôn ba cây cối dễ nài, Miễn là duyên hiệp trối ai chê cười. (Hạ)   Lớp 18 Ông huyện ơi! Ông huyện ơi! Chờ tôi với! Chờ tôi với! Trở lại thời tắt đuốc, Bằng đi ắt mang tai. Trời mịt mù chẳng thấy bàn tay, Đường tăm tối ỷ khôn dời bước. Dao phay nguyền xé ruột! Kéo sắ quyết xắp môi! (Ới ông ơi!) Chờ tôi với! CHờ tôi với! (Hạ)   Quả tình hay theo dõi, Kìa yêu động kêu vang. Sáng nẻo đường ắt mụ đuổi theo Tắt quách đuốc thời mày trở lại. (Tắt đuốc núp bên đường, miệng kêu tiếng cú) Bất ngãi! Chơn bất ngãi! Mưu thâm! Quả mưu thâm! Tắt đước đi đường sá chẳng thấy tăm, Trời tối quá bụi bờ không lướt tới. Tại ta hay ghen dại, Nên chồng phải làm ma Ông dầu ló cổ về nhà Mụ quyết ra tay xé lỗ! (Hạ)   Gan mụ nên quát ngố Mưu ta thiệt nên khôn Tại vì có phép thiên hôn Không mắc vào tay địa sát Mê mụ Hến phải toan mưu chước Việc mụ Trìa nói lại làm chi? Đuốc dong lên phơi phới ra đi, Chỉ nhà nọ lần lần tới đó (Hạ) (In trong Nghêu, Sò, Ốc, Hến – Khuyết daanh, tr.538 – 539; 541 – 544)
Đọc văn bản Xúy Vân giả dại (nếu bạn chọn đọc văn bản chèo), văn bản Kẻ mưu ma, người chước quỷ (nếu bạn chọn đọc văn bản tuồng) dưới đây và thực hiện yêu cầu đọc văn bản chèo hoặc đọc văn bản tuồng nêu phía dưới: Xúy Vân giả dại (trích vở chèo Kim Nham) Nội dung vở chèo Kim Nham Kim Nham là một học trò nghèo từ Nam Định lên Tràng An trọ học, được Huyện Tể gả con gái là Xúy Vân. Là một cô gái đảm đang, khéo léo, Xúy Vân chỉ ước mong có một gia đình đơn giản, đầm ấm, “Chờ cho lúa chín bông vàng/ Để anh đi gặt để nàng mang cơm”. Tuy nhiên, hôn nhân không hạnh phúc như nàng mong đợi. Ngay sau lễ cưới, Kim Nham quay lại Tràng An dùi mài kinh sử, bỏ Xúy Vân một mình ở quê, gánh vác việc nhà chồng và cô độc trong cảnh chờ đợi. Trần Phương, một gã Sở Khanh phong tình ở Bắc Ninh, tán tỉnh dụ dỗ Xúy Vân. Nàng xiêu lòng nghe lời hắn giả phát điên để Kim Nham viết giấy li hôn rồi cưới hắn. Kim Nham tìm thầy thuốc, cô đồng, thầy cúng khắp nơi về chạy chữa cho vợ nhưng không được, đành viết giấy li hôn. Nhưng Trần Phương đã bỏ Xúy Vân đi với một phụ nữ khác. Bẽ bàng đau khổ, Xúy Vân từ giả điên trở thành điên thật, lang thang ăn xin. Kim Nham đỗ đạt, được bổ làm quan. Một lần vô tình gặp vợ cũ, Kim Nham bỏ một nén bạc vào nắm cơm sai người đem cho nàng. Xúy Vân bẻ nắm cơm, thấy nén bạc, hỏi ra mới biết. Nhục nhã, đau đớn, nàng nhảy xuống sông tự vẫn. Trích đoạn Xúy Vân giả dại sử dụng nhiều làn điệu phổ biến trong chèo cổ như Con gà rừng, Lới lơ, Hát xuôi hát ngược, Quá giang, kết hợp với ngôn từ giàu chất ẩn dụ. Vũ đạo của Xúy Vân có tính ước lệ cao, thể hiện những hoạt động đời thường của nhân vật, như dệt vải, xe tơ, gặt lúa, khâu vá, thêu thùa, …   Xúy Vân (ra, nói lệch)               (hát xuôi)                 Tiếng đế Xúy Vân (xưng danh)                     (hát con gà rừng)             (nói)   (hát xe chỉ)           (nói)           (hát sắp cá rô)   (nói)   (hát ngược)   (nói) (hát ngược)                   (nói lệch)           (phong thư)   Đau thiết, thiệt van Than cùng bà Nguyệt Đánh cho lê liệt Chết mệt con đồng Bắt đò sang sông Bớ đò, bớ đò …! Tôi la đò, đò nỏ có thưa Tôi càng chờ, càng đợi, càng trưa chuyến đò. Bớ các chị nhiêu ơi, bớ các bạn tình ơi! Cách con sông nên tôi phải lụy đò Bởi chưng trời tối, phải lụy cô bán hàng Chẳng nên gia thất thì về, ở làm chi nữa, chúng chê bạn cười. Tôi chắp tay, lạy bạn đừng cười, Lòng tôi không giăng gió tôi gặp người gió giăng. Gió giăng thì mặc gió giăng Đôi ta chỉ quyết đạo hằng với nhau Chị em ơi, tôi ra đấy có phải xưng danh không nhỉ? Không xưng danh, ai biết là ai?   Tôi bước vào tôi ô rằng vậy: Chẳng giấu gì, tôi tên gọi Xúy Vân, Lấy Kim Nham nhà khó gian truân, Chồng học vắng chầy ngày mong mỏi Tôi ngồi từ tối Đợi khách tha nhang Gái phải nằm hàng Nghề dại dột … nhưng tài cao vô giá. Thiên hạ đồn tôi hát hay đã lạ, ai cũng gọi là cô ả Xúy Vân. Phụ Kim Nham, say đắm Trần Phương Nên đến nỗi điên cuồng rồ dại. Con gà rừng Ăn lẫn với công Đắng cay chẳng chịu được, láng giềng ai hay? Chờ cho cây lúa chín vàng, Để anh đi gặt lúa, để cô nàng mang cơm. Bông dắt, bông díu, xa lắc, xa líu, láng giềng ai hay, Úc bởi Thung Huyên Ơ, kìa con nhện, xuôi xuống đây vương tơ để đằng này xe chỉ đi! Ngồi rồi xem nhện xe tơ, Xem dăm sợi chỉ đợi chờ tình nhân. Nhác trông lên núi Thiên Thai Thấy hai con quạ ăn xoài trên cây Đôi ta dắt díu lên đây Áo trải làm chiếu, chăn quây làm mùng. Chị em ơi, tôi nhớ tình nhân, cho tôi than thở một câu nhá! Tôi thương nhân ngãi Tôi nhớ nhân tình Đêm năm canh trằn trọc hòa năm Than rằng nhân ngãi cựu tình đi đâu Con cá rô nằm vũng chân trâu Để cho năm nảy cần câu châu vào Chị em ơi, tôi hát xuôi cũng được, tôi hát ngược cũng hay, tôi hát câu này cho chị em nghe nhá. Chiếc trống cơm ai khéo vỗ nên vông Một đàn con gái lội sông té bèo. Tôi bắt chước chị em tôi té bào nhá! Chuột chạy bờ rào Muỗi ấp cánh dơi. Ông Bụt kia bẻ cổ con nai Cái trứng gà mày tha con quạ lên ngồi trên cây Ở trong đình có cái khua, cái nhôi Ở cái nón có cái kèo, cái cột Ở dưới sông có cái phố bán bát Lên trên biển đốn cây gỗ làm nhà Vâm kia ấp trứng ba ba Cưỡi con gà mà đi đánh giặc! Rồ rồ, dại dại, điên điên … Rồ này ai bán thì mua Dại này ai thấy không mơ mẩn tình Lúc thì giả dại ra hình làm điên Lúc thì tưởng đến nhân duyên Cho nên đến nỗi phát điên, phát rồ. Phong bức thư này, nhắn gửi Kim Nham Anh ở đâu cho chóng mà về Nghe lời tôi lập một đàn thề Nghe thời chớ, không nghe, để gái này tự vẫn (Hạ) (Kim Nham, chèo cổ, Hà Văn Cầu sưu tầm, chú thích; In trong Chèo cổ tuyển tập, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1976) Từ nhan đề, lời thoại trong văn bản và tóm tắt nội dung vở chèo, bạn hãy: a. Xác định vị trí của văn bản (trích) trên đây trong toàn thể vở chèo Kim Nham.