Ở bí ngô, tính trạng hình dạng quả do hai cặp gene A, a và B, b phân li độc lập cùng quy định theo sơ đồ chuyển hóa sau:

 

Cho biết kiểu gene aabb quy định quả dài. Theo lí thuyết, cho ba cây quả tròn dị hợp giao phấn với một cây quả dẹt dị hợp hai cặp gene sẽ tạo ra F₁ có tỉ lệ kiểu hình cây quả dẹt : cây quả tròn : cây quả dài lần lượt là bao nhiêu?

Đáp án: 3 : 4 : 1

Cây quả tròn dị hợp có 2 kiểu gene: Aabb hoặc aaBb. Cây quả dẹt dị hợp 2 cặp gene có kiểu gene: AaBb.

Trường hợp 1: 3 cây quả tròn đều có kiểu gene Aabb.

P: Aabb × AaBb → F₁: (3A- : 1aa)(1Bb : 1bb) = 3A-Bb : 3A-bb : 1aaBb : 1aabb (3 dẹt : 4 tròn : 1 dài).

Trường hợp 2: 3 cây quả tròn đều có kiểu gene aaBb.

P: aaBb × AaBb → F₁: (1Aa : 1aa)(3B- : 1bb) = 3AaB- : 3aaB- : 1Aabb : 1aabb (3 dẹt : 4 tròn : 1 dài).

Trường hợp 3: Trong 3 cây quả tròn có 1 cây Aabb; 2 cây aaBb.

P: (1/3 Aabb : 2/3 aaBb) × AaBb = (3/6 ab : 2/6 aB : 1/6 Ab) × (AB = Ab = aB = ab = 1/4)

→ F₁: 3 dẹt : 4 tròn : 1 dài.

Trường hợp 4: Trong 3 cây quả tròn có 2 cây Aabb; 1 cây aaBb.

P: (2/3 Aabb : 1/3 aaBb) × AaBb = (3/6 ab : 1/6 aB : 2/6 Ab) × (AB = Ab = aB = ab = 1/4)

→ F₁: 3 dẹt : 4 tròn : 1 dài.

→ Cho ba cây quả tròn dị hợp giao phấn với một cây quả dẹt dị hợp hai cặp gene luôn tạo ra F₁ có tỉ lệ kiểu hình là 3 cây quả dẹt : 4 cây quả tròn : 1 cây quả dài.