“Tích nhân dĩ thừa hoàng hạc khứ,

Thử địa không dư Hoàng Hạc lâu.

Hoàng hạc nhất khứ bất phục phản,

Bạch vân thiên tải không du du.

Tình xuyên lịch lịch Hán Dương thụ,

Phương thảo thê thê Anh Vũ châu.

Nhật mộ hương quan hà xứ thị?

Yên ba giang thượng sử nhân sầu”.

                                                        (Thôi Hiệu, Hoàng hạc lâu)

Trong bài thơ "Hoàng Hạc lâu" của Thôi Hiệu, hình ảnh "Hoàng hạc nhất khứ bất phục phản" có ý nghĩa gì?

Đáp án A

Hướng dẫn giải

- Câu thơ: "Hoàng hạc nhất khứ bất phục phản"

- Dịch nghĩa: Chim Hoàng Hạc bay đi một lần không quay lại.

- Ý nghĩa từ ngữ trong câu thơ: Hoàng hạc (黄鹤): Là một loài chim hạc màu vàng, được coi là biểu tượng của sự trường thọ, vĩnh viễn. Trong văn hóa Trung Hoa, chim hạc thường được liên kết với các yếu tố như sự ra đi, chia xa, hoặc tái sinh. Nhất khứ (一去): “Nhất” có nghĩa là một lần, “khứ” có nghĩa là đi, đi đi một lần. Vậy “nhất khứ” có nghĩa là “bay đi một lần”, chỉ sự khởi đầu của một hành động. Bất phục phản (不复返): "Bất" có nghĩa là không, "phục" có nghĩa là quay lại, "phản" có nghĩa là trở về. Cả cụm từ "bất phục phản" mang nghĩa "không quay lại" hoặc "không trở về".

- Ý nghĩa biểu tượng: Câu thơ miêu tả hình ảnh chim Hoàng Hạc bay đi, nhưng sẽ không bao giờ quay lại. Hình ảnh "Hoàng hạc" là một hình tượng quen thuộc trong văn học cổ điển Trung Hoa, không chỉ đơn giản là loài chim mà còn là biểu tượng cho sự chia ly, vĩnh biệt. "Bất phục phản" nhấn mạnh sự vĩnh viễn của sự ra đi, thể hiện rằng lần ra đi này là cuối cùng và không có sự trở lại.

- Ý nghĩa văn học của câu thơ: Trong "Hoàng Hạc lâu", bài thơ này của Thôi Hiệu, câu thơ này mang một nỗi buồn và bi thương về sự chia ly không thể quay lại. Sự ra đi của chim Hoàng Hạc được dùng như là một ẩn dụ cho sự chia xa vĩnh viễn giữa con người và những điều thân thương, như bạn bè, người thân, hoặc quê hương.

- Chia ly vĩnh viễn: Chim Hoàng Hạc bay đi không bao giờ trở lại có thể biểu trưng cho những sự chia xa không thể tránh khỏi trong cuộc sống, chẳng hạn như sự ra đi của người yêu, người bạn, hoặc một cuộc hành trình không thể quay lại. Không thể quay lại: Đoạn thơ thể hiện sự không thể quay lại trong nhiều khía cạnh của cuộc sống, từ sự ra đi của người thân đến những thay đổi không thể phục hồi.

- Tính vĩnh cửu của sự chia ly: Câu thơ “Hoàng hạc nhất khứ bất phục phản” thể hiện sự vĩnh cửu của sự ra đi, không có sự quay lại, không có hy vọng hoặc cơ hội để mọi thứ quay về như cũ. Điều này còn có thể được hiểu là sự thay đổi không thể tránh khỏi trong cuộc sống, như những cuộc chia tay, những mối quan hệ đã đứt đoạn, hay những quyết định không thể thay đổi được.

- Liên hệ với ngữ cảnh của bài thơ: Trong bài thơ "Hoàng Hạc lâu", Thôi Hiệu mô tả cảnh chia xa khi thầy trò chia tay tại Hoàng Hạc lâu. Bài thơ này không chỉ là một cảnh chia ly bình thường mà là một chia ly không thể quay lại, như là sự ra đi vĩnh viễn, giống như chim Hoàng Hạc bay đi không quay lại. Cảm xúc bi thương: Câu thơ khắc họa cảm xúc buồn bã, tuyệt vọng, không chỉ về sự chia ly giữa người và người mà còn là sự đối diện với thời gian trôi qua, không thể níu kéo lại những gì đã mất.