Sự cách li sinh sản có thể được hình thành như thế nào? Cho ví dụ minh hoạ.

Xem lời giải

Câu hỏi trong đề: Giải SBT Sinh học 12 Kết nối tri thức Chương 5: Bằng chứng và các học thuyết tiến hoá có đáp án !!

Bắt đầu thi

Quảng cáo

Trả lời:

Giải bởi Vietjack

- Sự hình thành cách li sinh sản: Vốn gene của các quần thể bị phân hóa do cách li địa lí, đột biến, lai xa và đa bội hoặc cách li sinh thái,… Theo thời gian, dưới tác động của các nhân tố tiến hóa, sự khác biệt về vốn gene càng nhiều và càng được duy trì lâu dài thì có thể xuất hiện các trở ngại sinh học ngăn cản quá trình thụ tinh hoặc ngăn cản quá trình tạo con lai hữu thụ (cách li sinh sản).

- Ví dụ:

+ Những cá thể từ quần thể của loài chim sẻ Geospiza fortis di cư ra các đảo thuộc quần đảo Galapagós. Theo thời gian, các nhóm cá thể của quần thể ban đầu bị cách li ở các khu phân bố chịu tác động khác nhau bởi các nhân tố tiến hóa như đột biến, chọn lọc tự nhiên, dòng gene,... dẫn tới sự khác nhau về cấu trúc di truyền và thích nghi theo các hướng khác nhau. Cuối cùng, cách li sinh sản xảy ra ở các nhóm cá thể này và hình thành nhiều loài chim sẻ: G. scandens, G. magnirostris,...

+ Một loài côn trùng luôn sinh sống trên loài cây A. Sau đó, do quần thể phát triển mạnh, một số côn trùng phát tán sang sinh sống ở loài cây B (do chúng có các gene đột biến giúp khai thác được nguồn thức ăn từ loài cây B) trong cùng khu vực địa lí. Các cá thể di cư đó sinh sản, hình thành nên quần thể mới và những cá thể này thường xuyên giao phối với nhau hơn là giao phối với các cá thể của quần thể gốc (sống ở loài cây A). Lâu dần, các nhân tố tiến hóa tác động làm phân hóa vốn gene của hai quần thể. Đến một lúc nào đó, nếu sự khác biệt về vốn gene làm xuất hiện sự cách li sinh sản thì loài mới hình thành.

+ Loài lúa mì (Triticum monococcum) (kiểu gene AA, 2n = 14) đem lai xa với lúa mì hoang dại (Triticum speltoides) (kiểu gene BB, 2n = 14) được con lai (kiểu gene AB, 2n = 14) nhưng bất thụ. Sau đó, xuất hiện đa bội hóa bộ nhiễm sắc thể của giống lai tạo thành lúa mì (Triticum turgidum) (kiểu gene AABB, 4n = 28). Loài lúa mì tứ bội này lai với cỏ dại (Triticum tauschi) (kiểu gene DD, 2n = 14) được con lai có kiểu gene ABD, 3n = 21, bất thụ. Dạng con lai tam bội này được đa bội hóa tạo thành loài lúa mì hiện nay (Triticum aestivum) có kiểu gene AABBDD, 6n = 42.

Hot: 500+ Đề thi thử tốt nghiệp THPT các môn, ĐGNL các trường ĐH... file word có đáp án (2025). Tải ngay

Sách thầy cô Vietjack biên soạn:

Xem thêm »

Bình luận

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

Nêu các đặc điểm của phiêu bạt di truyền. Phiêu bạt di truyền có xảy ra ở quần thể có kích thước lớn không? Giải thích.

Xem đáp án

Lời giải

- Các đặc điểm của phiêu bạt di truyền:

+ Làm thay đổi đột ngột tần số allele của quần thể một cách vô hướng.

+ Có thể đào thải hoàn toàn một allele ra khỏi quần thể bất kể allele có lợi hay có hại.

+ Có thể làm nghèo vốn gene của quần thể.

+ Tác động của phiêu bạt di truyền phụ thuộc vào kích thước của quần thể. Quần thể có kích thước càng nhỏ thì phiêu bạt di truyền làm thay đổi tần số allele càng mạnh và ngược lại.

- Phiêu bạt di truyền xảy ra ở quần thể có kích thước lớn và quần thể có kích thước nhỏ. Tuy nhiên, quần thể có kích thước càng nhỏ thì phiêu bạt di truyền làm thay đổi tần số allele càng mạnh và ngược lại.

Giải thích: Bất kì quần thể nào cũng chịu tác động của các yếu tố môi trường, trong đó có các yếu tố ngẫu nhiên như bão tố, lũ lụt, hỏa hoạn,… dẫn đến làm chết các cá thể hoặc một nhóm cá thể tách ra khỏi quần thể gốc. Nhưng nếu cùng bị mất đi một số lượng cá thể như nhau thì quần thể có kích thước nhỏ sẽ có sự thay đổi tần số allele mạnh hơn quần thể có kích thước lớn.

Câu 2

Nêu những điểm giống và khác nhau giữa chọn lọc tự nhiên với chọn lọc nhân tạo.

Xem đáp án

Lời giải

- Giống nhau:

+ Đều dựa trên tính biến dị và di truyền của sinh vật.

+ Đều sử dụng nguyên liệu là các biến dị dị truyền.

+ Đều có cơ chế là đào thải biến dị bất lợi và tích lũy các biến dị có lợi.

+ Đều có tác động trực tiếp lên kiểu hình và gián tiếp lên kiểu gene.

- Khác nhau:

Đặc điểm	Chọn lọc nhân tạo	Chọn lọc tự nhiên
Tác nhân chọn lọc	- Con người tiến hành.	- Điều kiện tự nhiên.
Đối tượng chọn lọc	- Vật nuôi, cây trồng.	- Toàn bộ sinh vật.
Động lực chọn lọc	- Nhu cầu của con người.	- Đấu tranh sinh tồn.
Quy mô	- Quy mô nhỏ.	- Tiến hành khắp nơi, quy mô lớn.
Tốc độ	- Nhanh chóng, thời gian ngắn.	- Chậm, thời gian dài.
Cơ chế	- Bao gồm 2 mặt song song: vừa đào thải các biến dị bất lợi, vừa tích lũy các biến dị có lợi phù hợp với mục tiêu sản xuất của con người.	- Bao gồm 2 mặt song song: vừa đào thải các biến dị bất lợi, vừa tích lũy các biến dị có lợi cho bản thân sinh vật.
Kết quả	- Tạo thành các giống vật nuôi, cây trồng thích nghi cao độ với một nhu cầu xác định của con người, đôi khi đặc điểm thích nghi đó có hại cho sinh vật.	- Tạo thành các quần thể thích nghi với điều kiện của môi trường, có thể dẫn tới hình thành nên loài mới.
Vai trò	Là động lực thúc đẩy sự đa dạng và phong phú của các giống vật nuôi, cây trồng.	Là nhân tố giúp hình thành đặc điểm thích nghi của sinh vật, là động lực thúc đẩy sự đa dạng của sinh giới.

Câu 3