Thông tin: Tăng trưởng GDP năm 2023 của cả nước đạt 5,05%, mặc dù thấp hơn chỉ tiêu đề ra nhưng vẫn cao hơn gấp đôi mức tăng GDP trung bình của thế giới. Trong đó, khu vực nông lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,02% và dịch vụ tăng 6,82%. GDP bình quân đầu người năm 2023 theo giá hiện hành ước đạt 101,9 triệu đồng / người, tương đương 4.284 USD, tăng 160 USD so với năm 2022. Về chỉ số phát triển con người, giá trị HDI của Việt Nam năm 2023 là 0,726. Trong bảng xếp hạng mới nhất của Liên Hợp Quốc, Việt Nam đã tăng 8 bậc và tiếp tục nằm trong số các quốc gia đang phát triển có chỉ số HDI cao. Hệ số bất bình đẳng trong phân phối thu nhập của Việt Nam năm 2023 là 0,375%.  Tuy nhiên, theo báo cáo kinh tế OECD, việc Việt Nam tăng trưởng cao là do được hỗ trợ bởi việc tiêu thụ năng lượng nhiên liệu hóa thạch. Kết quả là phát thải các bon đang gia tăng nhanh chóng. Giảm cường độ phát thải cao từ sản xuất là then chốt để đạt được mục tiêu kép phát thải ròng bằng không và phát triển kinh tế cao vào năm 2050.

a/ Từ thông tin trên, có ý kiến cho rằng Việt Nam có nền kinh tế phát triển bền vững. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?

b/ Hiện nay tiêu dùng năng lượng bền vững được xem xét là một giải pháp đối với vấn đề môi trường. Với tư cách là người tiêu dùng, em cần phải làm gì để góp phần thực hiện tốt giải pháp trên?

Hướng dẫn trả lời:

=> Gợi í

a/ Từ thông tin trên, có ý kiến cho rằng Việt Nam có nền kinh tế phát triển bền vững. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?

- Từ thông tin trên, em ko đồng ý với ý kiến cho rằng Việt Nam có nền kinh tế phát triển bền vững.

- Phát triển bền vững là một khái niệm quan trọng định nghĩa về quá trình phát triển đáp ứng nhu cầu mọi mặt của xã hội hiện tại mà vẫn đảm bảo sự tiếp tục phát triển của thế hệ tương lai. Nói cách khác, phát triển bền vững nhằm mục tiêu tạo ra một sự cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường và công bằng xã hội.

Có ba trụ cột chính của phát triển bền vững:

1/ Tăng trưởng kinh tế : Tăng trưởng kinh tế bền vững nhằm mục tiêu tạo ra sự phồn thịnh và ổn định kinh tế mà không làm kiệt quệ các tài nguyên thiên nhiên và dẫn đến hậu quả tiêu cực về lâu dài.

Tăng trưởng kinh tế là sự tăng mức sản xuất và mức sống trung bình của người dân trong một thời kì nhất định: Sự gia tăng các chỉ số  GDP, GNI, GDP/người, GNI/người phản ánh sự phát triển của nền kinh tế cả về quy mô sản xuất lẫn thu nhập của người dân.

ð Trong thông tin trên nền kinh tế nước ta có sự tăng trưởng, thể hiện ở các chỉ tiêu:

- Tổng sản phẩm quốc nội (GDP): Tăng trưởng GDP năm 2023 của cả nước đạt 5,05%, mặc dù thấp hơn chỉ tiêu đề ra nhưng vẫn cao hơn gấp đôi mức tăng GDP trung bình của thế giới. Trong đó, khu vực nông lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,02% và dịch vụ tăng 6,82%.

- GDP bình quân đầu người:  năm 2023 theo giá hiện hành ước đạt 101,9 triệu đồng / người, tương đương 4.284 USD, tăng 160 USD so với năm 2022.

2/ Tiến bộ xã hội: Được thể hiện thông qua các chỉ số cơ bản như chỉ số phát triển con người (HDI), chỉ số đói nghèo, chỉ số bất bình đẳng xã hội.

- Chỉ số phát triển con người (HDI): HDI đo lường tiến bộ về y tế, giáo dục và thu nhập, phản ánh chất lượng cuộc sống và tiến bộ xã hội.

Trong thông tin trên cho thấy chỉ số phát triển con người của Việt Nam được đánh giá ở mức cao: Về chỉ số phát triển con người, giá trị HDI của Việt Nam năm 2023 là 0,726. Trong bảng xếp hạng mới nhất của Liên Hợp Quốc, Việt Nam đã tăng 8 bậc và tiếp tục nằm trong số các quốc gia đang phát triển có chỉ số HDI cao.

- Chỉ số đói nghèo: Đo lường mức độ nghèo đói và khả năng tiếp cận các dịch vụ cơ bản của người dân.

- Hệ số Gini (chỉ số bất bình đẳng thu nhập): Đo lường mức độ chênh lệch về thu nhập giữa các nhóm dân cư. Hệ số càng cao, bất bình đẳng thu nhập càng lớn.

 Trong thông tin hệ số bất bình đẳng trong phân phối thu nhập của Việt Nam năm 2023 là 0,375%. Chỉ số này cho thấy sự cải thiện đáng kể về phân phối thu nhập, tuy nhiên vẫn còn tồn tại chênh lệch tuy nhiên không nhiều.

3/ Môi trường được bảo vệ: Phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ và bảo tồn môi trường cho tương lai, bao gồm việc giảm thiểu ô nhiễm, bảo tồn đa dạng sinh học và sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Thông tin trên cho thấy: theo báo cáo kinh tế OECD, việc Việt Nam tăng trưởng cao là do được hỗ trợ bởi việc tiêu thụ năng lượng nhiên liệu hóa thạch. Kết quả là phát thải các bon đang gia tăng nhanh chóng.

Như vậy, trong quá trình phát triển kinh tế vẫn có tác động tiêu cực đến môi trường, làm ô nhiễm môi trường.

ð Kinh tế tăng trưởng phát triển nhưng tác động xấu đến môi trường do vậy chưa thể hiện phát triển bền vững.

ð Để nền kinh tế nước ta phát triển bền vững, bên cạnh việc tiếp tục đẩy mạnh tăng trưởng, phát triển kinh tế cần chú trọng các giải pháp cải thiện chất lượng môi trường, hạn chế những tác động tiêu cực của phát triển kinh tế đến môi trường....

b/ Hiện nay tiêu dùng năng lượng bền vững được xem xét là một giải pháp đối với vấn đề môi trường. Với tư cách là người tiêu dùng, em cần phải làm gì để góp phần thực hiện tốt giải pháp trên?

ð Gợi ý

Tại Việt Nam, năng lượng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, duy trì ổn định xã hội và bảo vệ môi trường. Đây là nguồn cung cấp đầu vào không thể thiếu cho mọi hộ gia đình và doanh nghiệp ngành sản xuất. 

Tuy nhiên, nguồn cung cấp năng lượng từ nội địa có hạn mà việc nhập khẩu năng lượng cũng đối mặt với nhiều khó khăn. Vì vậy, Việt Nam đang nỗ lực khuyến khích phát triển năng lượng bền vững.

Năng lượng bền vững là loại năng lượng giúp đáp ứng được nhu cầu của cả hiện tại và thế hệ tương lai. Đặc trưng của loại năng lượng này là tỷ lệ tiêu thụ không đáng kể so với nguồn cung cấp. Nguyên tắc chủ đạo của sự bền vững trong sử dụng năng lượng bao gồm bốn lĩnh vực tương tác với nhau là sinh thái, kinh tế, chính trị và văn hóa. Đặc biệt, loại năng lượng này rất chú trọng đến khả năng quản lý những tác động tiêu cực đối với môi trường.

Năng lượng theo hướng bền vững thường là năng lượng tái tạo như năng lượng gió, mặt trời, thuỷ điện. Các công nghệ năng lượng địa nhiệt, năng lượng sinh học và năng lượng thủy triều cũng đóng góp vào hệ thống năng lượng sạch. Những nguồn năng lượng này không cạn kiệt và không có tác động xấu đối với môi trường.

Với tư cách là người tiêu dùng, em sẽ làm như sau để góp phần thực hiện tốt giải pháp tiêu dùng năng lượng bền vững:

- Sử dụng tiết kiệm năng lượng:

Tắt hết các thiết bị điện khi không sử dụng là phương pháp đơn giản và giúp tiết kiệm điện hiệu quả. Nên nhớ rằng dù không sử dụng nhưng nếu vẫn để phích cắm vào ổ điện thì thiết bị vẫn tiêu thụ điện.

Điều hòa nhiệt độ là thiết bị sử dụng nhiều điện nhất vì vậy hãy sử dụng hợp lý. Tạo sự thông thoáng tối đa cho ngôi nhà để bạn luôn cảm thấy mát mẻ. Nếu sử dụng, hãy đặt nhiệt độ thấp hơn khoảng 5 độ so với nhiệt độ ngoài trời, và không nên quá 25 độ. Đây là mức nhiệt độ tối ưu đảm bảo sức khỏe và tiết kiệm điện 

Sử dụng bóng đèn LED: Bóng đèn LED sẽ đắt hơn tuy nhiên có thời gian sử dụng lâu hơn các bóng đèn thường. Đồng thời, hiểu quả tiết kiệm điện của bóng LED cao hơn 60% so với các bóng đèn khác. Do đó về mặt lâu dài sẽ giúp bạn tiết kiệm rất nhiều tiền điện

- Tích cực hưởng ứng việc sử dụng năng lượng sạch: Các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió, thủy điện, điện sóng biển, thủy triều, điện sinh khối, địa nhiệt… được biết đến là các nguồn năng lượng sạch. Sử dụng năng lượng tái tạo chính là một giải pháp giúp giảm phát thải khí nhà kính, tiết kiệm năng lượng, góp phần bảo vệ môi trường và chống biến đổi khí hậu.