Câu hỏi:

19/08/2025 21

Từ năm 2018, ông M thành lập Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thương mại và sản xuất G với ngành nghề kinh doanh dầu nhớt, phụ tùng xe gắn máy. Trong thời gian kinh doanh, ông M nhận thấy khách hàng ưu chuộng các phụ tùng xe gắn máy hiệu H và dầu nhớt hiệu K nên nảy sinh ý định làm giả sản phẩm của các thương hiệu này để thu lợi. Ông M chỉ đạo nhân viên thiết kế các mẫu tem mác xác nhận chính hãng và thuê người in nhiều mẫu tem để sử dụng. Sau đó ông cùng vợ đến một số chợ trong khu vực tìm mua các phụ tùng xe gắn máy, dầu nhớt chất lượng kém về đóng gói, dán tem làm giả sản phẩm của các thương hiệu nổi tiếng., bán ra thị trường cho khách hàng với giá thấp hơn hàng chính hãng từ 105 – 15 %.

Câu hỏi: phân tích việc thực hiện quyền, nghĩa vụ kinh doanh của công dân trong trường hợp trên?

Câu hỏi trong đề: 12 bài tập ôn thi HSG KTPL 12 Bài 8: Quyền và nghĩa vụ của công dân về kinh doanh và nộp thuế có lời giải !!

Bắt đầu thi

Quảng cáo

Trả lời:

Giải bởi Vietjack

Hướng dẫn trả lời: Phân tích việc thực hiện quyền và nghĩa vụ kinh doanh của công dân trong trường hợp của ông M

1. Quyền kinh doanh của công dân

Theo Hiến pháp 2013 và Luật Doanh nghiệp 2020, công dân có quyền tự do kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật không cấm.

· Ông M đã thành lập Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất G vào năm 2018 với ngành nghề kinh doanh dầu nhớt và phụ tùng xe gắn máy.

· Đây là lĩnh vực kinh doanh hợp pháp, thuộc phạm vi quyền tự do kinh doanh theo quy định của pháp luật.

✅ Quyền kinh doanh của ông M ban đầu là hợp pháp.
❌ Tuy nhiên, ông M đã vi phạm pháp luật khi thực hiện hành vi sản xuất và buôn bán hàng giả.

2. Nghĩa vụ của công dân và doanh nghiệp trong kinh doanh

Mọi cá nhân, tổ chức kinh doanh không chỉ có quyền mà còn phải tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý theo quy định của pháp luật.

(1) Nghĩa vụ đảm bảo chất lượng sản phẩm và trung thực trong kinh doanh

· Ông M đã thực hiện hành vi làm giả phụ tùng xe gắn máy và dầu nhớt, vi phạm Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa 2007.

· Hành vi thiết kế tem mác giả, đóng gói và bán sản phẩm kém chất lượng đã xâm phạm quyền lợi người tiêu dùng và gây mất an toàn cho phương tiện giao thông.

⛔ Hành vi vi phạm:

· Lừa dối khách hàng bằng cách bán sản phẩm giả với giá thấp hơn 10 – 15% so với hàng chính hãng.

· Gây nguy hiểm cho người sử dụng do chất lượng sản phẩm không đảm bảo, có thể làm hỏng phương tiện hoặc gây tai nạn giao thông.

✅ Nghĩa vụ kinh doanh đúng pháp luật:

· Doanh nghiệp phải đảm bảo sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đạt tiêu chuẩn chất lượng.

· Không được sản xuất, kinh doanh hàng giả hoặc gian lận thương mại.

(2) Nghĩa vụ tuân thủ quy định về sở hữu trí tuệ và chống hàng giả

· Ông M đã làm giả sản phẩm phụ tùng hiệu H và dầu nhớt hiệu K, vi phạm Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2022).

· Việc in tem giả và gắn nhãn mác thương hiệu nổi tiếng mà không có sự cho phép của chủ sở hữu cấu thành hành vi xâm phạm nhãn hiệu.

⛔ Hành vi vi phạm:

· Xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, làm giả thương hiệu nổi tiếng.

· Vi phạm pháp luật về cạnh tranh, gây thiệt hại cho doanh nghiệp chính hãng.

✅ Nghĩa vụ kinh doanh hợp pháp:

· Phải tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ, không làm giả thương hiệu của doanh nghiệp khác.

· Chỉ kinh doanh sản phẩm có nguồn gốc hợp pháp, không xâm phạm quyền lợi của doanh nghiệp khác.

(3) Nghĩa vụ đóng thuế và kê khai trung thực

· Ông M nhập hàng kém chất lượng từ chợ, không có hóa đơn chứng từ hợp lệ, có thể trốn thuế và gian lận thương mại, vi phạm Luật Quản lý thuế 2019.

· Nếu không kê khai đầy đủ doanh thu từ hàng giả, ông M có thể bị truy cứu trách nhiệm về hành vi trốn thuế.

⛔ Hành vi vi phạm:

· Không minh bạch nguồn hàng, có thể trốn thuế.

· Không thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước khi kinh doanh bất hợp pháp.

✅ Nghĩa vụ kinh doanh hợp pháp:

· Nộp thuế đầy đủ theo quy định khi kinh doanh hợp pháp.

· Kinh doanh minh bạch, có hóa đơn, chứng từ rõ ràng.

3. Hậu quả pháp lý của hành vi làm giả sản phẩm

Hành vi của ông M có thể bị xử lý theo các quy định pháp luật sau:

(1) Xử lý hành chính

Theo Nghị định 98/2020/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực thương mại, ông M có thể bị phạt tiền từ 50 – 70 triệu đồng nếu sản xuất và buôn bán hàng giả có giá trị từ 30 triệu đồng trở lên.

(2) Trách nhiệm hình sự

Nếu đủ điều kiện, ông M có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 192 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) về Tội sản xuất, buôn bán hàng giả, với khung hình phạt:

· Phạt tiền từ 100 triệu đến 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm nếu hàng giả có giá trị từ 30 triệu đồng trở lên.

· Phạt tù từ 7 năm đến 15 năm nếu gây hậu quả nghiêm trọng hoặc thu lợi bất chính từ 1 tỷ đồng trở lên.

4. Kết luận

Ông M đã vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ kinh doanh của công dân và doanh nghiệp:
❌ Làm giả sản phẩm, vi phạm Luật Chất lượng sản phẩm.
❌ Xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của thương hiệu H và K.
❌ Gian lận thương mại, có dấu hiệu trốn thuế.
❌ Lừa dối khách hàng, ảnh hưởng đến an toàn giao thông.

Hậu quả:
⚠ Bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
⚠ Gây thiệt hại cho người tiêu dùng, doanh nghiệp chính hãng và nền kinh tế.
⚠ Mất uy tín kinh doanh, doanh nghiệp có thể bị đình chỉ hoạt động.

➡ Để kinh doanh hợp pháp, công dân và doanh nghiệp cần:
✅ Tuân thủ quy định về chất lượng sản phẩm, không làm hàng giả.
✅ Tôn trọng sở hữu trí tuệ, không xâm phạm nhãn hiệu của doanh nghiệp khác.
✅ Minh bạch tài chính, kê khai và nộp thuế đầy đủ.
✅ Kinh doanh trung thực, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

⛔ Ông M không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế và cộng đồng. Đây là bài học về việc kinh doanh cần tuân thủ pháp luật để phát triển bền vững.

Hot: 500+ Đề thi thử tốt nghiệp THPT các môn, ĐGNL các trường ĐH... file word có đáp án (2025). Tải ngay

Sách thầy cô Vietjack biên soạn:

Xem thêm »

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

Chị H đăng ký với cơ quan chức năng mở tiệm buôn bán mặt hàng điện tử. Do việc buôn bán khó khăn và lỗ vốn nên hai vợ chồng thường xuyên phát sinh mâu thuẫn, cãi cọ nhau. Để cứu vãn hạnh phúc gia đình, chị H nghĩ vấn đề chính là do thua lỗ nợ nần, chỉ cần cải thiện tình hình tài chính là ổn nên chị H đã cùng với chồng mình kê khai giấy tờ giả để trốn thuế. Em nhận xét gì về hành vi của vợ chồng chị H trong tình huống trên? Nếu được tham gia hoạt động kinh doanh, em sẽ thực hiện như thế nào cho đúng quy định của pháp luật

Xem đáp án

Lời giải

Phân tích và trả lời câu hỏi

1. Nhận xét về hành vi của vợ chồng chị H

Hành vi của vợ chồng chị H trong tình huống trên vi phạm các quy định pháp luật về kinh doanh và nộp thuế, cụ thể:

- Vi phạm nghĩa vụ nộp thuế của công dân:

+ Việc kê khai giấy tờ giả để trốn thuế là hành vi gian lận thuế, vi phạm nghĩa vụ kê khai đầy đủ và trung thực theo quy định của pháp luật.

+ Hành vi này không chỉ làm thất thu ngân sách nhà nước mà còn tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh trong kinh doanh.

+ Theo quy định của Luật Quản lý thuế, gian lận thuế có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu số tiền trốn thuế lớn.

- Vi phạm nguyên tắc kinh doanh hợp pháp:

+ Khi tham gia hoạt động kinh doanh, công dân phải tuân thủ các nguyên tắc về minh bạch, trung thực và trách nhiệm với nhà nước, khách hàng cũng như xã hội.

+ Việc gian lận thuế là vi phạm pháp luật, làm suy giảm niềm tin của xã hội vào môi trường kinh doanh.

- Ảnh hưởng đến gia đình và xã hội:

+ Chị H cho rằng chỉ cần cải thiện tài chính là có thể giải quyết mâu thuẫn gia đình, nhưng lại lựa chọn cách thức vi phạm pháp luật, điều này có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như bị xử phạt, doanh nghiệp bị đóng cửa, làm gia đình thêm bất ổn.

+ Nếu hành vi này bị phát hiện, ngoài việc bị xử lý pháp luật, gia đình chị H còn mất uy tín trong kinh doanh và xã hội.

=> Tóm lại, hành vi kê khai giấy tờ giả để trốn thuế của vợ chồng chị H là vi phạm pháp luật, gây hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, xã hội và đạo đức kinh doanh.

2. Nếu được tham gia hoạt động kinh doanh, em sẽ thực hiện như thế nào để đúng quy định của pháp luật?

Để hoạt động kinh doanh hợp pháp, bền vững và tránh rủi ro pháp lý, em sẽ thực hiện các nguyên tắc sau:

- Chấp hành đầy đủ nghĩa vụ thuế:

+ Kê khai thuế trung thực, đầy đủ, đúng hạn theo quy định của pháp luật.

+ Lập hóa đơn, chứng từ hợp lệ khi mua bán hàng hóa, dịch vụ.

- Thực hiện kinh doanh hợp pháp:

+ Đăng ký kinh doanh đúng ngành nghề theo quy định.

+ Đảm bảo các giấy phép cần thiết đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

+ Không thực hiện các hành vi gian lận thương mại như buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng.

- Quản lý tài chính minh bạch, hiệu quả:

+ Theo dõi sổ sách kế toán rõ ràng, không làm giả giấy tờ để trốn thuế.

+ Huy động vốn hợp pháp, tránh vay nặng lãi hoặc tham gia vào hoạt động phi pháp để tăng lợi nhuận.

- Tôn trọng đạo đức kinh doanh:

+ Cạnh tranh lành mạnh, không sử dụng thủ đoạn gian lận.

+ Bảo vệ quyền lợi của khách hàng, người lao động và đối tác.

+ Góp phần tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch, phát triển bền vững.

Kết luận: Hành vi kê khai giấy tờ giả để trốn thuế của vợ chồng chị H là vi phạm pháp luật, gây ảnh hưởng tiêu cực đến gia đình, kinh doanh và xã hội. Nếu tham gia kinh doanh, em sẽ tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật về thuế và kinh doanh, đảm bảo hoạt động minh bạch, hợp pháp và bền vững.

Câu 2

Gia đình chị H ở tỉnh A mở cửa hàng buôn bán vải và được cơ quan có thẩm quyển cấp phép hộ kinh doanh vải tại địa chỉ hộ gia đình chị đang ở. Do hoạt động kinh doanh tiến triển thuận lợi nên chị H đã vay vốn ngân hàng để mở rộng hoạt động kinh doanh sang một địa điểm tại tỉnh C và thuê anh K quản lí, điều hành cửa hàng và trả công theo thoả thuận.

Câu hỏi: hãy phân tích việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của công dân về kinh doanh trong trường hợp trên?

Xem đáp án

Lời giải

Hướng dẫn trả lời: Phân tích việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân về kinh doanh trong trường hợp của chị H

1. Quyền kinh doanh của công dân: Theo quy định của Hiến pháp 2013 và Luật Doanh nghiệp 2020, công dân có quyền tự do kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật không cấm. Trường hợp của chị H thể hiện quyền kinh doanh như sau:

- Quyền đăng ký kinh doanh: Chị H đã được cơ quan có thẩm quyền cấp phép hộ kinh doanh vải tại tỉnh A, điều này phù hợp với quy định pháp luật.

- Quyền mở rộng kinh doanh: Chị H có quyền mở rộng hoạt động kinh doanh nếu đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật, bao gồm việc huy động vốn và thuê người lao động.

- Quyền sử dụng lao động: Chị H có quyền thuê anh K làm quản lý, điều hành cửa hàng và trả công theo thỏa thuận phù hợp với quy định của Bộ luật Lao động.

2. Nghĩa vụ của công dân khi thực hiện kinh doanh

Mặc dù có quyền tự do kinh doanh, nhưng chị H cũng phải tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý khi mở rộng hoạt động sang tỉnh C. Một số nghĩa vụ quan trọng cần xem xét bao gồm:

(1) Vi phạm quy định về mô hình hộ kinh doanh

- Theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh không được phép mở thêm địa điểm kinh doanh ngoài phạm vi cấp huyện nơi đăng ký kinh doanh.

- Chị H đã mở thêm một địa điểm kinh doanh tại tỉnh C nhưng vẫn duy trì mô hình hộ kinh doanh là trái với quy định.

- Cách thực hiện đúng: Nếu muốn mở rộng hoạt động kinh doanh sang tỉnh khác, chị H cần đăng ký thành lập doanh nghiệp (công ty hoặc doanh nghiệp tư nhân) thay vì duy trì mô hình hộ kinh doanh.

(2) Nghĩa vụ đăng ký kinh doanh tại địa điểm mới

- Khi mở rộng hoạt động tại tỉnh C, chị H cần đăng ký kinh doanh mới tại địa phương đó.

- Nếu không đăng ký, hoạt động tại tỉnh C sẽ bị coi là kinh doanh không phép, có thể bị xử phạt hành chính.

(3) Nghĩa vụ kê khai và nộp thuế

- Khi có thêm một địa điểm kinh doanh, chị H phải kê khai thuế đầy đủ với cơ quan thuế của hai địa phương (tỉnh A và tỉnh C).

- Nếu không thực hiện nghĩa vụ thuế, chị H có thể bị truy thu thuế và bị xử phạt theo quy định.

(4) Nghĩa vụ đối với người lao động

- Việc thuê anh K làm quản lý phải tuân thủ Bộ luật Lao động 2019, bao gồm:

+ Ký hợp đồng lao động rõ ràng.

+ Đảm bảo quyền lợi về tiền lương, bảo hiểm xã hội (nếu thuộc diện bắt buộc).

- Nếu không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ này, chị H có thể bị xử phạt theo quy định pháp luật về lao động.

3. Hệ quả pháp lý nếu chị H vi phạm nghĩa vụ: Nếu chị H không tuân thủ đúng quy định, có thể gặp các rủi ro pháp lý sau:

- Bị xử phạt hành chính do vi phạm quy định về hộ kinh doanh (mở địa điểm mới ngoài phạm vi cấp huyện mà không đăng ký).

- Bị xử phạt do không kê khai thuế đầy đủ tại tỉnh C.

- Bị truy thu thuế hoặc đình chỉ hoạt động kinh doanh tại địa điểm mới.

- Bị xử lý vi phạm lao động nếu không đảm bảo quyền lợi cho anh K.

4. Cách thực hiện đúng theo quy định của pháp luật

Để mở rộng hoạt động kinh doanh hợp pháp, chị H có thể chọn một trong các phương án sau:

(1) Chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp

- Nếu muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại tỉnh C, chị H nên thành lập doanh nghiệp (ví dụ: công ty TNHH hoặc doanh nghiệp tư nhân).

- Doanh nghiệp có thể mở nhiều chi nhánh hoặc địa điểm kinh doanh mà không bị giới hạn phạm vi địa lý như hộ kinh doanh.

(2) Đăng ký hộ kinh doanh mới tại tỉnh C: Nếu vẫn muốn duy trì mô hình hộ kinh doanh, chị H cần đăng ký một hộ kinh doanh riêng biệt tại tỉnh C thay vì mở rộng từ hộ kinh doanh hiện tại tại tỉnh A.

(3) Tuân thủ nghĩa vụ thuế và lao động

- Kê khai và nộp thuế đầy đủ cho cả hai địa điểm kinh doanh.

- Ký hợp đồng lao động rõ ràng với anh K và thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ lao động theo quy định.

5. Kết luận

- Chị H có quyền kinh doanh hợp pháp nhưng việc mở rộng sang tỉnh C khi vẫn giữ mô hình hộ kinh doanh là vi phạm pháp luật.

- Nghĩa vụ quan trọng cần tuân thủ gồm: đăng ký kinh doanh hợp lệ, kê khai thuế, tuân thủ quy định về lao động.

- Hướng đi phù hợp: Chị H có thể chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp hoặc đăng ký hộ kinh doanh mới tại tỉnh C để đảm bảo kinh doanh hợp pháp.

Câu 3