(Ngữ liệu ngoài sgk) Tiến sĩ giấy

Đoạn văn 1

TIẾN SĨ GIẤY

Cũng cờ, cũng biển, cũng cân đai,

Cũng gọi ông nghè có kém ai.

Mảnh giấy làm nên thân giáp bảng,

Nét son điểm rõ mặt văn khôi.

Tấm thân xiêm áo sao mà nhẹ?

Cái giá khoa danh ấy mới hời!

Ghế tréo, lọng xanh ngồi bảnh choẹ,

Nghĩ rằng đồ thật, hóa đồ chơi!

(Thơ văn Nguyễn Khuyến, NXB Văn học)

Câu 1

**Bài thơ Tiến sĩ giấy của Nguyễn Khuyến phản ánh hiện thực xã hội nào?**

Xem đáp án

Lời giải

Bài thơ phản ánh xã hội phong kiến, nơi khoa cử đôi khi trở thành hình thức, danh lợi hão, và những người được phong học vị, đỗ đạt không hẳn có năng lực thực chất.

Câu 2

Hình ảnh “Mảnh giấy làm nên thân giáp bảng / Nét son điểm rõ mặt văn khôi” có ý nghĩa gì?

Xem đáp án

Lời giải

Hình ảnh này nhấn mạnh rằng nhờ tấm bằng, giấy chứng nhận mà con người được phong danh hiệu tiến sĩ, trở thành “văn khôi”, nhưng thực chất tài năng chưa chắc tương xứng.

Câu 3

Câu thơ “Tấm thân xiêm áo sao mà nhẹ? / Cái giá khoa danh ấy mới hời!” phản ánh điều gì?

Xem đáp án

Lời giải

Tác giả phê phán giá trị hão của danh hiệu khoa cử; mảnh giấy làm nên thân phận, nhưng thân người nhẹ, danh lợi rẻ mạt, thiếu thực chất.

Câu 4

Những hình ảnh “ghế tréo, lọng xanh ngồi bảnh choẹ” thể hiện thái độ gì của tác giả?

Xem đáp án

Lời giải

Tác giả mỉa mai sự tự phụ, hão huyền của những tiến sĩ giấy, coi danh vọng hão là quyền lực, thể hiện giọng trào phúng châm biếm.

Câu 5

Giọng điệu chủ đạo của bài thơ là gì?

Xem đáp án

Lời giải

Giọng điệu trào phúng, mỉa mai, vừa gây cười, vừa phê phán thói hư danh, coi trọng hình thức hơn thực tài.

Câu 6