(Ngữ liệu ngoài sgk) Kiều gặp Từ Hải

Phương thức biểu đạt của đoạn trích: biểu cảm, tự sự, miêu tả

- Đoạn thơ trên kể lại sự việc: Từ Hải đến lầu xanh, gặp gỡ Thúy Kiều và đem lòng yêu mến nàng.

- Nhân vật được khắc họa trong đoạn trích là nhân vật Từ Hải.

- Tiểu đối: “vai năm tấc rộng >< thân mười thước cao”; “côn quyền hơn sức >< lược thao gồm tài”; “gươm đàn nửa gánh >< non sông một chèo”.

- Tác dụng:

+ Tạo sự cân đối, nhịp nhàng, hài hòa cho câu thơ;

+ Tô đậm vẻ đẹp ngoại hình, tài năng phi thường và khí phách hiên ngang của đấng anh hùng hào kiệt Từ Hải.

Tình cảm của Từ Hải đối với Thúy Kiều qua bốn câu thơ cuối đoạn trích:

- Từ Hải đã nghe “tiếng nàng Kiều” và “xiêu” lòng: có cảm tình, động lòng trước người con gái tài sắc.

- “Hai bên cùng liếc, hai lòng cùng ưa”: Tình cảm bộc lộ trực tiếp qua cái “liếc” nhìn, cảm nhận được sự đồng điệu tâm hồn của Thúy Kiều, Từ Hải càng say đắm, yêu mến nàng.

Vẻ đẹp hình tượng nhân vật Từ Hải được miêu tả trong đoạn trích trên:

- Ngoại hình:

+ Hình ảnh ước lệ tượng trưng: “râu hùm” – râu dữ như râu hùm; “hàm én”: hàm mở rộng như chim én; “mày ngài” – mày cong và to như con tằm;

+ Phép đối “vai năm tấc rộng” >< “thân mười thước cao”

=> Khắc họa tướng mạo anh dũng, cao lớn của đấng hào kiệt – Từ Hải.

- Tài năng:

+ “côn quyền” – tài võ; “lược thao”: mưu lược về cách dùng binh.

+ Phép đối “côn quyền hơn sức >< lược thao gồm tài”

=> Tài năng kiệt xuất, hơn người của vị anh hùng vì nghĩa lớn.

- Chí khí: điển tích + phép đối ““gươm đàn nửa gánh >< non sông một chèo”

=> Chí khí anh hùng tung hoành khắp bốn phương, đội trời đạp đất, không bị gò bó trước những trật tự của xã hội phong kiến đương thời.

=> Nguyễn Du sử dụng bút pháp lý tưởng hóa để xây dựng nhân vật Từ Hải.