Cho 180 ml dung dịch NaOH 2M vào 120 ml dung dịch H₃PO₄ 2M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch X. Tính khối lượng từng muối trong dung dịch X.

Phương pháp giải:

Xét tỉ lệ n_NaOH : n_H3PO4 = a

   NaOH + H₃PO₄ →  NaH₂PO₄ + H₂O

   2NaOH + H₃PO₄ → Na₂HPO₄ + 2H₂O

   3NaOH + H₃PO₄ → Na₃PO₄ + 3H₂O

+ Nếu a ≤ 1 thì phản ứng chỉ tạo ra NaH₂PO₄

+ Nếu 1 < a < 2 thì phản ứng tạo 2 muối NaH₂PO₄ và Na₂HPO₄

+ Nếu a = 2 thì phản ứng chỉ tạo Na₂HPO₄

+ Nếu 2 < a < 3 thì phản ứng tạo 2 muối Na₂HPO₄ và Na₃PO₄

+ Nếu a ≥ 3 thì phản ứng tạo muối Na₃PO₄

Giải chi tiết:

n_NaOH = 0,36 mol và n_H3PO4 = 0,24 mol

Ta thấy: 1< n_NaOH : n_H3PO4 = 1,5 < 2

→ Phản ứng tạo muối Na₂HPO₄ (x mol) và NaH₂PO₄ (y mol)

PTHH: 2NaOH + H₃PO₄ → Na₂HPO₄ + 2H₂O

                  2x           x                  x                     mol

              NaOH + H₃PO₄ →  NaH₂PO₄ + H₂O

                  y            y                   y                     mol

Ta có hệ phương trình: $\left\{\begin{array}{l}{n}_{NaOH}=2\text{x}+y=\mathrm{0,36}\\ n_{H_{3}P{O}_4}=x+y=\mathrm{0,24}\end{array}\right.\to x=y=\mathrm{0,12}$

$\to \left\{\begin{array}{l}{m}_{Na{H}_{2}P{O}_4}=\mathrm{0,12.120}=\mathrm{14,4}\left(g\right)\\ m_{N{a}_{2}HP{O}_4}=\mathrm{0,12.142}=\mathrm{17,04}\left(g\right)\end{array}\right.$