Chỉ ra sự độc đáo trong cách kết hợp từ ngữ ở các đoạn thơ sau:

a. Rút sợi thương

Chằm mái lợp

Rút sợi nhớ

Đan vòm xanh

Nghiêng sườn đông

Che mưa anh

Nghiêng sườn tây

Xoà bóng mát

(Thuý Bắc, Gửi...)

b. Lũ chúng tôi từ tay mẹ lớn lên

Còn những bí và bầu thì lớn xuống

(Nguyễn Khoa Điềm, Mẹ và quả)

Xem lời giải

Câu hỏi trong đề: Giải SBT Ngữ Văn 12 CTST Bài 6. Trong thế giới của giấc mơ có đáp án !!

Bắt đầu thi

Quảng cáo

Trả lời:

Giải bởi Vietjack

a. Trong đoạn thơ này, tác giả đã kết hợp những động từ chỉ tình cảm, cảm xúc thương, nhớ với từ sợi (vốn là từ thường dùng để chỉ những vật dài, nhỏ, mảnh như “sợi dây”, “sợi tóc”,...) tạo nên cách diễn đạt độc đáo, giàu tính tạo hình “sợi thương”, “sợi nhớ”, và do đó, những “sợi thương”, “sợi nhớ” có thể rút, chằm, đan được. Những cách kết hợp từ đặc biệt này gây ấn tượng mạnh với người đọc, giúp người đọc hình dung về tình yêu tha thiết, chân thành của cô gái và mong ước bảo vệ, che chắn cho người mình yêu.

b. Động từ lớn thường chỉ kết hợp với từ chỉ chiều hướng lên nhưng ở đây tác giả lại kết hợp với xuống. Kết hợp từ “lớn xuống” vừa có thể miêu tả chính xác sự thấp dần xuống của bí bầu, vừa có thể đặt trong sự đối sánh với kết hợp từ “lớn lên” ở dòng thơ trên, từ đó, khắc hoạ bàn tay gieo trồng, nuôi dưỡng sự sống, gián tiếp đặc tả hình ảnh đẹp đẽ, nhân hậu, đầy yêu thương và chăm sóc của người mẹ.

Hot: Danh sách các trường đã công bố điểm chuẩn Đại học 2025 (mới nhất) (2025). Xem ngay

Sách thầy cô Vietjack biên soạn:

Xem thêm »

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

Từ “giọt” đã được sử dụng với ý nghĩa như thế nào trong các đoạn thơ sau?

a. Đàn buồn, đàn lặng, ôi đàn chậm

Mỗi giọt rơi tàn như lệ ngân

(Xuân Diệu, Nguyệt cầm)

b. Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng

(Thanh Hải, Mùa xuân nho nhỏ)

c. Đất nước tôi thon thả giọt đàn bầu

Nghe dịu nỗi đau của mẹ

(Tạ Hữu Yến, Đất nước)

Xem đáp án

Lời giải

Cả ba đoạn thơ đều dùng từ “giọt”, một từ thường dùng để chỉ ấn tượng thị giác (từ “giọt” vốn dùng để chỉ “một lượng rất nhỏ chất lỏng”), để miêu tả ấn tượng thính giác, giúp người đọc hình dung âm thanh đó có độ tròn, dày, trong, vang, ngắt từng tiếng một, giống như sự tròn trịa, trong suốt, lấp lánh và đơn lẻ của giọt nước.

a. Mỗi giọt rơi tàn như lệ ngân: gợi tả tiếng đàn chầm chậm buông xuống rồi tan ra, vang vọng trong không gian như giọt lệ.

b. Từng giọt long lanh rơi: gợi tả tiếng chim trong trẻo, thánh thót, nhẹ nhàng như giọt nước.

c. Đất nước tôi thon thả giọt đàn bầu: gợi lên âm thanh tiếng đàn thánh thót, ngân vang, kéo dài như hình ảnh đất nước.

Câu 2

Đọc văn bản Cây đàn ghi ta và thực hiện các yêu cầu phía dưới:

CÂY ĐÀN GHI TA

Phê-đê-ri-cô Gar-xi-a Lor-ca (Federico García Lorca)

Ghi ta

bần bật khóc.

Buổi sáng

vỡ bình yên. [1]

Ghi ta

bần bật khóc.

Không thể nào

dập tắt,

không thể nào

bắt im.

Ghi ta bần bật khóc

như nước chảy theo mương,

như gió trườn trên tuyết. [2]

Không thể nào

dập tắt!

Ghi ta khóc

không ngừng

những chuyện đời xa lắc,

như mũi tên vô đích,

như hoàng hôn thiếu vắng ban mai,

như hạt cát miền Nam bỏng rát,

xót xa than lạnh giá sắc sơn trà,

Như chú chim đầu tiên gục chết

trên cành.

Ôi ghi ta

nạn nhân khốn khổ đáng thương

Của bàn tay – bộ dao năm lưỡi. [3]

Hồng Thanh Quang dịch (In trong Tạp chí Văn học nước ngoài, số 3, 1996, tr. 129)

[1] Tưởng tượng

Bạn hình dung như thế nào về tiếng ghi ta “bần bật khóc” và buổi sáng “vỡ bình yên”?

[2] Suy luận

Tiếng “ghi ta khóc”, tiếng “nước chảy theo mương” và “gió trườn trên tuyết” có điểm gì giống nhau?

[3] Suy luận

Hình ảnh so sánh “bàn tay – bộ dao năm lưỡi” gợi cho bạn cảm xúc gì?

Xác định những biện pháp tu từ được sử dụng để miêu tả tiếng đàn ghi ta. Phân tích tác dụng của các biện pháp đó.

Xem đáp án

Lời giải

Những biện pháp tu từ được sử dụng để miêu tả tiếng đàn ghi ta và tác dụng:

– Nhân hoá: Ghi ta bần bật khóc.

→ Tác dụng: Tiếng đàn ghi ta có linh hồn, có nỗi đau riêng.

– So sánh: như nước chảy theo mương/ như gió trườn trên tuyết; như mũi tên vô đích/ như hoàng hôn thiếu vắng ban mai/ như hạt cát miền Nam bỏng rát/ xót xa than lạnh giá sắc sơn trà/ Như chú chim đầu tiên gục chết/ trên cành; nạn nhân khốn khổ đáng thương của bàn tay bộ dao năm lưỡi.

→ Tác dụng: Đặc tả sự mượt mà, trau chuốt nhưng đau đớn của tiếng đàn. Rất nhiều hình ảnh liên quan đến quê hương Lor-ca, vùng đất miền Nam Tây Ban Nha, đã được sử dụng liên tiếp, nhằm xoá mờ ranh giới giữa tiếng đàn và ngoại cảnh, biến tiếng đàn thành một phần của thế giới, đặc biệt là của vùng đất quê hương Lor-ca.

Câu 3