Câu hỏi:

19/08/2025 43

Đọc thông tin sau: Khi cô giáo chủ nhiệm triển khai về việc mua BHYT năm 2025, giờ ra chơi hai bạn học sinh lớp 11 tranh luận với nhau Lan và về BHYT: Lan: "Tớ nghĩ mua bảo hiểm y tế là rất cần thiết. Nếu chẳng may ốm đau hay tai nạn, không có bảo hiểm, chi phí khám chữa bệnh sẽ rất tốn kém. Có bảo hiểm, dù là bệnh nhẹ hay nặng, mình cũng chỉ phải trả một phần nhỏ, giúp tiết kiệm rất nhiều tiền. Hơn nữa, nếu không may gặp phải bệnh hiểm nghèo, bảo hiểm còn hỗ trợ mình rất nhiều."

Mai: "Tớ không đồng ý lắm. Mỗi tháng tớ phải đóng một khoản tiền cho bảo hiểm, nhưng khi đi khám bệnh, bảo hiểm chỉ trả một phần nhỏ, còn lại mình vẫn phải trả khá nhiều tiền nữa. Đôi khi cảm giác tiền đóng suốt cả năm không được lợi lắm. Thậm chí, có những lúc tớ chẳng đi viện mà vẫn phải trả tiền bảo hiểm."

Lan: "Nhưng nếu không có bảo hiểm, thử tưởng tượng nếu bạn gặp phải bệnh nặng hay tai nạn, thì số tiền bạn phải trả sẽ lên tới cả chục triệu hoặc hơn. Còn bảo hiểm y tế sẽ giúp giảm bớt gánh nặng đó, dù có phải trả thêm một ít tiền nữa nhưng vẫn rẻ hơn rất nhiều so với chi phí không bảo hiểm."

Mai: "Tớ hiểu ý của cậu, nhưng tớ nghĩ mình có thể tự chăm sóc sức khỏe tốt hơn, phòng ngừa bệnh tật và tiết kiệm tiền. Mình có thể dành tiền bảo hiểm để dành dụm hoặc đầu tư vào những phương pháp chăm sóc sức khỏe khác, thay vì đóng bảo hiểm mỗi tháng mà không chắc sẽ sử dụng đến."

Câu hỏi: Anh/chị hãy phân tích về vai trò của bảo hiểm y tế và làm rõ sự khác biệt giữa bảo hiểm y tế với các loại hình bảo hiểm khác?

Xem lời giải

Câu hỏi trong đề: 20 bài tập ôn thi HSG KTPL 12 Bài 3 +4: Bảo hiểm và an sinh xã hội có lời giải !!

Bắt đầu thi

Quảng cáo

Trả lời:

Giải bởi Vietjack

1. Khái niệm bảo hiểm Bảo hiểm là một loại dịch vụ tài chính giúp cung cấp sự bảo vệ tài chính cho người tham gia khi gặp các rủi ro bất ngờ như tai nạn, bệnh tật, thiên tai hoặc mất tài sản. Người tham gia bảo hiểm sẽ đóng phí định kỳ cho các công ty bảo hiểm, và khi rủi ro xảy ra, họ sẽ được bồi thường để giảm bớt gánh nặng tài chính.

2. Khái niệm bảo hiểm y tế Bảo hiểm y tế (BHYT) là một loại hình bảo hiểm mang tính xã hội, được Nhà nước tổ chức và quản lý nhằm hỗ trợ người dân chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí khám chữa bệnh khi gặp vấn đề về sức khỏe. BHYT bao gồm hai hình thức: bắt buộc và tự nguyện.

3. Vai trò của bảo hiểm y tế: Giảm gánh nặng tài chính khi gặp rủi ro về sức khỏe Lan đã đưa ra một ý đúng: nếu chẳng may gặp phải bệnh tật hoặc tai nạn nghiêm trọng, chi phí khám chữa bệnh có thể rất lớn, thậm chí lên đến hàng chục triệu đồng. Trong tình huống này, BHYT sẽ giúp giảm thiểu đáng kể gánh nặng tài chính cho người tham gia.

Ví dụ, nếu một học sinh bị tai nạn nghiêm trọng, BHYT sẽ chi trả phần lớn chi phí phẫu thuật, thuốc men và điều trị, giúp gia đình học sinh giảm lo lắng về tài chính.

4. BHYT hỗ trợ bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ y tế. BHYT không chỉ hỗ trợ chi phí y tế mà còn giúp mọi người dân, bất kể điều kiện kinh tế, đều có cơ hội tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Trong tình huống, ý kiến của Lan nhấn mạnh tính bình đẳng này: dù là bệnh nhẹ hay bệnh nặng, người tham gia BHYT đều nhận được sự hỗ trợ từ Nhà nước.

5. BHYT mang tính phòng ngừa rủi ro. Mai cho rằng "không dùng đến bảo hiểm là lãng phí", tuy nhiên đây là một suy nghĩ chưa toàn diện. Bản chất của BHYT là phòng ngừa các rủi ro bất ngờ. Khi một sự kiện rủi ro xảy ra, BHYT chính là "bảo hiểm tài chính" cho người tham gia, giúp họ an tâm hơn.

6. Tính nhân văn của BHYT đối với trẻ em và người yếu thế. Đối tượng như trẻ em dưới 6 tuổi được cấp thẻ BHYT miễn phí. Ví dụ, nếu một em nhỏ bị bệnh nặng và phải nhập viện, toàn bộ chi phí điều trị sẽ do BHYT chi trả. Điều này thể hiện tính nhân văn của BHYT trong việc bảo vệ những nhóm dễ bị tổn thương.

7. BHYT giúp ổn định xã hội và giảm nghèo. BHYT không chỉ hỗ trợ cá nhân mà còn góp phần vào sự ổn định xã hội. Nếu không có BHYT, chi phí y tế cao có thể đẩy nhiều gia đình vào cảnh nghèo khó. Điều này cho thấy BHYT đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế bền vững và giảm thiểu các tác động tiêu cực của rủi ro y tế lên xã hội.

8. BHYT khuyến khích chăm sóc sức khỏe chủ động. BHYT tạo điều kiện để người tham gia thường xuyên thăm khám sức khỏe định kỳ, từ đó phát hiện sớm và điều trị bệnh tật kịp thời. Trong tình huống, Lan đã nhấn mạnh rằng BHYT không chỉ hữu ích trong những trường hợp bệnh nặng mà còn là sự hỗ trợ hiệu quả khi cần điều trị bệnh nhẹ, giúp người dân chăm sóc sức khỏe một cách chủ động.

9. BHYT đóng vai trò quan trọng trong thời kỳ dịch bệnh. Thực tế trong đại dịch COVID-19, BHYT đã chi trả chi phí xét nghiệm, điều trị cho nhiều bệnh nhân, đặc biệt là các đối tượng khó khăn. Điều này minh chứng rõ ràng rằng BHYT không chỉ là "lựa chọn" mà còn là "bảo vệ thiết yếu" trong các tình huống khẩn cấp.

10. Sự khác biệt giữa BHYT và bảo hiểm xã hội

· BHYT tập trung vào chi trả các chi phí y tế, hỗ trợ khám chữa bệnh.

· Bảo hiểm xã hội chủ yếu bảo vệ người lao động trước các rủi ro về hưu trí, tai nạn lao động hoặc mất sức lao động.

Ví dụ, nếu một người bị ốm phải nhập viện, BHYT sẽ chi trả chi phí điều trị, trong khi bảo hiểm xã hội không bao gồm quyền lợi này.

11. Sự khác biệt giữa BHYT và bảo hiểm thất nghiệp

· BHYT hỗ trợ chi phí y tế khi người tham gia gặp vấn đề về sức khỏe.

· Bảo hiểm thất nghiệp giúp người lao động ổn định tài chính và tái hòa nhập thị trường lao động khi mất việc làm.

12. Sự khác biệt giữa BHYT và bảo hiểm thương mại

· BHYT mang tính xã hội và áp dụng cho toàn dân, với sự hỗ trợ của Nhà nước.

· Bảo hiểm thương mại là các sản phẩm tự nguyện, người tham gia tự trả phí để bảo vệ tài sản, sức khỏe hoặc các lợi ích tài chính khác.

Ví dụ, BHYT chỉ áp dụng cho các dịch vụ y tế cơ bản, trong khi bảo hiểm thương mại có thể chi trả cho các dịch vụ y tế cao cấp hoặc điều trị tại các bệnh viện quốc tế.

13. BHYT bắt buộc và BHYT tự nguyện

· BHYT bắt buộc áp dụng cho người lao động, học sinh, trẻ em dưới 6 tuổi, với mức phí do Nhà nước quy định.

· BHYT tự nguyện dành cho những đối tượng ngoài diện bắt buộc, như người lao động tự do hoặc người dân vùng sâu, vùng xa.

14. Sự khác biệt về cơ chế tài chính giữa các loại bảo hiểm

· BHYT sử dụng quỹ từ Nhà nước và sự đóng góp của cộng đồng để hỗ trợ người tham gia.

· Các loại bảo hiểm khác thường dựa trên cơ chế thương mại hoặc quỹ độc lập.

15. Liên hệ bản thân: Là một học sinh, tôi nhận thức rõ vai trò của BHYT trong việc bảo vệ sức khỏe và giảm gánh nặng tài chính cho gia đình khi gặp phải rủi ro y tế. Tôi đã tham gia BHYT hàng năm và sử dụng quyền lợi này khi khám bệnh tại các cơ sở y tế.

16. Kết luận: Bảo hiểm y tế là một trong những công cụ quan trọng giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế công bằng và hiệu quả, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển bền vững xã hội. Tình huống tranh luận giữa Lan và Mai cho thấy, việc hiểu đúng vai trò của BHYT sẽ giúp mỗi cá nhân nhận thức rõ giá trị mà bảo hiểm này mang lại, từ đó tham gia một cách chủ động và đầy đủ hơn.

Hot: 1000+ Đề thi cuối kì 1 file word cấu trúc mới 2025 Toán, Văn, Anh... lớp 1-12 (chỉ từ 60k). Tải ngay

Sách thầy cô Vietjack biên soạn:

Xem thêm »

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

Đọc thông tin sau: Doanh nghiệp X chuyên về sản xuất hàng may mặc. Do có vật dụng dễ cháy nổ nên doanh nghiệp đã chủ động mua bảo hiểm về cháy nổ, bên cạnh đó doanh nghiệp cũng đã tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động. Tháng 7/2023, do sự cố chập điện dẫn tới bị cháy nổ nhà xưởng sản xuất, hậu quả vụ cháy là nhà xưởng và hàng hóa bị thiêu rụi hoàn toàn. Sau khi vụ cháy xảy ra, doanh nghiệp bị thiệt hại nặng nề và không thể quay lại hoạt động ngay, do đó người lao động của doanh nghiệp bị buộc thôi việc. Với việc mua bảo hiểm, doanh nghiệp đã được công ty bảo hiểm thanh toán bồi thường thiệt hại cháy nổ và người lao động được nhận một khoản tiền trợ cấp thất nghiệp trong thời gian bị mất việc.

Nhận xét việc thực hiện một số loại hình bảo hiểm của doanh nghiệp X? Chỉ ra vai trò của bảo hiểm trong tình huống trên? Giải thích sự cần thiết của bảo hiểm trong tình huống trên?

Xem đáp án

Lời giải

Trả lời

1. Khái niệm về bảo hiểmBảo hiểm là dịch vụ tài chính quan trọng giúp bảo vệ tài chính cho người tham gia khi gặp rủi ro hoặc sự kiện bất ngờ. Người tham gia bảo hiểm sẽ đóng phí bảo hiểm định kỳ cho công ty bảo hiểm và khi sự cố xảy ra, họ sẽ được bồi thường các thiệt hại tài chính.

2. Cơ chế hoạt động của bảo hiểm. Người tham gia bảo hiểm đóng phí định kỳ cho công ty bảo hiểm. Khi sự kiện bảo hiểm xảy ra (tai nạn, hỏa hoạn, bệnh tật, v.v.), họ có quyền yêu cầu bồi thường cho các thiệt hại tài chính liên quan đến sự cố đó.

3. Các loại hình bảo hiểm. Có 4 loại hình bảo hiểm chính: bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và bảo hiểm thương mại.

4. Bảo hiểm xã hội. Là hệ thống bảo hiểm giúp bảo vệ người lao động trước các rủi ro về sức khỏe, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và mất khả năng lao động khi về hưu. Phạm vi bao gồm bảo hiểm hưu trí, thai sản và tai nạn lao động.

5. Bảo hiểm y tế. Bảo hiểm y tế giúp bảo vệ sức khỏe, hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh và điều trị khi bị bệnh tật hoặc tai nạn. Nó áp dụng cho tất cả công dân và cung cấp dịch vụ y tế với chi phí thấp hơn.

6. Bảo hiểm thất nghiệp. Là bảo hiểm cung cấp trợ cấp tài chính và hỗ trợ tìm việc cho người lao động khi mất việc làm. Phạm vi áp dụng bao gồm những người lao động có hợp đồng lao động tại các cơ quan, tổ chức.

7. Bảo hiểm thương mại. Là loại hình bảo hiểm do các công ty bảo hiểm cung cấp, bảo vệ tài sản, sức khỏe và các rủi ro cá nhân. Các quyền lợi bao gồm bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm tài sản và tai nạn.

8. Nhận xét về việc thực hiện bảo hiểm của doanh nghiệp X. Doanh nghiệp X đã thực hiện đầy đủ các loại hình bảo hiểm phù hợp: bảo hiểm cháy nổ để bảo vệ tài sản, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động.

9. Vai trò của bảo hiểm đối với người tham gia. Bảo hiểm cung cấp bồi thường và trợ cấp giúp ổn định đời sống cho doanh nghiệp và người lao động khi gặp rủi ro.

10. Bảo hiểm giúp doanh nghiệp X giảm thiểu rủi ro tài chính khi xảy ra sự cố, như vụ cháy nổ. Với bảo hiểm cháy nổ, doanh nghiệp đã nhận được khoản bồi thường thiệt hại, giúp duy trì hoạt động sau sự cố. Người lao động cũng nhận được trợ cấp thất nghiệp, đảm bảo tài chính trong thời gian mất việc.

11. Vai trò của bảo hiểm đối với sự phát triển kinh tế. Bảo hiểm giúp ổn định tài chính cho doanh nghiệp và cá nhân, đảm bảo an toàn cho đầu tư. Nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc huy động vốn, phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là khi có sự cố lớn như vụ cháy.

12. Việc các doanh nghiệp tham gia bảo hiểm cũng góp phần ổn định nền kinh tế, tránh những tác động tiêu cực trong trường hợp khủng hoảng.

13. Vai trò của bảo hiểm đối với xã hội. Bảo hiểm giúp giảm thiểu tổn thất và đảm bảo an toàn cho cuộc sống, tạo nếp sống tiết kiệm trong xã hội. Đối với xã hội, bảo hiểm góp phần tạo công ăn việc làm và giảm tỷ lệ thất nghiệp.

14. Trong trường hợp này, bảo hiểm thất nghiệp đã hỗ trợ người lao động trong thời gian không có việc làm, giảm bớt áp lực xã hội.

15. Vai trò của bảo hiểm đối với nhà nước. Bảo hiểm là công cụ điều tiết vĩ mô, giúp tạo ra tăng trưởng bền vững cho nền kinh tế và đóng góp vào ngân sách nhà nước. Ngoài ra, bảo hiểm cũng thúc đẩy mối quan hệ kinh tế đối ngoại, khi các doanh nghiệp có sự tham gia bảo hiểm có thể mở rộng hoạt động ra quốc tế, thu hút đầu tư và hợp tác với các đối tác nước ngoài.

16. Sự cần thiết của bảo hiểm trong tình huống trênTrong tình huống xảy ra vụ cháy, bảo hiểm giúp doanh nghiệp X và người lao động giảm thiểu tổn thất, ổn định tài chính và duy trì hoạt động trong thời gian khó khăn, là công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp và người lao động đối phó với rủi ro, khắc phục hậu quả và bảo vệ tài chính trong bối cảnh mất mát và gián đoạn sản xuất.

Câu 2

Đọc thông tin sau: Doanh nghiệp X chuyên về sản xuất hàng may mặc. Do có vật dụng dễ cháy nổ nên doanh nghiệp đã chủ động mua bảo hiểm về cháy nổ, bên cạnh đó doanh nghiệp cũng đã tham gia đóng đầy đủ bảo hiểm cho người lao động theo quy định. Tháng 7/2023, do sự cố chập điện dẫn tới bị cháy nổ nhà xưởng sản xuất, hậu quả vụ cháy là nhà xưởng và hàng hóa bị thiêu rụi hoàn toàn. Sau khi vụ cháy xảy ra, doanh nghiệp bị thiệt hại nặng nề và không thể quay lại hoạt động ngay, do đó người lao động của doanh nghiệp bị mất việc. Với việc mua bảo hiểm, doanh nghiệp đã được công ty bảo hiểm thanh toán bồi thường thiệt hại cháy nổ và người lao động được nhận một khoản tiền trợ cấp trong thời gian bị mất việc.

a. Hãy xác định các loại bảo hiểm mà doanh nghiệp X và người lao động trong doanh nghiệp đã tham gia?

b. Chỉ ra vai trò của bảo hiểm trong tình huống trên? Giải thích sự cần thiết của bảo hiểm trong tình huống trên?

Xem đáp án

Lời giải

Khái niệm: Bảo hiểm là một dịch vụ tài chính thông qua đó người tham gia bảo hiểm đóng phí bảo hiểm cho tổ chức bảo hiểm để được bồi thường hoặc chỉ trả bảo hiểm cho những thiệt hại mà người tham gia bảo hiểm hoặc người thứ ba phải gánh chịu khi rủi ro hay sự kiện bảo hiểm xảy ra

Bảo hiểm bao gồm 4 loại hình: Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm thương mại

Bảo hiểm xã hội: là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm xã hội bao gồm: bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện

Bảo hiểm y tế: là loại hình bảo hiểm thuộc lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ cộng đồng do Nhà nước thực hiện; theo đó, người tham gia bảo hiểm sẽ được chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí thăm khám, điều trị, phục hồi sức khoẻ nếu không may xảy ra tai nạn hoặc bệnh tật

Bảo hiểm y tế gồm: Bảo hiểm y tế bắt buộc và bảo hiểm y tế tự nguyện

Bảo hiểm thất nghiệp: Là chế độ nhằm bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi bị mất việc làm, hỗ trợ người lao động học nghề, duy trì việc làm, tìm việc làm trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm thất nghiệp

Bảo hiểm thương mại (kinh doanh bảo hiểm) là hoạt động của tổ chức bảo hiểm chấp nhận rủi ro của người được bảo hiểm, trên cơ sở bên mua bảo hiểm đóng phí bảo hiểm để tổ chức bảo hiểm bồi thường, trả tiền bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm đã được hai bên kí kết

Bảo hiểm thương mại gồm: Bảo hiểm nhân thọ, Bảo hiểm phi nhân thọ, Bảo hiểm sức khỏe.

Doanh nghiệp X đã tham gia đóng đầy đủ bảo hiểm cho người lao động, như vậy doanh nghiệp X thực hiện một số loại hình bảo hiểm sau cho người lao động

Bảo hiểm xã hội bắt buộc: loại hình bảo hiểm do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia ( Khoản 2, điều 3, Luật bảo hiểm xã hội năm 2014).

Bảo hiểm y tế bắt buộc: loại hình bảo hiểm do Nhà nước tổ chức để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận, bắt buộc đối với người lao động và người sử dụng lao động

Bảo hiểm thất nghiệp: là chế độ bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi bị mất việc làm, hỗ trợ người lao động học nghề, duy trì việc làm, tìm việc làm trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm thất nghiệp

Ngoài việc tham gia bảo hiểm cho người lao động tại doanh nghiệp thì doanh nghiệp X còn tham gia loại hình bảo hiểm thương mại, cụ thể trong tình huống này là bảo hiểm phi nhân thọ

Bảo hiểm phi nhân thọ là loại hình bảo hiểm cho những thiệt hại về tài sản và những tổn thất khác hoặc trách nhiệm dân sự đối với người thứ 3. Do vậy khi xảy ra cháy nổ, thiệt hại về tài sản, doanh nghiệp được bảo hiểm bồi thường những tổn thất về tài sản

Trong tình huống trên bảo hiểm đã thể hiện vai trò rất quan trọng đối với người tham gia bảo hiểm thể hiện ở chi tiết: Với việc mua bảo hiểm, doanh nghiệp X đã được công ty bảo hiểm thanh toán bồi thường thiệt hại cháy nổ và người lao động được nhận một khoản tiền trợ cấp thất nghiệp trong thời gian bị mất việc

Trong nền kinh tế thị trường, bảo hiểm có vai trò quan trọng:

- Đối với người tham gia: Bảo hiểm cung cấp các khoản bồi thường, trợ cấp, giúp họ ổn định đời sống, khôi phục sản xuất kinh doanh khi gặp rủi ro

- Đối với sự phát triển kinh tế:

+ Bảo hiểm góp phần ổn định tài chính và đảm bảo an toàn cho các khoản đầu tư, bên cạnh đó, bảo hiểm còn là một kênh huy động vốn để đầu tư phát triển kinh tế - xã hội

+ Ngoài ra, bảo hiểm còn góp phần ổn định và tăng thu ngân sách nhà nước, thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế

- Đối với xã hội:

+ Bảo hiểm góp phần giảm thiểu tổn thất, đảm bảo an toàn cho cuộc sống của con người

+ Tạo nên một nếp sống tiết kiệm trong xã hội

+ Tạo công ăn việc làm, giảm thất nghiệp trong nền kinh tế

- Đối với nhà nước: Bảo hiểm là công cụ quan trọng để nhà nước điều tiết vĩ mô, tạo ra sự tăng trưởng bền vững cho nền kinh tế, đóng góp vào ngân sách nhà nước, góp phần ổn định và tăng thu cho ngân sách, thúc đẩy mối quan hệ kinh tế đối ngoại giữa các nước

Sự cần thiết của bảo hiểm trong tình huống trên: giúp con người chuyển giao rủi ro, chia sẻ rủi ro, khắc phục hậu quả tổn thất

Câu 3