Bộ 10 đề thi giữa kì 2 Văn 12 Kết nối tri thức có đáp án (Đề 4)

- Đề tài: quê hương

- Thể thơ: tứ tuyệt

- Dịch nghĩa: trong từ bỗng nghe khúc nhạc nhớ quê hương.

- Dịch thơ: bỗng nghe trong ngục sáo vi vu.

à Bản dịch thiếu nghĩa của “tư hương” – nhớ quê; bản dịch nghĩa và phiên âm không có “vi vu”, miêu tả âm thanh tiếng sáo.

- Bản phiên âm, dịch nghĩa thể hiện rõ hoàn cảnh của nhân vật trữ tình: đang bị giam ở trong ngục (mất tự do và xa quê), nghe tiếng sáo nhớ quê.

+ Nghe âm thanh tiếng sáo cảm nhận được nỗi lòng người thổi sáo đang nhớ quê.

- Bản gốc: thanh chuyển thê lương điệu chuyển sâu (âm thanh trở nên thê lương, tình điệu trở nên sầu muộn).

- Bản dịch thơ (khúc nhạc tình quê chuyển điệu sầu) chưa chuyền tải trọn vẹn tình ý ở bản gốc.

à Bản phiên âm, dịch nghĩa: nhịp thơ cổ điển 4/3; với bốn thanh trắc “ngục”, “hốt”, “thính”, “khúc” nghe réo rắt diễn tả tâm trạng nhớ quê hương một cách da diết.

à Dịch được chữ “điệu” mà không dịch được chữ “thanh”, hai yếu tố quan trọng của âm nhạc để diễn tả cảm xúc.

à “Thanh chuyển thê lương”, nghĩa là âm thanh trở nên lạnh lẽo như khúc nhạc chuyển gam; “điệu chuyển sầu” nghĩa là điệu nhạc trở nên buồn bã. Bằng sự biến hóa của âm thanh, nỗi nhớ quê hương trăn trở, day dứt không nguôi trong tiếng sáo của người bạn tù. Tiếng sáo gợi nỗi niềm nhớ thương khắc khoải trong lòng người xa quê.

- Sự tinh tế trong cảm nhận tiếng sáo từ câu thơ đầu sang câu thứ hai:

+ Câu thơ đầu là nỗi nhớ quê hương trong tiếng sáo.

+ Câu thơ thứ hai thể hiện nỗi nhớ quê sâu lắng, tha thiết tới mức thê lương, sầu muộn trong thanh điệu của tiếng sáo: âm thanh trở nên thê lương, tình điệu trở nên sầu muộn.

- Không gian “xa cách nghìn trùng” và “người chốn phòng khuê bước lên một tầng lầu” không phải cảnh thực.

à Thể hiện kín đáo, sâu sắc tấm lòng yêu quê hương, đất nước của chiến sĩ cách mạng trong hoàn cảnh tù đày, gian khổ.