Trong những câu nào dưới đây, các từ mặt, xanh, chạy mang nghĩa gốc? Trong những câu nào, chúng mang nghĩa chuyển?

a) Mặt

– Một buổi sáng, chúng tôi đến chỗ bác Tâm – mẹ của Thư – làm việc... Bác đội mũ, khăn trùm gần kín mặt, chỉ để hở mỗi cái mũi và đôi mắt.

Theo NGUYỄN THỊ XUYẾN

– Tôi và Thư ngắm mãi không biết chán những miếng vá trên mặt đường.

 Theo NGUYỄN THỊ XUYÊN

b) Xanh

– Hoa càng đỏ, lá càng xanh.

Theo XUÂN DIỆU

– Chấm ước ao có một mái tóc cho thật dài, thật xanh. Nhưng tóc Chấm từ thuở bé cứ đỏ quạch và không sao dài được.

Theo ĐẦO VŨ

c) Chạy

– Xa xa, mấy chiếc thuyền đang chạy ra khơi, cánh buồm lòng vút cong thon thả.

– Sáng sớm hôm ấy, Mây dậy sớm hơn mọi ngày. Không kịp chải đầu, rửa mặt, em chạy vội ra phía bờ sông.

KIM VIÊN

Tra từ điển, tìm nghĩa của một trong các từ sau: cây, xinh, ăn. Vì sao em biết đó là các từ đa nghĩa? Theo em, nghĩa được nêu đầu tiên là nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?

Giới thiệu một tác phẩm (câu chuyện, bài thơ, bài văn, bài báo, vở kịch) mà em đã đọc về ý chí, nghị lực

Gợi ý

– Truyện kể về ý chí và nghị lực (Dương Phong tuyển chọn) - Tôi đi học (Nguyễn Ngọc Ký)

– Đứng dậy mạnh mẽ (Ních Vôi-chếch)

– Không bỏ cuộc (Ka-ga-oa Y-ô-si-kô)

– Dũng cảm đối mặt với khó khăn (Trương Cần)

Đặt 2 câu với một từ đa nghĩa ở bài 3: 1 câu có từ được dùng theo nghĩa gốc, 1 câu có từ được dùng theo nghĩa chuyển.

Em đã vượt qua khó khăn như thế nào? Điều gì giúp em vượt qua khó khăn ấy?

Gợi ý về nội dung trao đổi

a) Em đã gặp phải khó khăn gì?

b) Khi gặp khó khăn, em đã nghĩ gì và làm gì?

d) Việc làm đó của em dẫn đến kết quả như thế nào?

d) Nếu gặp lại tình huống tương tự, em sẽ giải quyết như thế nào? Vì sao?

Cách trình bày, trao đổi: Thực hiện như đã hướng dẫn ở các bài học trước.

Dựa theo dàn ý đã lập ở bài 3 (Trang 38), hãy viết bài văn tả một người bạn mà em quý mến.

Lưu ý:

– Viết theo dàn ý đã lập và các đoạn văn đã tập viết ở những tiết học trước nhưng có thể thay đổi, bổ sung một số ý nhỏ và thay đổi cách sắp xếp ý cho phù hợp hơn.

– Chú ý sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh và tạo ra các hình ảnh so sánh để bài văn được sinh động.

– Bài văn cần thể hiện được tình cảm của em với người được tả.

– Viết xong, đọc lại, sửa các lỗi về cấu tạo và nội dung bài văn, lỗi dùng từ, đặt câu, chính tả,...

Nêu một tình huống khó khăn mà em đã gặp.

* Nội dung bài Tục ngữ về ý chí nghị lực: Bài đọc giới thiệu đến người đọc một số câu ca dao tục ngữ về ý chí và nghị lực

Tục ngữ về ý chí nghị lực

1.    Người có chí thì nên

Nhà có nền thì vững.

     2. Có công mài sắt, có ngày nên kim.

     3. Lửa thử vàng, gian nan thử sức.

     4. Luyện mãi thành tải, miệt mãi tất giỏi.

     5. Học hành vất vả, kết quả ngọt bùi.

     6. Thất bại là mẹ thành công.

     7. Thua keo này, bày keo khác.

     8. Thắng không kiêu, bại không nản.

     9. Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo.

     10. Ngọc kia chuốt mãi cũng tròn,

         Sắt kia mài mãi cũng còn nên kim.

Tục ngữ Việt Nam