Kiểm soát sinh học do con người thực hiện có đặc điểm gì giống và khác so với hiện tượng khống chế sinh học trong tự nhiên?

Xem lời giải

Câu hỏi trong đề: Chuyên đề Sinh học 12 Chân trời sáng tạo Ôn tập chuyên đề 2 !!

Bắt đầu thi

Quảng cáo

Trả lời:

Giải bởi Vietjack

- Giống: Đều dựa trên mối quan hệ đối kháng giữa các loài sinh vật (vật ăn thịt - con mồi, kí sinh - vật chủ,…), nhờ đó, các loài sinh vật có thể kiểm soát kích thước quần thể của nhau.

- Khác:

+ Cơ sở khoa học: Hiện tượng khống chế sinh học dựa trên mối quan hệ sinh thái tự nhiên giữa các loài sinh vật; kiểm soát sinh học ngoài dựa trên mối quan hệ sinh thái tự nhiên còn dựa trên cơ sở di truyền học.

+ Phương thức tác động: Hiện tượng khống chế sinh học trong tự nhiên được thực hiện dựa trên sự tác động qua lại giữa vật ăn thịt và con mồi, vật kí sinh và vật chủ; kiểm soát sinh học được thực hiện bằng nhiều phương pháp khác nhau như: sử dụng các loài thiên địch, dùng thuốc trừ sâu sinh học, gây đột biến bất dục,...

+ Kết quả: Hiện tượng khống chế sinh học trong tự nhiên là duy trì kích thước của các quần thể sinh vật ở mức ổn định; kiểm soát sinh học làm suy giảm kích thước quần thể sinh vật gây hại nhằm phục vụ lợi ích của con người.

Hot: 500+ Đề thi thử tốt nghiệp THPT các môn, ĐGNL các trường ĐH... file word có đáp án (2025). Tải ngay

Sách thầy cô Vietjack biên soạn:

Xem thêm »

Bình luận

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

Hãy tìm hiểu và kể tên một số biện pháp kiểm soát sinh học được sử dụng để tiêu diệt và khống chế các loài sinh vật gây hại bằng cách hoàn thành bảng bên dưới. Từ đó, đánh giá về hiệu quả của việc áp dụng các biện pháp kiểm soát sinh học hiện nay.

Xem đáp án

Lời giải

HS tìm hiểu các biện pháp được sử dụng để tiêu diệt và khống chế các loài sinh vật gây hại tại địa phương:

STT	Biện pháp kiểm soát sinh học	Sinh vật gây hại bị tiêu diệt hoặc khống chế	Loài cây trồng được bảo vệ
1	Bảo vệ các loài thiên địch trong tự nhiên (Bọ cánh cứng ba khoang, kiến ba khoang)	Rầy nâu, sâu cuốn lá	Lúa
2	Bảo vệ các loài thiên địch trong tự nhiên (Ong)	Sâu sừng	Lúa
3	Thả thiên địch (Nhện bắt mồi)	Nhện đỏ	Cam, chanh
4	Tự diệt	Sâu bướm hại táo	Táo
5	Thuốc trừ sâu sinh học (thuốc trừ sâu Bt)	Sâu xanh, sâu đục thân, sâu cuốn lá, sâu tơ,…	Lúa, ngô, các loại rau,…
6	Bẫy sinh học	Ruồi vàng, bướm của các loài sâu xanh, sâu ăn tạp, sâu đục quả	Đậu đũa
…	…	…	…

Câu 2

Bướm đêm (hay ngài) là một loài côn trùng thuộc bộ Cánh vảy (Lepidoptera). Đây là loài côn trùng gây hại cho nhiều loài cây ăn quả như nho, cam, táo,... Chúng thường đục và ăn phần bên trong của quả, gây rụng quả hàng loạt (Hình 1a), bên cạnh đó, các vết thương do chúng gây ra còn tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn, nấm ở quả. Để tiêu diệt loài côn trùng gây hại này, có hai biện pháp được sử dụng như sau:

(1) Dùng lưới chắn côn trùng kết hợp phun thuốc trừ sâu để kiểm soát số lượng bướm đêm.

(2) Dùng kĩ thuật côn trùng bất dục (Sterile Insect Techniques - SIT). Người ta tiến hành nhân nuôi một lượng lớn cá thể bướm đêm, sau đó, tiến hành gây bất dục hoàn toàn bằng cách chiếu xạ tia X (hoặc tia gamma) để tạo các con đực không còn khả năng sinh sản nhưng vẫn có khả năng giao phối bình thường. Các con đực bất dục được thả vào môi trường tự nhiên (Hình 1b).

a) Theo em, việc áp dụng biện pháp nào sẽ mang lại hiệu quả cao hơn? Giải thích. b) Trong kĩ thuật SIT, việc thả các con đực bất dục trở lại môi trường tự nhiên nhằm mục đích gì?

Xem đáp án

Lời giải

a) Dùng kĩ thuật côn trùng bất dục sẽ mang lại hiệu quả cao hơn vì vừa tiêu diệt được côn trùng gây hại, vừa không gây ô nhiễm môi trường và gây hại cho các loài sinh vật khác.

b) Mục đích của việc thả các con đực bất dục trở lại môi trường tự nhiên: Khi các con đực bất dục được thả trở lại môi trường tự nhiên, chúng sẽ giao phối với con cái nhưng con cái không có khả năng sinh sản hoặc sinh sản nhưng trứng không nở hay ấu trùng không có khả năng sống. Từ đó, làm giảm mật độ quần thể côn trùng gây hại.

Câu 3