Quan sát hình 19.2, nêu một số biến cố lớn thể hiện sự phát sinh và phát triển của sinh vật qua các đại địa chất.

Đại

Kỉ

Một số biến cố lớn

Thái cổ

Sự sống bắt dầu xuất hiện, đa dạng hóa sinh vật nhân sơ (vi khuẩn và vi sinh vật cổ).

Nguyên sinh

Bắt đầu quá trình quang hợp tạo oxygen; tiến hóa hô hấp hiếu khí.

Xuất hiện sinh vật nhân thực đơn bào, đa bào đầu tiên.

Cuối đại phát sinh bọt biển, sứa, động vật đối xứng bên.

Cổ sinh

Cambrian

Động vật biển đa dạng; động vật có dây sống đầu tiên xuất hiện; tảo đa dạng.

Ordivician

Đa dạng hóa động vật không xương sống; thực vật xuất hiện trên cạn.

Đại tuyệt chủng vào cuối kỉ.

Silurian

Đa dạng hóa cá không hàm (agnathans); xuất hiện cá có hàm (cá mập gai, cá da phiến, cá xương).

Xuất hiện thực vật có mạch, động vật chân khớp.

Devonian

Sự đa dạng hóa cá xương, côn trùng, bọ ba thuỳ; xuất hiện lưỡng cư đầu tiên; thực vật có mạch xuất hiện.

Đại tuyệt chủng vào cuối kỉ.

Than đá

Thực vật có mạch (rêu, quyết và dương xỉ) phát triển, côn trùng có cánh đầu tiên xuất hiện.

Đa dạng hóa lưỡng cư, xuất hiện bò sát đầu tiên.

Permian

Đại tuyệt chủng vào cuối kỉ, đặc biệt là sinh vật biển, lưỡng cư suy giảm; phân hóa đa dạng côn trùng, bò sát; phát sinh các nhóm thực vật hạt trần.

Trung sinh

Tam điệp

Sinh vật biển đa dạng hơn; thực vật hạt trần thống trị; bò sát vẫn phát triển;

Xuất hiện khủng long và động vật có vú đầu tiên; đại tuyệt chủng các loài lưỡng cư, bò sát, cá và động vật không xương sống.

Jura

Khủng long và các loài bò sát khác đa dạng; chim xuất hiện.

Thực vật hạt trần chiếm ưu thế; thực vật hạt kín xuất hiện; phân tách đa dạng cúc đá.

Phấn trắng

Khủng long tiếp tục phát triển ở đầu kỉ; phát triển đa dạng thực vật hạt kín, thú, chim.

Lưỡng cư và khủng long đại tuyệt chủng vào cuối kỉ; xuất hiện dạng trung gian chim - bò sát.

Tân sinh

Đệ tam

Linh trưởng xuất hiện; phát sinh nhiều nhóm thuộc lớp Thú, Chim, Cá xương, Côn trùng và thực vật hạt kín phát triển.

Đệ tứ

Loài người hiện đại (H. sapiens) xuất hiện.

Sự tuyệt chủng của nhiều thực vật, động vật có vú lớn và các loài chim.