I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau:

Lao động là thứ mà thời đại nào cũng quý, cũng coi trọng. Nếu không có lao động thì không có sự tiến bộ nào và không thể hình thành nên thế giới con người.

Mọi động vật đều lao động, trước hết là để duy trì sự sống. Ngay cả chú chim yến, khi còn non thì được bố mẹ mang mồi về mớm cho nhưng khi lớn lên sẽ phải tự mình đi kiếm mồi. Hổ và sư tử cũng đều như vậy. Tự mình lao động để tồn tại chính là nguyên lí mà tự nhiên ban tặng cho tất cả các sinh vật.

Con người cũng là một loại động vật nên về cơ bản là như vậy. Nhưng sự tuyệt vời của con người là khả năng tìm thấy niềm vui trong lao động. Việc con người có cảm nhận được niềm vui trong lao động hay không sẽ có ý nghĩa lớn lao, quyết định cuộc đời của người đó hạnh phúc hay không. [...]

Lao động của chúng ta không chỉ đem lại lợi ích cho chúng ta mà còn đem lại lợi ích cho cộng đồng xã hội. Lao động của chúng ta cũng không chỉ dành riêng cho bản thân chúng ta mà còn dành cho mọi người. Lao động của người khác cũng không chỉ đem lại lợi ích cho họ mà còn cho cả chúng ta. Cần suy nghĩ thấu đáo như vậy để thấy được lao động chính là ý nghĩa của cuộc sống.

(Theo: Matsushita Konosuke, Mạn đàm nhân sinh, Phạm Thu Giang dịch,

NXB Lao động xã hội, Hà Nội, 2018)

Văn bản trên bàn về vấn đề gì?

Câu 2 (4,0 điểm)

Viết bài nghị luận văn học (khoảng 600 chữ) phân tích bài thơ sau:

MÙA HẠ

Đó là mùa của những tiếng chim reo

Trời xanh biếc, nắng tràn lên khắp ngả

Đất thành cây, mật trào lên vị quả

Bước chân người bỗng mở những đường đi.

Đó là mùa không thể giấu che

Cả vạn vật đều phơi trần dưới nắng

Biển xanh thẳm, cánh buồm lồng lộng trắng

Từ những miền cay đắng hoá thành thơ.

Đó là mùa của những ước mơ

Những khát vọng muôn đời không kể xiết

Gió bão hoà mưa thành sông thành bể

Một thoáng nhìn có thể hóa tình yêu.

Đó là mùa của những buổi chiều

Cánh diều giấy nghiêng vòm trời cao vút

Tiếng dế thức suốt đêm dài oi bức

Tiếng cuốc dồn thúc giục nắng đang trưa.

Mùa hạ của tôi, mùa hạ đã đi chưa

Ôi tuổi trẻ bao khát khao còn, hết?

Mà mặt đất màu xanh là vẫn biển

Quả ngọt ngào thắm thiết vẫn màu hoa.

(Trích: Thơ Xuân Quỳnh, NXB Văn học, Hà Nội, 2016)

II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm)

Lao động và ước mơ có mối quan hệ với nhau như thế nào?

Anh/ Chị hãy trả lời câu hỏi đó bằng một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ).

Vì sao tác giả khẳng định: “Lao động là thứ mà thời đại nào cũng quý, cũng coi trọng”?.

Những câu: “Ngay cả chú chim yến, khi còn non thì được bố mẹ mang mồi về mớm cho nhưng khi lớn lên sẽ phải tự mình đi kiếm mồi. Hổ và sư tử cũng đều như vậy.” có vai trò và tác dụng gì trong văn bản?

Anh/ Chị hiểu câu sau như thế nào: “Việc con người có cảm nhận được niềm vui trong lao động hay không sẽ có ý nghĩa lớn lao, quyết định cuộc đời của người đó hạnh phúc hay không”?

Kết nối vấn đề đặt ra trong văn bản với thực tiễn để nêu lên một biểu hiện cho thấy vẫn có người nhận thức chưa đúng đắn về ý nghĩa của lao động.