Ở ruồi giấm, hai gen B và V cùng nằm trên một cặp NST tương đồng trong đó B quy định thân xám trội hoàn toàn so với b quy định thân đen; V quy định cánh dài trội hoàn toàn so với v quy định cánh cụt. Gen D nằm trên NST giới tính X ở đoạn không tương đồng quy định mắt đỏ trội hoàn toàn so với d quy định mắt trắng. Cho ruồi cái thân xám, cánh dài, mắt đỏ giao phối với ruồi đực thân đen, cánh cụt, mắt trắng (P), thu được F₁ có 100% cá thể thân xám, cánh dài, mắt đỏ. Các cá thể F₁ giao phối tự do, thu được F₂ có 2,5% ruồi cái thân xám, cánh cụt, mắt đỏ. Biết không xảy ra đột biến. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

I. Ở F₂, có 28 kiểu gen và 12 loại kiểu hình.

II. Ở F₂, kiểu hình thân xám, cánh dài, mắt đỏ chiếm tỉ lệ 52,5%.

III. Nếu cho ruồi cái F₁ lai phân tích thì ở đời con, ruồi cái thân xám, cánh cụt, mắt đỏ chiếm tỉ lệ 2,5%.

IV. Nếu cho ruồi đực F₁ lai phân tích thì ở đời con, loại ruồi cái thân xám, cánh dài, mắt đỏ chiếm tỉ lệ 10%

Chọn đáp án B.

Có 3 phát biểu đúng là I, III và IV.

I đúng vì cây hoa trắng, lá nguyên

có tỉ lệ là (1-A-B-)×D- 

(Ở phép lai AaBb × aabb, kiểu hình

A-B- ở đời con chiếm tỉ lệ là $\frac{1}{2}\times \frac{1}{2}$

II sai vì F₁ có 1 kiểu gen đồng hợp tử

về kiểu hình hoa trắng, lá xẻ thùy,

đó là aabbdd.

III đúng vì hoa đỏ, lá xẻ thùy (A-B-dd)

ở F₁ có 1 kiểu gen là AaBbdd.

IV đúng vì hoa trắng, lá nguyên có

3 kiểu gen, đó là

Aabb, aaBb, aabb) × (Dd)

Chọn đáp án D.

Cả 4 phát biểu đều đúng.

* Bước 1: Dựa vào phả hệ để xác định quyluật di truyền của từng tính trạng bệnh

• Cặp vợ chồng số 1–2 đều không bị bệnh nhưng sinh con gái số 6 bị cả 2 bệnh " 2 bệnh đều do gen lặn quy định và không liên kết giới tính

• Quy ước:

a quy định bệnh thứ nhất;

b quy định bệnh thứ 2.

Các alen trội tương ứng là A và B đều quy định không bị bệnh.

* Bước 2: Tiến hành các phép tính theo yêu cầu của bài toán.

I đúng.

• Người số 6, 17 bị cả 2 bệnh nên kiểu gen là aabb.

• Người số 9 và 10 là những người không bị bệnh nhưng có con bị cả hai bệnh nên kiểu gen của những người này là AaBb.

• Người số 13, 14 và 15 là những người không bị bệnh nhưng có bố bị bệnh thứ nhất và mẹ bị bệnh thứ hai nên kiểu gen của những người này là AaBb.

• Người số 1 và 2 là những người không bị bệnh nhưng sinh con số 6 bị 2 bệnh nên người số 1, 2 đều có kiểu gen AaBb.

II đúng.

* Khi hai bệnh di truyền phân li độc lập với nhau thì xác suất sinh con bị cả hai bệnh bằng xác suất sinh con bị bệnh 1 × xác suất sinh con bị bệnh 2.

* Xác suất sinh con bị bệnh 1:

• Người số 8 bị cả 2 bệnh nên đã truyền alen ab cho người số 15 " Kiểu gen của người số 15 là Aa.

• Bố và mẹ của người số 16 không bị bệnh nhưng người số 16 có em trai bị 2 bệnh cho nên xác suất kiểu gen của $\left(\frac{1}{3}AA:\frac{2}{3}Aa\right)$

" Xác suất sinh con bị bệnh thứ nhất là $\frac{2}{3}\times \frac{1}{4}=\frac{1}{6}$

* Xác suất sinh con bị bệnh 2:

• Người số 7 bị bệnh 1 cho nên người số 15 có kiểu gen Aa.

• Bố và mẹ của người số 16 không bị bệnh nhưng người số 16 có em trai bị 2 bệnh cho nên xác suất kiểu gen của người số 16 là $\left(\frac{1}{3}AA:\frac{2}{3}Aa\right)$

" Xác suất sinh con bị bệnh thứ nhất là $\frac{2}{3}\times \frac{1}{4}=\frac{1}{6}$

* Xác suất sinh con bị bệnh 2:

• Người số 8 bị bệnh thứ 2 nên người số 15 có kiểu gen Bb.

• Bố và mẹ của người số 16 không bị bệnh nhưng người số 16 có em trai bị 2 bệnh cho nên xác suất kiểu gen của

người số 16 là $\left(\frac{1}{3}BB; \frac{2}{3}Bb\right)$" Xác suất sinh con bị bệnh thứ nhất là $\frac{2}{3}\times \frac{1}{4}=\frac{1}{6}$" Xác suất sinh con bị cả hai bệnh

là $\frac{1}{6}\times \frac{1}{6}=\frac{1}{36}$" III đúng.

* Khi bài toán yêu cầu tính xác suất sinhcon bị 1 bệnh trong số 2 bệnh thì có 2 trường hợp.

• Trường hợp 1: Bị bệnh thứ nhất mà không bị bệnh thứ hai.

• Trường hợp 2: Bị bệnh thứ hai mà không bị bệnh thứ nhất.

- Từ kết quả làm ở câu b, ta có xác suất sinh con bị 1 bệnh là $\frac{1}{6}$ nên xác suất 

IV đúng.

Khi bệnh không liên kết giới tính thì xác suất sinh con trai và không bị bệnh = xác suất sinh con trai × xs không bị bệnh.

- Ở phả hệ này, cặp vợ chồng số 15-16 sinh con không bị bệnh thứ nhất = $\frac{5}{6}$;

Xác suất sinh con không bị bệnh thứ hai là $\frac{5}{6}$

- Xác suất sinh con gái =$\frac{1}{2}$ " Xác suất sinh con gái và không bị

bệnh là $\frac{1}{2}\times \frac{5}{6}\times \frac{5}{6}=\frac{25}{72}$