Câu hỏi:

31/03/2025 195

I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

TRUNG THU

(Nhật ký trong tù – Hồ Chí Minh)

Phiên âm

Trung thu thu nguyệt viên như kính,

Chiếu diệu nhân gian bạch tự ngân.

Gia lý đoàn viên ngật thu tiết,

Bất vong ngục lý ngật sầu nhân.

Ngục trung nhân đã thưởng trung thu,

Thu nguyệt thu phong đới điểm sầu.

Bất đắc tự do thưởng thu nguyệt,

Tâm tuỳ thu nguyệt cộng du du!

Dịch nghĩa

Trăng trung thu tròn như gương,

Chiếu rọi cõi đời, ánh trăng trắng như bạc;

Nhà ai sum họp ăn tết trung thu,

Chẳng quên người trong ngục nuốt sầu.

Người trong ngục cũng thưởng thức trung thu,

Trăng thu, gió thu đều vương sầu;

Không được tự do ngắm trăng thu,

Lòng theo cùng trăng thu vời vợi.

Dịch thơ - Bản dịch của Văn Trực

Trung thu vành vạnh mảnh gương thu,

Sáng khắp nhân gian bạc một màu;

Sum họp nhà ai ăn tết đó,

Chẳng quên trong ngục kẻ ăn sầu.

Trung thu ta cũng tết trong tù,

Trăng gió đêm thu gợn vẻ sầu;

Chẳng được tự do mà thưởng nguyệt,

Lòng theo vời vợi mảnh trăng thu.

(0,5 điểm) Văn bản Trung thu thuộc thể thơ nào? Vì sao em xác định như vậy?

Quảng cáo

Trả lời:

verified
Giải bởi Vietjack
Thể thơ thất ngôn bát cú, vì có 8 câu, mỗi câu 7 chữ.

Câu hỏi cùng đoạn

Câu 2:

(0,5 điểm) Bài thơ diễn tả cảm xúc của ai? Ở thời điểm nào?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

Bài thơ diễn tả cảm xúc của Hồ Chí Minh – người tù cách mạng, trong đêm trung thu.

Câu 3:

(0,5 điểm) Nội dung của hai câu đề là gì? Vì sao nhân vật trữ tình ngắm trăng trong nỗi sầu?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

- Nội dung hai câu đề: vẻ đẹp trăng thu.

- Nhân vật trữ tình ngắm trăng trong nỗi sầu vì bị mất tự do.

Câu 4:

(1,5 điểm) Cảnh ngộ éo le, trớ trêu của người tù cách mạng Hồ Chí Minh được thể hiện như thế nào trong bài thơ Trung thu? Hãy phân tích rõ điều đó và nhận xét sự phá cách, sáng tạo của Hồ Chí Minh trong 2 câu luận (so với quy tắc thơ Đường luật).

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

- Cảnh ngộ éo le, trớ trêu của người tù cách mạng Hồ Chí Minh được thể hiện ở 2 câu thực và 2 câu luận.

+ Sum họp nhà ai ăn tết đó/ Chẳng quên trong ngục kẻ ăn sầu.

+ Trung thu ta cũng tết trong tù/ Trăng gió đêm thu gợn vẻ sầu;

à Tết, tù – ngục, sầu được điệp lại 2 lần cùng câu hỏi nhà ai? để diễn tả sự thực nghiệt ngã: ăn tết trong tù. Vui sao được khi mất tự do.

à Câu hỏi nhà ai?; kẻ ăn sầu… đối lập cảnh ta – người: ăn tết nhưng thực ra chỉ nỗi buồn mất tự do.

- Quy tắc của thơ Đường luật: 2 câu luận sử dụng nghệ thuật đối nhưng thơ Hồ Chí Minh phá cách, sáng tạo: không sử dụng nghệ thuật đối và tập trung gợi lên cảnh ngộ éo le, trớ trêu của mình: ăn tết trung thu trong tù nên tất cả trăng gió của đêm thu đều gợi buồn.

Câu 5:

(1,0 điểm) Đối chiếu bản dịch thơ với nguyên tác (phiên âm, dịch nghĩa) và phân tích vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình trong 2 câu kết của bài thơ.

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

- Đối chiếu, so sánh:

+ Bất đắc tự do thưởng thu nguyệt/ Tâm tùy thu nguyệt cộng du du!

+ Không được tự do ngắm trăng thu/ Lòng theo cùng trăng thu vời vợi.

+ Chẳng được tự do mà thưởng nguyệt/ Lòng theo vời vợi mảnh trăng thu.

à Bản dịch nghĩa, dịch thơ chưa chuyển tải hết nét nghĩa gốc “bất đắc”, “tâm tùy”. Bản dịch thơ thêm vào chữ “mảnh” gợi buồn, sự lẻ loi hơn.

- Vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình:

+ Khao khát tự do nhưng không để tâm hồn bị giam trong ngục tù; ngục tù không thể giam hãm được cảm xúc, khát vọng của con người.

+ Tâm hồn của người tù cách mạng Hồ Chí Minh luôn tự do: bay theo trăng thu. Trong hoàn cảnh nào người cũng giao hòa cùng cảnh vật, thưởng trăng theo cách của riêng mình – cùng trí tưởng tượng bay bổng trong đêm trăng thu, gió thu.

Bình luận


Bình luận

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Lời giải

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

0,25 điểm

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Bồi dưỡng tình yêu nước với thế hệ trẻ.

0,25 điểm

c. Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

I. Mở bài

- Giới thiệu vấn đề: Yêu nước là phẩm chất quý báu và truyền thống lâu đời của dân tộc Việt Nam.

- Khẳng định tầm quan trọng: Việc bồi dưỡng tình yêu nước cho thế hệ trẻ là nhiệm vụ cần thiết và cấp bách.

II. Thân bài

1. Giải thích về tình yêu nước và thế hệ trẻ

- Tình yêu nước: Tình cảm gắn bó, tự hào về đất nước và ý thức trách nhiệm đối với sự phát triển của dân tộc.

- Thế hệ trẻ: Là tương lai của đất nước, lực lượng đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ và xây dựng quê hương.

2. Tầm quan trọng của việc bồi dưỡng tình yêu nước

- Giúp thế hệ trẻ hiểu và trân trọng lịch sử, truyền thống dân tộc:

+ Biết ơn những hy sinh của cha ông trong các cuộc đấu tranh giành độc lập.

+ Nhận thức rõ giá trị của độc lập, tự do, hòa bình.

- Góp phần xây dựng nhân cách và ý thức trách nhiệm:

+ Rèn luyện đạo đức, tinh thần cống hiến và lòng tự hào dân tộc.

+ Thúc đẩy ý chí vượt khó, sáng tạo để đóng góp cho sự phát triển của đất nước.

- Tạo động lực cho sự nghiệp bảo vệ và phát triển đất nước:

+ Xây dựng ý thức gìn giữ chủ quyền quốc gia, bảo vệ môi trường và cộng đồng.

+ Khuyến khích sự tham gia tích cực trong các phong trào xã hội và công cuộc đổi mới.

3. Thực trạng và giải pháp bồi dưỡng tình yêu nước

- Thực trạng:

+ Một số bạn trẻ thờ ơ, thiếu hiểu biết về lịch sử và trách nhiệm với đất nước.

+ Ảnh hưởng từ lối sống thực dụng và văn hóa ngoại lai.

- Giải pháp:

+ Giáo dục từ gia đình, nhà trường và xã hội:

. Đưa nội dung giáo dục về tình yêu nước vào chương trình học và các hoạt động ngoại khóa.

. Tổ chức các chương trình tham quan di tích lịch sử, giao lưu văn hóa.

+ Tạo môi trường cho thế hệ trẻ rèn luyện và thể hiện lòng yêu nước:

. Khuyến khích tham gia các phong trào đoàn, hội, các hoạt động cộng đồng.

. Phát huy vai trò của công nghệ để lan tỏa giá trị yêu nước.

III. Kết bài

- Khẳng định lại tầm quan trọng của việc bồi dưỡng tình yêu nước đối với thế hệ trẻ.

- Kêu gọi các thế hệ cùng chung tay xây dựng, bảo vệ đất nước và truyền cảm hứng yêu nước cho tương lai.

3,0 điểm

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

0,25 điểm

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.                                                                                                          

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

0,25 điểm

Lời giải

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

0,25 điểm

Yêu cầu về kiến thức:

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý:

- Tương đồng: viết về việc thưởng trăng trong cảnh ngộ tù đày; tâm hồn tự do giao hòa cùng thiên nhiên; tù đày không ngăn cách giam hãm được người tù cách mạng.

- Khác biệt:

+ Bài thơ Trung thu: cảm xúc bao trùm bài thơ buồn, tác giả thể hiện rõ điều đó.

+ Bài thơ Ngắm trăng: cảm xúc vui hơn, tác giả tụ do tự tại, giao hòa với thiên nhiên.

1,5 điểm

Có sự sáng tạo trong cách viết.

0,25 điểm

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Vietjack official store
Đăng ký gói thi VIP

VIP +1 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 1 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay

VIP +3 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 3 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay

VIP +6 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 6 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay

VIP +12 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 12 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay