Trypanosome là một chi kí sinh trùng gây bệnh ngủ châu Phi ở người, có khả năng thay đổi lớp glycoprotein bề mặt để đánh lừa hệ miễn dịch của vật chủ. Promoter của gene chi phối khả năng thay đổi trên (gene VSG) có thể được định vị bằng cách xác định khoảng cách từ vị trí bắt đầu phiên mã đến điểm mà RNA polymerase bị ức chế bởi pyrimidine dimer khi xử lý với tia UV. Các gene mã hoá FRNA 18S; 5,8S và 28S (cùng nằm trên một đơn vị phiên mã duy nhất có kích thước 8kb – Hình 1) được dùng để kiểm tra hệ thống đo đạc trước khi tiến hành thí nghiệm với gene VSG. Các rRNA được tinh sạch từ các lô tế bào (xử lý liều lượng UV tăng dần) và đánh dấu phóng xạ, sau đó lại với các đoạn mồi 1, 2, 3, 4 (vị trí bắt mồi thể hiện ở Hình 1). Ngoài ra, gene mã hoá rRNA 5S (có kích thước rất nhỏ và tách biệt với các gene rRNA còn lại) cũng được dùng làm đối chứng để so sánh với các gene trên. Kết quả thi nghiệm được thể hiện ở Hình 2. Khi tiến hành thí nghiệm với gene VSG, dữ liệu chỉ ra quá trình phiên mã đến đoạn đầu exon thứ nhất của gene bắt đầu bị ức chế hoàn toàn nhanh hơn 7 lần so với vị trí DNA bắt vào đoạn mồi 4

a) Gene có kích thước càng lớn (càng dài) thì mức độ tác động của tia UV càng giảm. b) Từ hình 2 ta thấy: Khi khoảng cách giữa promoter và đoạn mồi tăng dần thì liều lượng tia UV gây tăng phiên mã.

c) Mức độ phiên mã ở mỗi đoạn mồi giảm dần khi tăng liều lượng tia UV.

d) Khoảng cách từ promoter đến exon thứ nhất của gene VSG là 7 × 7 = 49 kb.

Xem lời giải

Câu hỏi trong đề: Đề minh hoạ tốt nghiệp THPT môn Sinh có đáp án năm 2025 (Đề 108) !!

Bắt đầu thi

Quảng cáo

Trả lời:

Giải bởi Vietjack

a) Sai. Vì: Gene có kích thước càng lớn (càng dài) thì mức độ tác động của tia UV càng cao.

b) Sai. Vì: Từ Hình 2, khi khoảng cách giữa promoter và đoạn mồi tăng dần (1→2→3→ 4) thì liều lượng tia UV gây giảm phiên mã đến một mức nhất định nào đó càng thấp, điều này có thể do khi chiều dài gene càng lớn thì số lượng cặp AT hoặc GC kề cạnh nhau càng nhiều → tăng nguyên liệu gây nên đột biến bởi tia UV (pyrimidine dimer ngăn cản sự hoạt động tiếp tục của RNA polymerase → ức chế phiên mã).

c) Đúng. Vì: Vì mức độ phiên mã ở mỗi đoạn mồi giảm dần khi tăng liều lượng tia UV chứ không phải đột ngột giảm mạnh xuống mức tối thiểu ở một liều lượng UV nhất định → chứng tỏ tương quan giữa số đột biến tạo ra và liều lượng UV là tuyến tính. Nếu tần số đột biến là cao thì ở liều lượng UV thấp, lượng đột biến tạo ra là đủ nhiều để ức chế phiên mã đột ngột xuống mức tối thiểu ở các đoạn mồi khoảng cách xa - Tương quan theo đường cong logarit, không phù hợp với kết quả thu được).

d) Đúng. Vì: Từ hình 1, ta ước tính khoảng cách từ promoter đến hết đoạn mồi 4 là 8 -1 = 7 kb

Vì phiên mã bắt đầu bị ức chế nhanh hơn 7 lần và dựa vào câu a, ta biết được đoạn DNA có kích thước càng dài thì chịu tác động bởi tia UV càng mạnh → khoảng cách từ promoter đến exon thứ nhất của gene VSG là kb.

Hot: 500+ Đề thi thử tốt nghiệp THPT các môn, ĐGNL các trường ĐH... file word có đáp án (2025). Tải ngay

Sách thầy cô Vietjack biên soạn:

Xem thêm »

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

PHẦN III. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến 6. Thí sinh điền kết quả mỗi câu vào mỗi ô trả lời tương ứng theo hướng dẫn của phiếu trả lời.

Khi nói về quá trình tiến hoá của sinh giới qua các đại địa chất, có các sự kiện sau:

1. Xuất hiện khủng long và động vật có vú đầu tiên.

2. Đa dạng hoá lưỡng cư, xuất hiện bò sát đầu tiên.

3. Phát triển đa dạng thực vật hạt kín, thú, chim.

4. Xuất hiện lưỡng cư đầu tiên, thực vật có mạch xuất hiện.

Hãy viết liền các số tương ứng với bốn sự kiện theo trình tự thời gian từ xa tới gần theo quan niệm hiện đại.

Xem đáp án

Lời giải

Các sự kiện xảy ra theo trình tự:

(4) Xuất hiện lưỡng cư đầu tiên, thực vật có mạch xuất hiện: Đây là sự kiện xảy ra đầu tiên, trong thời kỳ đầu của đại cổ sinh (khoảng 500 triệu năm trước), khi các loài lưỡng cư đầu tiên và thực vật có mạch bắt đầu xuất hiện.

(2) Đa dạng hoá lưỡng cư, xuất hiện bò sát đầu tiên: Sau đó, trong đại Trung sinh, lưỡng cư tiếp tục phát triển và bò sát bắt đầu xuất hiện.

(1) Xuất hiện khủng long và động vật có vú đầu tiên: Vào cuối đại Trung sinh (khoảng 230 triệu năm trước), khủng long và động vật có vú đầu tiên xuất hiện.

(3) Phát triển đa dạng thực vật hạt kín, thú, chim: Đây là sự kiện xảy ra trong đại Tân sinh, khi thực vật hạt kín, thú và chim phát triển mạnh mẽ.

Câu 2

Loài bông của châu Âu có 2n = 26 nhiễm sắc thể đều có kích thước lớn, loài bông hoang dại ở Mĩ có 2n = 26 nhiễm sắc thể đều có kích thước nhỏ hơn. Loài bông trồng ở Mĩ được tạo ra bằng con đường lai xa và đa bội hoá giữa loài bông của châu Âu với loài bông hoang dại ở Mĩ. Loài bông trồng ở Mĩ có số lượng nhiễm sắc thể trong tế bào sinh dưỡng là :

A. 26 nhiễm sắc thể lớn và 13 nhiễm sắc thể nhỏ.

B. 26 nhiễm sắc thể lớn và 26 nhiễm sắc thể nhỏ.

C. 13 nhiễm sắc thể lớn và 13 nhiễm sắc thể nhỏ.

D. 13 nhiễm sắc thể lớn và 26 nhiễm sắc thể nhỏ.

Lời giải

Đáp án B

Loài bông trồng ở Mĩ được tạo ra từ sự lai xa giữa loài bông của châu Âu (có 2n = 26 nhiễm sắc thể lớn) và loài bông hoang dại ở Mĩ (có 2n = 26 nhiễm sắc thể nhỏ). Qua quá trình lai xa và đa bội hóa, loài bông trồng ở Mĩ sẽ có tổng số nhiễm sắc thể là 52 (2n = 52), với 26 nhiễm sắc thể lớn từ loài bông châu Âu và 26 nhiễm sắc thể nhỏ từ loài bông hoang dại ở Mĩ.

Câu 3