Câu hỏi:

29/07/2025 93 Lưu

CHUYỆN ÔNG HOÀNG CẦM (trích)

(Minh Chuyên)

Có một sự kiện đã theo hàng triệu người lính ra trận trong suốt những năm chống Pháp, chống Mỹ. Nó trở nên nổi tiếng và thân thuộc với tất cả các đơn vị quân đội. Đó là sự kiện bếp Hoàng Cầm.

Cái bếp mang tên người sinh ra nó là một anh bộ đội tên là Hoàng Cầm, quê ở tỉnh Nam Định, nguyên chiến sĩ nuôi quân Sư đoàn 308, Đại đoàn Quân Tiên phong. Cái bếp kì diệu ấy đã cùng các đơn vị bộ đội tham gia chiến dịch Biên giới, Hoà Bình, Điện Biên Phủ và sau đó tiếp tục cùng các đơn vị thời chống Mỹ “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”. Bếp Hoàng Cầm là một yếu tố tạo nên sự bất ngờ, bí mật cho bộ đội chiến thắng và biết bao người lính nhờ nó mà không phải đổ máu, hi sinh. Thời gian và năm tháng qua đi, nhiều người đã quên tên anh bộ đội Hoàng Cầm mà chỉ còn nhớ tên cái bếp Hoàng Cầm của anh. Cái bếp đã ăn sâu vào tiềm thức của bao người […].

Hoàng Cầm sinh ra và lớn lên ở làng Cát Nội, xã Trực Đại, tỉnh Nam Định. Sau này gia đình chuyển lên sinh sống tại làng Đồi Mây, nay là thị trấn Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc. Tháng 2 năm 1946, anh thanh niên Hoàng Cầm tình nguyện lên đường vào bộ đội chống Pháp. Trước khi vào quân ngũ, Hoàng Cầm có gần một năm đi làm thuê (làm đầu bếp) cho một gia đình ở Hà Nội. Có lẽ vì thế, Hoàng Cầm được cử làm chiến sĩ nuôi quân thuộc đơn vị quân y tiền phương Sư đoàn 308. Là anh nuôi, Hoàng Cầm luôn tận tâm, tận lực với công việc nấu ăn phục vụ bộ đội nhiều chiến dịch. Qua chiến dịch Hoàng Hoa Thám và chiến dịch Hoà Bình năm 1952, Hoàng Cầm nhận ra chiến tranh ngày càng khốc liệt. Bộ đội ta chiến đấu, hi sinh không chỉ ở mặt trận giáp mặt quân thù mà hi sinh, thương vong ngay cả khi về hậu cứ nghỉ ngơi, sinh hoạt. Nguyên nhân của việc mất mát ấy có một phần do việc nấu ăn. Khói lửa từ những cái bếp nuôi quân bốc lên, máy bay địch phát hiện đã trút bom đạn xuống. Tổ anh nuôi của Hoàng Cầm và nhiều đơn vị khác phòng tránh bằng cách chuyển sang nấu ăn ban đêm, khi máy bay địch tới thì dập lửa, dội nước, nhưng nhiều khi vẫn không tránh kịp tai hoạ. Đang đun, dập lửa, cơm thường bị khê, sống. Nấu ăn ban đêm, ban ngày cơm nguội lạnh. Bộ đội ăn cơm sống, khê, nguội lạnh, không đảm bảo sức khoẻ. Hoàng Cầm nhớ một lần, đồng chí thủ trưởng nhắc tổ quân nuôi quân:

– Các đồng chí cố gắng xem có cách nào khắc phục cái bếp. Để anh em thương vong, chết chóc ở ngay nơi đóng quân và nơi ăn uống khổ cực là mình có tội với nhân dân, với bộ đội đấy.

Đúng! Để bộ đội chết vì nấu ăn là mình có tội. Hoàng Cầm trăn trở ngày đêm suy nghĩ. Có buổi anh ngồi hàng giờ đồng hồ dưới tán cây rừng quan sát anh em nhóm bếp và đăm đăm nhìn ngọn lửa, nhìn làn khói xanh cuồn cuộn bay lên.

Trong bản tự thuật quá trình mày mò, sáng chế kiểu bếp mới, Hoàng Cầm kể: “Một đêm nằm nghĩ miên man, tôi chợt nhớ đến cách nấu cám lợn ở vùng Nam Định quê tôi. Hồi đó bếp thường đắp bằng đất sét kín chung quanh chỉ để một lỗ thoát hơi phía sau, nên lửa cháy tập trung, ít bốc ra ngoài. Nhưng làm thế nào để bếp đun không có khói? Suy nghĩ mãi đến hơn nửa tháng sau, tôi mới nghĩ ra cảnh mình từng đi hun chuột ngoài đồng. Đào cửa hang sâu xuống đất, chất rạ đốt, hầu như khói hút cả vào trong hang. Tôi mừng quá, nếu áp dụng cải tiến thành bếp nuôi quân kiểu mới sẽ hạn chế được khói và lửa bốc cao”.

Từ cơ sở đó, Hoàng Cầm miệt mài ngày đêm nghiên cứu, vẽ sơ đồ một số kiểu bếp. Ngày ngày anh tranh thủ trưa, tối, có khi cả buổi vác xẻng, đeo xoong nồi, trốn vào rừng đào bếp thử nghiệm. Không biết có thành công hay thất bại nhưng sợ anh em tốn sức, vất vả, anh giấu kín mọi người. Anh đào hàng chục cái bếp khác nhau, có nhiều nhánh dẫn khói như hang chuột. Làm xong anh đặt nồi lên từng cái bếp chất củi đun thử. Kết quả tạm được, nhưng lửa vẫn lộ, khói ra vẫn phảng phất bay lên. Lại hì hục đào hàng chục cái bếp khác nữa. Lần này Hoàng Cầm đào các đường dẫn khói chẽ ra nhiều nhánh và dài gấp đôi, trên rãnh dẫn khói rải cành cây rồi đổ đất san phẳng. Phía trước cửa bếp đào một hố sâu, trên lợp nilon hoặc lá vừa để đồ vừa che ánh lửa và có hầm chứa khói, hút lửa mạnh hơn.

Trong bản tự thuật, Hoàng Cầm viết: “Lần này, bếp có nhiều ưu điểm, đã giấu kín được ánh lửa, nhưng khói trên ống vẫn là lảng bảng bay lên ngọn cây. Nghĩ mãi, tôi chợt nhớ ngày ở quê, chiều chiều nấu cơm, gặp trời mưa, khói chui qua mái gianh ướt, bốc lên nhè nhẹ như sương mù. Tìm ra rồi, sướng quá, tôi lật hết cành cây khô lát trên đường ống dẫn rồi dùng cây chuối rừng chẻ ra lát lên trên, phủ đất san phẳng và dùng nước tưới đều lên rãnh dẫn khói. Quả nhiên, khi đun khói cứ là là, toả đều mặt đất, không bốc lên cao nữa”.

Ông Đỗ Văn Cường cùng đơn vị Hoàng Cầm cho biết: “Anh em chúng tôi ân hận mãi về chuyện anh Cầm trốn đi làm bếp. Ngày đó có mấy cô gái trong bản gần nơi đóng quân thường lui tới nhặt rau, đánh rửa xoong nồi giúp anh nuôi. Anh Hoàng Cầm có quen một cô. Các buổi trưa, buổi tối thấy anh thường xuyên vắng đơn vị, anh em cho là anh Cầm dụ cô gái vào rừng tán tỉnh. Đang định kiểm điểm tội vô kỉ luật của anh thì có một chiến sĩ tinh nghịch đã bám theo để “rình” anh. Chỉ thấy một mình Hoàng Cầm mình trần dưới tán cây rừng, hì hục đào đất mồ hôi ướt đìa. Thì ra anh trốn vào rừng để đào bếp thử nghiệm chứ không phải đi tán gái”.

Cái bếp do Hoàng Cầm sáng tạo rất phù hợp với bộ đội thời chiến, kín lửa, khói không bốc cao, anh nuôi nấu ăn cả ngày, cả tối, không sợ máy bay địch phát hiện. Bộ đội có cơm nóng, canh ngọt. Mỗi khi em sát địch, anh nuôi vẫn nổi lửa đêm ngày.

Tháng 10 năm 1952, đơn vị quyết định cái bếp được mang tên người chiến sĩ đã sáng tạo ra nó: bếp Hoàng Cầm. Anh chiến sĩ nuôi quân Hoàng Cầm được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng 3. Và năm đó, Hoàng Cầm được bầu là Chiến sĩ thi đua toàn quốc. Bếp Hoàng Cầm được phổ biến áp dụng trong toàn quân.

Từ đó, cái bếp theo bộ đội hết chiến dịch này đến chiến dịch khác. Kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp thắng lợi, bếp Hoàng Cầm tiếp tục là bạn đồng hành của bộ đội nuôi quân suốt những năm chống Mỹ và nó đã đi vào lời bài hát làm cả triệu anh bộ đội xao xuyến khôn nguôi: “Nổi lửa lên em, đánh Mỹ đêm ngày… Đôi quang gánh nặng tình yêu đất nước. Hơi bếp Hoàng Cầm sưởi ấm khắp nơi nơi…” […].

Dẫu mai này, có thể người ta lại quên cái tên người chiến sĩ nuôi quân Hoàng Cầm. Nhưng cái bếp Hoàng Cầm của ông, cái bếp đã đi vào lịch sử hay cuộc kháng chiến vệ quốc của dân tộc có thể sẽ trở thành cái bếp huyền thoại truyền mãi đến muôn đời.

Hà Nội – 2003

(Người lang thang không cô đơn, truyện kí, NXB Văn học, Hà Nội, 2018, trang 152 – 163)

Chú thích: Minh Chuyên tên khai sinh là Nguyễn Minh Chuyên, sinh năm 1948 xã Minh Linh năm 1948 tại xã Khai, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Từ năm 1993, ông là thành viên của Hội Nhà văn Việt Nam. Từ năm 1997 – 2007, ông là biên tập viên chính, đạo diễn phim tài liệu của Đài Truyền hình Việt Nam. Từ năm 2008 là đạo diễn cao cấp của Đài Truyền hình Nam. Năm 2017, ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật. Một số sáng tác tiêu biểu: Miền quê anh đến (tập truyện ngắn, 1985); Làm tiếp Surenco (tập truyện ngắn, 1986); Người gặp trong mơ (tập truyện ngắn, 1990); Người lang thang không cô đơn (tập truyện kí, 1993); Thử thách (tập kí, 1994); Người lạc về đâu (tiểu thuyết, 1995); Người không cô đơn (tập truyện kí, 1995);…

Đoạn trích được viết theo thể loại nào?

Quảng cáo

Trả lời:

verified
Giải bởi Vietjack

Thể loại truyện ký.

Câu hỏi cùng đoạn

Câu 2:

Chỉ ra yếu tố phi hư cấu trong đoạn trích.

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

Yếu tố phi hư cấu trong đoạn trích: thể hiện qua tính xác thực về con người và sự kiện

- Con người có thực: Hoàng Cầm.

+ Quê quán: làng Cát Nội, xã Trực Đại, tỉnh Nam Định.

+ Sau gia đình chuyển lên sinh sống tại làng Đồi Mây, nay là thị trấn Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc.

- Sự việc, sự kiện:

+ Trước khi vào quân ngũ, Hoàng Cầm có gần một năm làm đầu bếp ở Hà Nội.

+ Tháng 2 năm 1946, Hoàng Cầm tình nguyện đi bộ đội, được cử làm chiến sĩ nuôi quân sư đoàn 308.

+ Năm 1952, tham gia chiến dịch Hoàng Hoa Thám và chiến dịch Hoà Bình, ông nhận ra một trong những nguyên nhân khiến bộ đội ta mất mát, hi sinh là do việc nấu ăn...

+ Sự kiện Hoàng Cầm tự mày mò, sáng chế kiểu bếp mới, khi đun khói la là trên mặt đất, không bốc lên cao.

Câu 3:

Theo văn bản, bếp Hoàng Cầm có những đặc điểm gì nổi bật?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

- Giấu được khói và lửa rất tốt:

+ Bếp có thiết kế đặc biệt, có nhiều đường dẫn khói dài, chia nhánh như hang chuột.

+ Khói được dẫn đi ngầm dưới mặt đất và tỏa đều, không bốc cao, khó bị phát hiện từ máy bay địch.

+ Trên đường dẫn khói được phủ cây chuối rừng, đất ướt để giảm thiểu tối đa lượng khói bay lên cao.

- Giữ được bí mật, đảm bảo an toàn cho bộ đội:

+ Với thiết kế kín đáo, bếp giúp bộ đội có thể nấu ăn vào ban ngày mà không bị lộ vị trí, tránh được việc bị máy bay địch phát hiện và tấn công.

+ Đây là giải pháp hiệu quả khắc phục tình trạng bộ đội hy sinh vì khói bếp bị lộ trước đây.

- Giúp cải thiện đời sống bộ đội:

+ Nhờ có bếp Hoàng Cầm, bộ đội được ăn cơm nóng, canh ngọt, đảm bảo sức khỏe trong điều kiện chiến tranh khắc nghiệt.

+ Bếp góp phần nâng cao tinh thần và sức chiến đấu của chiến sĩ.

- Đơn giản, dễ làm và phù hợp với điều kiện chiến tranh:

+ Nguyên vật liệu sẵn có (đất, cây rừng, lá cây…).

+ Có thể đào, lắp đặt nhanh chóng trong điều kiện dã chiến.

=> Tóm lại, bếp Hoàng Cầm là một sáng kiến thông minh, sáng tạo, thiết thực, góp phần quan trọng vào thắng lợi của quân đội ta trong các cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

Câu 4:

Qua quá trình sáng chế bếp, anh/chị nhận xét gì về phẩm chất của anh bộ đội Hoàng Cầm?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

Qua quá trình sáng chế bếp Hoàng Cầm, có thể thấy anh bộ đội Hoàng Cầm là người sáng tạo, sâu sắc, giàu tinh thần trách nhiệm và giàu tình thương đồng đội. Trong hoàn cảnh chiến tranh gian khổ, anh không chỉ thực hiện nhiệm vụ chiến đấu mà còn quan tâm sâu sắc đến đời sống của chiến sĩ, từ đó trăn trở tìm cách cải thiện việc nấu ăn sao cho vừa an toàn, vừa hiệu quả. Việc sáng chế ra chiếc bếp giấu khói đơn giản nhưng vô cùng thiết thực cho thấy anh là người linh hoạt, nhạy bén với thực tiễn, biết quan sát và tìm ra giải pháp sáng tạo từ những điều nhỏ bé nhất. Đồng thời, sự thành công của sáng chế ấy cũng thể hiện ý chí vượt khó, tinh thần yêu nước và sự gắn bó máu thịt giữa người lính với đồng đội, với cách mạng. Anh bộ đội Hoàng Cầm tiêu biểu cho phẩm chất của người lính Cụ Hồ: vừa chiến đấu anh dũng, vừa giàu trí tuệ và tình cảm.

Câu 5:

Việc kết hợp giữa yếu tố hư cấu và phi hư cấu có tác dụng gì trong văn bản trên?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

- Yếu tố phi hư cấu thể hiện ở các sự kiện, nhân vật và bối cảnh lịch sử có thật. Những chi tiết như: tên thật, quê quán, công việc của anh Hoàng Cầm, quá trình sáng chế bếp, các chiến dịch mà bếp Hoàng Cầm theo chân bộ đội,… đều mang tính xác thực, giúp người đọc hiểu rõ sự đóng góp thầm lặng mà to lớn của một người lính nuôi quân trong kháng chiến. -> Tạo độ tin cậy cho văn bản, góp phần làm nổi bật giá trị tư liệu – lịch sử và giá trị nhân văn sâu sắc.

- Yếu tố hư cấu: thể hiện qua ời kể có cảm xúc, chi tiết giàu hình ảnh (như cảnh anh Hoàng Cầm “mình trần dưới tán cây rừng, hì hục đào đất” hay ánh mắt người vợ trong đoạn cuối), cùng những suy nghĩ, cảm xúc được tái hiện theo lối nghệ thuật. Những yếu tố này không làm sai lệch sự thật mà còn làm giàu chất văn, chất thơ, giúp câu chuyện mang tính truyền cảm, lay động trái tim người đọc.

=> Nhờ sự kết hợp hài hòa giữa hai yếu tố đó, văn bản không chỉ thông tin chính xác, giáo dục sâu sắc, mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ, khiến hình ảnh người lính Hoàng Cầm và chiếc bếp giản dị đi vào tâm trí người đọc như một biểu tượng thiêng liêng của tinh thần yêu nước, sáng tạo và hy sinh.

Câu 6:

Đúng! Để bộ đội chết vì nấu ăn là mình có tôi. Hoàng Cầm trăn trở ngày đêm suy nghĩ.

Chi tiết khắc hoạ đặc điểm nào trong hình tượng chiến sĩ Hoàng Cầm?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

Chi tiết cho thấy tình cảm yêu thương dành cho đồng chí, đồng đội và tinh thần trách nhiệm với nhiệm vụ được giao chiến sĩ Hoàng Cầm.

Câu 7:

Việc trích dẫn lời tự thuật của Hoàng Cầm trong đoạn trích có ý nghĩa gì?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

(Lời tự thuật của Hoàng Cầm được trích dẫn trong đoạn trích:

- “Một đêm nằm nghĩ miên man, tôi chợt nhớ đến cách nấu cám lợn ở vùng Nam Định quê tôi. Hồi đó bếp thường đắp bằng đất sét kín chung quanh chỉ để một lỗ thoát hơi phía sau, nên lửa cháy tập trung ít bốc ra ngoài. Nhưng làm thế nào để bếp đun không có khói? Suy nghĩ mãi đến hơn nửa tháng sau tôi mới nghĩ ra cảnh mình từng đi hun chuột ngoài đồng. Đào cửa hang sâu xuống, chất rạ đốt, hầu như khói hút cả vào trong hang. Tôi mừng quá, nếu áp dụng để cải tiến thành bếp nuôi quân kiểu mới sẽ hạn chế được khỏi và lửa bốc cao.”

- “Lần này bếp có nhiều ưu điểm, đã giấu kín được ánh lửa, nhưng khói trên ống dẫn vẫn lảng bảng bay lên ngọn cây. Nghĩ mãi, tôi chợt nhớ ngày ở quê, chiều chiều nấu cơm, gặp trời mưa, khói chui qua mái gianh ướt, bốc lên nhè nhẹ như sương mù. Tìm ra rồi, sướng quá, tôi lật hết cành cây khô lát trên đường ống dẫn rồi dùng cây chuối rừng chẻ ra lật lên trên, phủ đất san phẳng và dùng nước tưới đều lên rãnh dẫn khói. Quả nhiên khi đun khói cứ la là toả đều mặt đất, không bốc lên cao nữa...”.)

Ý nghĩa của việc trích dẫn lời tự thuật của Hoàng Cầm:

- Tái hiện chân thực những suy nghĩ, trăn trở của Hoàng Cầm trong quá trình nghiên cứu, sáng chế ra loại bếp giấu khói: dựa vào những trải nghiệm, kinh nghiệm nấu bếp ở quê ngày xưa, ông đã liên tục cải tiến các chi tiết chưa đạt để sau cùng tạo nên một loại bếp khi đun khói cứ la là toả đều mặt đất, không bốc lên cao nữa; từ đó, cho thấy tinh thần trách nhiệm của chiến sĩ anh nuôi.

- Góp phần gia tăng tính chân thực cho đoạn trích.

Câu 8:

Từ tấm gương của anh Hoàng Cầm, anh/chị học được điều gì trong cuộc sống và học tập?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

HS nêu được bài học rút ra từ văn bản:

- Tinh thần trách nhiệm và lòng yêu nước.

- Sự sáng tạo và ý chí vượt khó.

- Sự khiêm tốn và âm thầm cống hiến.

Câu 9:

Trong văn bản, nhân vật Hoàng Cầm được khắc hoạ ở những phương diện nào? Liệt kê một câu văn thể hiện mỗi phương diện đó.

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

Nhân vật Hoàng Cầm được khắc hoạ ở các phương diện: suy nghĩ, hành động, ngôn ngữ – cảm xúc. Học sinh liệt kê được một câu văn cho mỗi phương diện, ví dụ:

– Suy nghĩ: “Hoàng Cầm trăn trở ngày đêm suy nghĩ” ; “Một đêm nằm nghĩ miên man, tôi chợt nhớ đến cách nấu cám lợn ở vùng Nam Định quê tôi.”;…

– Hành động: “Từ cơ sở đó, Hoàng Cầm miệt mài ngày đêm nghiên cứu, vẽ sơ đồ một số kiểu bếp”; “Ngày ngày anh tranh thủ trưa, tối, có khi cả buổi vác xẻng, đeo xoong nồi, trốn vào rừng đào bếp thử nghiệm.”; “Anh đào hàng chục cái bếp khác nhau, có nhiều nhánh dẫn khói như hang chuột.”,…

– Ngôn ngữ – cảm xúc: “Tìm ra rồi, sướng quá, tôi lật hết cành cây khô lát trên đường ống dẫn rồi dùng cây chuối rừng chẻ ra lát lên trên, phủ đất san phẳng và nước tưới đều lên rãnh dẫn khói.”;…

Câu 10:

Văn bản đã thể hiện những tư tưởng, thông điệp gì? Điều đó đã tác động đến nhận thức của anh/ chị như thế nào?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

– Những tư tưởng, thông điệp được gợi ra từ văn bản:

+ Ngợi ca tấm lòng yêu nước và những đóng góp to lớn của một anh chiến sĩ nuôi quân đối với bộ đội thời chiến,…

+ Bài học về tấm gương kiên trì, nhẫn nại, luôn cố gắng tìm cách để khắc phục những khó khăn gian khổ.

– Học sinh nêu những tác động đến nhận thức của bản thân (ví dụ bài học về tinh thần vượt khó, tinh thần nhẫn nại,…).

Câu 11:

Anh/ chị thấy ấn tượng nhất chi tiết nào trong văn bản? Vì sao?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

Học sinh chỉ ra được chi tiết gây ấn tượng và trình bày nguyên nhân. Ví dụ:

– Chi tiết Hoàng Cầm thường xuyên trốn đi làm bếp, điều này khiến các chiến sĩ trong  đơn vị nghĩ là anh đi tán gái nên định kiểm điểm anh vì tội vô kỉ luật.

– Lí giải: Chi tiết thể hiện nét chân thật và tinh nghịch của người lính, tạo nên không khí hài hước cho văn bản, làm tăng thêm sự thú vị, bất ngờ khi phát hiện ra sự việc Hoàng Cầm sáng tạo ra loại bếp mới.

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Lời giải

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích đoạn trích trong phần Đọc hiểu (trích truyện ký “Chuyện ông Hoàng Cầm” – Minh Chuyên).

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu khái quát về tác phẩm “Chuyện ông Hoàng Cầm” và tác giả Minh Chuyên.

- Nêu vấn đề cần nghị luận: Đoạn trích là một câu chuyện cảm động, ngợi ca sáng kiến độc đáo cùng phẩm chất cao đẹp của người chiến sĩ nuôi quân Hoàng Cầm trong kháng chiến.

* Thân bài:

1. Khái quát về hoàn cảnh và nhân vật Hoàng Cầm

- Hoàng Cầm là một chiến sĩ nuôi quân thuộc Sư đoàn 308 trong kháng chiến chống Pháp.

- Xuất thân làm đầu bếp, được giao nhiệm vụ nấu ăn phục vụ bộ đội.

- Trong chiến tranh, việc nấu ăn tưởng chừng đơn giản lại gây nguy hiểm cho đồng đội do khói bếp bị máy bay địch phát hiện.

2. Quá trình phát minh và cải tiến bếp Hoàng Cầm

- Động cơ sáng chế: Xuất phát từ tinh thần trách nhiệm và nỗi đau khi thấy đồng đội hi sinh do lộ vị trí vì khói bếp.

- Tư duy sáng tạo:

+ Liên hệ thực tiễn từ quê nhà: cách nấu cám lợn và hun chuột.

+ Không ngừng thử nghiệm, đào hàng chục cái bếp để tìm giải pháp giảm khói và ánh lửa.

- Kết quả: Phát minh ra bếp kín lửa, dẫn khói ngầm dưới đất, khói thoát nhẹ nhàng, không gây lộ vị trí.

3. Phẩm chất cao đẹp của anh bộ đội Hoàng Cầm

- Trách nhiệm và trăn trở: Không ngừng suy nghĩ, tìm cách khắc phục để bảo vệ tính mạng đồng đội.

- Âm thầm, khiêm tốn, hi sinh: Lặng lẽ làm việc một mình trong rừng, không màng danh lợi hay sự công nhận.

- Sáng tạo và kiên trì: Không ngại khó, thử nghiệm nhiều lần để tìm ra giải pháp tối ưu.

- Tình đồng đội, lòng yêu nước: Coi việc nấu ăn an toàn cho bộ đội là nhiệm vụ thiêng liêng, gắn với trách nhiệm với nhân dân.

4. Ý nghĩa và giá trị của bếp Hoàng Cầm

- Góp phần bảo vệ an toàn cho bộ đội, duy trì hậu cần trong chiến tranh.

- Gắn bó với nhiều chiến dịch lớn, trở thành biểu tượng của hậu phương vững chắc.

- Được ghi nhớ như một phát minh lịch sử, một phần ký ức thiêng liêng của người lính và dân tộc.

* Kết bài:

- Khẳng định giá trị nhân văn, giá trị lịch sử của câu chuyện về bếp Hoàng Cầm.

- Khẳng định hình ảnh người lính hậu phương như Hoàng Cầm góp phần làm nên chiến thắng vĩ đại của dân tộc.

- Liên hệ bản thân: học tập tinh thần trách nhiệm, sáng tạo, khiêm tốn và cống hiến trong học tập và cuộc sống hôm nay.

Bài viết tham khảo

Trong những năm tháng kháng chiến chống thực dân, đế quốc, dân tộc ta đã sản sinh ra biết bao con người anh hùng. Không chỉ là những người cầm súng trực tiếp chiến đấu, mà còn có những con người thầm lặng ở tuyến sau – những người nuôi quân, tải đạn, cứu thương… đã góp phần quan trọng làm nên chiến thắng vĩ đại của dân tộc. Một trong số đó là anh nuôi Hoàng Cầm, người đã sáng chế ra chiếc bếp Hoàng Cầm nổi tiếng, được nhà văn Minh Chuyên khắc họa chân thực và đầy cảm xúc trong truyện ký “Chuyện ông Hoàng Cầm”.

Đoạn trích đã tái hiện một cách sinh động và xúc động hành trình lao động sáng tạo đầy tâm huyết của anh bộ đội Hoàng Cầm – một người lính nuôi quân. Xuất phát từ trăn trở khi thấy đồng đội mình thương vong do khói bếp bị máy bay địch phát hiện, anh đã dồn toàn tâm trí để tìm ra giải pháp giúp giấu khói khi nấu ăn. Quá trình mày mò sáng chế bếp được miêu tả chi tiết, từ những ý tưởng nảy sinh khi nhớ lại cách nấu cám lợn hay hun chuột ở quê, đến những lần thử nghiệm bếp trong rừng một cách âm thầm, bền bỉ và sáng tạo. Những lần thất bại không làm Hoàng Cầm nản chí, mà càng thôi thúc anh tiếp tục cải tiến để chiếc bếp thật sự tối ưu, phù hợp với hoàn cảnh chiến tranh.

Từ câu chuyện ấy, người đọc cảm nhận được phẩm chất đáng quý của người lính Cụ Hồ: không chỉ dũng cảm, tận tụy mà còn rất sáng tạo, sâu sắc và đầy tinh thần trách nhiệm. Anh nuôi Hoàng Cầm không chỉ nấu ăn, mà còn ý thức sâu sắc rằng sự sống còn của đồng đội có liên quan đến công việc của mình. Chính suy nghĩ “Để bộ đội chết vì nấu ăn là mình có tội” đã trở thành động lực lớn lao để anh dấn thân sáng tạo – một tinh thần rất đáng trân trọng.

Bên cạnh đó, qua lối kể chuyện tự nhiên, giản dị mà cảm động, nhà văn Minh Chuyên đã góp phần tôn vinh những con người vô danh nhưng vĩ đại. Đó là những người đã hi sinh tuổi trẻ, sức lực, trí tuệ của mình không vì danh tiếng, mà vì tình yêu thương đồng đội, vì lý tưởng phụng sự Tổ quốc. Dù sau này có thể người ta quên mất tên Hoàng Cầm, nhưng chiếc bếp mang tên anh thì vẫn còn đó như một biểu tượng của sáng tạo và lòng tận tụy trong chiến tranh.

Đoạn trích “Chuyện ông Hoàng Cầm” vì thế không chỉ đơn thuần là câu chuyện về một phát minh, mà còn là bản anh hùng ca về người lính bình dị mà cao cả. Qua đó, mỗi chúng ta – những người sống trong hòa bình – cần học lấy tinh thần trách nhiệm, lòng yêu nước, ý chí vượt khó và đức tính thầm lặng cống hiến cho cộng đồng. Đó chính là thông điệp sâu xa mà tác phẩm muốn gửi gắm.

Lời giải

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

+ Cảm nhận về hình tượng anh nuôi Hoàng Cầm trong văn bản Chuyện ông Hoàng Cầm (Minh Chuyên)

- Hệ thống ý:

Hình tượng anh nuôi Hoàng Cầm:

+ Tấm lòng trách nhiệm và yêu thương đồng đội: Trăn trở vì đồng đội hi sinh do khói bếp lộ vị trí, anh xem đó là lỗi của mình và quyết tâm tìm cách khắc phục.

+ Tinh thần sáng tạo và kiên trì vượt khó: Miệt mài nghiên cứu, thử nghiệm trong im lặng, đào hàng chục bếp trong rừng, lấy kinh nghiệm từ quê nhà để cải tiến bếp nấu giấu khói.

+ Sự hi sinh thầm lặng: Không kể công, không phô trương; bị hiểu lầm nhưng vẫn âm thầm tiếp tục vì lợi ích chung.

+ Kết quả xứng đáng: Bếp Hoàng Cầm góp phần đảm bảo an toàn và sức khỏe cho bộ đội, trở thành một sáng chế nổi tiếng toàn quân.

=> Hoàng Cầm là biểu tượng của người lính hậu phương giàu tình cảm, trách nhiệm, sáng tạo, góp phần làm nên chiến thắng bằng những việc làm thầm lặng mà vĩ đại.

- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục

+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.

+ Thể hiện rõ suy nghĩ, cảm nhận về hình tượng nhân vật Hoàng Cầm trong văn bản.

- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:

+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.

- Sáng tạo

+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.

Đoạn văn tham khảo

Anh nuôi Hoàng Cầm trong văn bản Chuyện ông Hoàng Cầm là hình ảnh tiêu biểu cho những người lính hậu phương thầm lặng nhưng giàu tinh thần trách nhiệm và sáng tạo. Xuất phát từ nỗi đau khi đồng đội hy sinh vì khói bếp làm lộ vị trí, anh Hoàng Cầm không đổ lỗi cho hoàn cảnh mà tự trách mình và quyết tâm tìm cách khắc phục. Với tình yêu thương đồng đội sâu sắc, anh lặng lẽ quan sát, thử nghiệm nhiều lần trong rừng, đào hàng chục cái bếp, lấy kinh nghiệm từ cuộc sống nông thôn để cải tiến. Dù bị hiểu lầm, anh vẫn kiên trì, không than vãn, bởi anh hiểu rằng sự an toàn và sức khỏe của anh em là điều quan trọng nhất. Cuối cùng, bếp Hoàng Cầm ra đời, trở thành một phát minh mang dấu ấn chiến tranh, góp phần làm nên thắng lợi của quân đội ta. Hình ảnh anh nuôi Hoàng Cầm cho thấy phẩm chất cao đẹp của người lính: âm thầm cống hiến, giàu tình đồng đội và khát vọng sáng tạo vì tập thể. Anh chính là một tấm gương sáng ngời trong thời chiến, nhắc nhở chúng ta về giá trị của sự hi sinh thầm lặng và lòng trách nhiệm trong cuộc sống hôm nay.

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP