I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

GIẾT CON SƯ TỬ Ở NÊ-MÊ

“Thuở ấy ở Nê-mê có một con sư tử to lớn hung dữ gấp mười lần con sư tử ở Xi-tê-rông. Bố nó chính là tên Đại khổng lồ Ty-phông, đã có lần quật ngã Dớt. Mẹ nó là Ê-chit-na, một con quỷ cái nửa người nửa rắn. Các anh em sư tử cũng đều là những loại ghê gớm cả. Nữ thần Hê-ra đã nuôi con sư tử này và đem thả vào vùng Nê-mê. Ác thú sống trong một cái hang có hai lối: một lối ra, một lối vào. Ngày ngày nó xuống đồng cỏ bắt gia súc, phá hoại mùa màng của nhân dân. Sư tử Nê-mê còn khác sư tử Xi-tê-rông ở chỗ không cung tên, gươm dao nào đâm thủng, bắn thủng da nó được. Hê-ra-clet làm thế nào để trị được con quái vật này? Các vị thần luôn luôn theo dõi giúp đỡ người anh hùng. Thần A-pô-lông cho chàng một cây cung và một ống tên. Thần Héc-mes cho chàng một thanh gươm dài và cong. Thần Hê-phai-tôx rèn cho chàng một bộ áo giáp vàng. Còn nữ thần A-then-na ban cho chàng một bộ quần áo do tự tay nàng dệt lấy vải may thành áo, thành quần rất đẹp. Đây là cây chùy gỗ tự tay chàng làm lấy trước khi đi diệt trừ ác thú ở Xi-tê-rông. Hồi ấy chàng tìm thấy một cây gỗ to và quý ở trong một khu rừng già. Cây gỗ rắn như sắt, chắc như đồng khiến chàng nghĩ tới có thể sử dụng nó làm một thứ vũ khí. Chàng bèn đốn cây chặt hết cành lá, chỉ lấy đoạn gốc để đẽo thành chùy. Chính với cây chùy này mà chàng hạ thủ được con sư tử Xi-tê-rông

Nhưng lần giao đấu này với sư tử Nê-mê không dễ dàng như lần trước. Hê-ra-clet phải tìm đến tận hang ổ của con vật. Chàng rình mò, xem xét thói quen, tính nết của nó rồi nghĩ kế diệt trừ. Sư tử Nê-mê ở trong một cái hang có hai cửa, vì thế không dễ đón đánh được nó. Hê-ra-clet thấy tốt nhất là phải lấp kín đi một cửa, buộc nó phải về theo một con đường nhất định. Và chàng mai phục ngay trước cửa hang. Chờ cho con vật ra khỏi hang, chàng giương cung bắn. Những mũi tên của chàng lao vút đi trúng liên tiếp vào thân con ác thú nhưng bật nảy ra và quằn đi như bắn vào vách đá. Không còn cách gì khác là phải lao vào con ác thú giao chiến với nó bằng gươm, bằng chùy. Nhưng đến gần nó thì thật là nguy hiểm. Hê-ra-clet thận trọng trong từng đòn đánh con vật, vì chỉ sơ hở một chút thì người anh hùng sẽ biến thành bữa ăn ngon miệng cho sư tử. Lừa cho ác thú vồ hụt, chàng vung gươm bổ một nhát trời giáng xuống đầu nó. Nhưng ghê gớm làm sao, thanh gươm bật nẩy như khi ta chém dao xuống đá. Da con vật chẳng hề xây xát. Hê-ra-clet dùng chùy. Chàng hy vọng nện liên tiếp vào đầu nó thì nó sẽ không thể còn sức mà giao đấu với chàng. Nhưng chàng không thể nào nện liên tiếp vào đầu con vật. Chàng còn phải tránh những đòn ác hiểm của nó như quật đuôi, vả trái, tát phải, nhẩy bổ, lao húc... Bây giờ thì chỉ còn cách vật nhau với nó. Hê-ra-clet lợi dụng một đòn tấn công hụt của ác thú, nhảy phắt lên lưng, cưỡi trên mình nó, hai chân quặp lấy thân, còn hai tay vươn ra bóp cổ, ấn đầu nó xuống đất. Con sư tử không còn cách gì đối phó lại được. Hai chân sau của nó ra sức đạp mạnh xuống đất để hất người ngồi trên lưng nó xuống, nhưng vô ích. Còn hai chân trước của nó chỉ biết cào cào trên mặt đất. Trong khi đó thì đôi bàn tay của Hê-ra-clet, như đôi kìm sắt thít chặt lấy cổ họng nó, khiến nó ngạt thở phải há hốc mồm ra và hộc hộc lên từng cơn. Chẳng bao lâu thì con thú yếu dần, cuối cùng chỉ còn là một cái xác. Thế là Hê-ra-clet vượt qua được một thử thách, lập được một chiến công kỳ diệu. Chàng muốn lột lấy bộ da sư tử làm áo giáp, dùng đầu sư tử làm mũ đội. Nhưng chẳng dao nào rạch được trên da con vật. Hê-ra-clet lấy luôn móng sắc con vật thay dao. Và chàng mặc bộ áo của chiến công ấy, đội chiếc mũ của vinh quang ấy, trở về Mi-xen báo công với nhà vua Ơ-rit-xtê. Với bộ áo bằng da sư tử Nê-mê, từ nay trở đi Hê-ra-clet trở thành vô địch, không vũ khí nào có thể làm chàng đứt thịt rách da. …”

     (Trích Mười hai kỳ công của Hê-ra-clet, Thần thoại Hy Lạp,

Nguyễn Văn Khỏa, NXB Văn học, 2014)

(0,5 điểm) Sự kiện chính được kể trong văn bản trên là gì?

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

-Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Sử dụng mạng xã hội một cách an toàn và văn minh.

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

* Giới thiệu vấn đề nghị luận: sự cần thiết của việc sử dụng mạng xã hội một cách an toàn, văn minh

* Triển khai vấn đề nghị luận:

- Giải thích:

+ Mạng xã hội: có thể hiểu là một trang web hay nền tảng trực tuyến với rất nhiều dạng thức và tính năng khác nhau, giúp mọi người dễ dàng kết nối từ bất cứ đâu.

Mạng xã hội có thể truy cập dễ dàng từ nhiều phương tiện, thiết bị như máy tính, điện thoại,…Một số mạng xã hội phổ biến: facebook, YouTube, Instagram, Zalo…

+ Sử dụng mạng xã hội một cách an toàn văn minh là cách thức sử dụng các trang web hay nền tảng trực tuyến an toàn, không vi phạm các nguyên tắc đạo đức hay các quy định của pháp luật

- Mạng xã hội mang lại nhiều tiện ích: giúp người dùng tiếp cận thông tin nhanh chóng; cung cấp những phương tiện truyền đạt, trao đổi thông tin thuận lợi; cập nhật, chia sẻ những thông tin, sự việc hàng ngày và kết nối với mọi người một cách nhanh chóng; thư giãn với nhiều hình thức giải trí hấp dẫn; kết nối mọi người góp phần thúc đẩy thương mại điện tử với các hình thức giới thiệu sản phẩm và thanh toán trực tuyến.

- Bên cạnh những lợi ích, người sử dụng mạng xã hội đối mặt với nhiều nguy cơ tiềm ẩn, một số người sử sử dụng mạng xã hội thiếu an toàn và văn minh: đăng tải, lan truyền những thông tin xấu độc không chính xác, chưa được kiểm chứng trái với chuẩn mực đạo đức, thậm chí vi phạm pháp luật; Lợi dụng lòng tin của người dùng lừa đảo, tống tiền; chia sẻ những thông tin nhạy cảm nhằm bôi nhọ, xúc phạm làm ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của tổ chức hay cá nhân; ….

- Hậu quả: Tiêu tốn thời gian, suy giảm sức khỏe khi đắm chìm trong thế giới ảo của mạng xã hội ; ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tâm lí, suy giảm phẩm chất đạo đức, làm rạn nứt các mối quan hệ bạn bè, xã hội khi tin và nghe theo những trào lưu, những thông tin xấu độc, thiếu kiểm chứng; Tổn thất về tiền bạc khi bị lừa đảo, tống tiền trên mạng xã hội….

- Nguyên nhân: Sự thiếu hiểu biết những kiến thức cần thiết về an toàn thông tin, về kiến thức pháp luật liên quan; những hình ảnh phản cảm, những trào lưu xấu độc, lệch chuẩn tràn lan trên mạng xã hội thiếu sự quản lí nghiêm ngặt và xử lí triệt để của các cơ quan chức năng; hoạt động tinh vi của các đối tượng lừa đảo…..

- Giải pháp:

+ Đối với người dùng: Phải nhận thức được hậu quả nghiêm trọng khi sử dụng mạng xã hội thiếu, an toàn, văn minh. Sử dụng mạng xã hội một cách hợp lí, tránh nhiệm và an toàn – chú ý đến các hình thức bảo mật thông tin cá nhân; có ý thức chọn lọc, suy nghĩ cẩn trọng trước khi bình luận hay đưa thông tin lên mạng xã hội. Không chia sẻ, truyền tải những thông tin sai sự thật, những thông tin xấu độc, tiêu cực lên mạng xã hội khi chưa được kiểm chứng….

+ Đối với gia đình, nhà trường, xã hội: Tăng cường tuyên truyền, giáo dục kĩ năng sử dụng mạng xã hội cho học sinh. Phê phán, lên án và có biện pháp xử lí nghiêm minh đối với người dùng sử dụng mạng xã hội một cách thiếu văn minh, với các biểu hiện lệch chuẩn vi phạm các nguyên tắc đạo đức, thuần phong mỹ tục hay vi phạm pháp luật.

- Bài học nhận thức, liên hệ bản thân.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

-Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức: 

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

a. Nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật

- Nhân vật được xây dựng thuộc kiểu nhân vật anh hùng trong thần thoại gắn với không gian vũ trụ hoang sơ, thời gian cổ xưa

- Hình tượng nhân vật gắn với nhiều chi tiết, hình ảnh kì ảo hoang đường.

b. Hình tượng nhân vật Hê-ra-clet trong đoạn trích:

- Gan dạ, dũng cảm đối đầu, chiến đấu với con sư tử nguy hiểm, hung ác

- Sức khỏe phi thường, tài năng siêu việt (quá trình chiến đấu, tiêu diệt con sư tử đầy khó khăn)

- Thông minh, mưu trí

+ Lấp đi một cửa hang để buộc con sư tử Nê-mê phải về theo một con đường nhất định mà Hê-ra-clet đã mai phục sẵn.

+ Dùng đôi bàn tay thít chặt lấy cổ họng , khiến con sư tử ngạt thở.