* ĐỌC

Đọc câu chuyện sau và thực hiện các yêu cầu.

Con vịt xấu xí

Sắp đến mùa đông, vợ chồng thiên nga cùng đứa con nhỏ xíu bay về phương Nam tránh rét. Vì đứa con nhỏ quá nên chúng phải nghỉ lại dọc đường. May mắn, ở chỗ dừng chân, chúng gặp một cô vịt đang chuẩn bị cho đàn con xuống ổ. Hai vợ chồng liền nhờ cô chăm sóc giùm thiên nga con và hứa sang năm sẽ quay trở lạiđón con.

Thiên nga con ở lại cùng đàn vịt. Nó buồn lắm vì không có bạn. Vịt mẹ thì bận bịu suốt ngày vì phải kiếm ăn, chăm sóc cả thiên nga con lẫn mười một đứa con vừa rời ổ. Còn đàn vịt con thì luôn tìm cách chành choẹ, bắt nạt, hắt hủi thiên nga. Đối với chúng, thiên nga là một con vịt vô tích sự và vô cùng xấu xí: cái cổ thì dài ngoẵng, thân hình gầy guộc, lại rất vụng về...

Một năm sau, thiên nga bố mẹ trở lại tìm gặp vịt mẹ. Cả hai vô cùng sung sướng khi thấy thiên nga con giờ đã cứng cáp, lớn khôn. Thiên nga con gặp lại bố mẹ cũng vô cùng mừng rỡ. Nó quên luôn những ngày tháng cô đơn, buồn tẻ trước đây, quên cả cách cư xử chẳng lấy gì làm thân thiện của đàn vịt con. Nó chạy đến cảm ơn vịt mẹ, và bịn rịn chia tay với các bạn vịt con để còn theo kịp bố mẹ lên đường, bay tới những chân trời xa...

Mãi đến lúc này, đàn vịt con mới biết con vịt xấu xí mà chúng thường chê bai, dè bỉu chính là thiên nga, loài chim đẹp nhất trong vương quốc của những loài có cánh, đi bằng hai chân. Chúng rất xấu hổ và ân hận vì đã đối xử không phải với thiên nga.

(Theo An-đéc-xen)

Vì sao hai vợ chồng thiên nga phải gửi con ở lại với đàn vịt?

* KHỞI ĐỘNG

Em có nhận xét gì về hình dáng của thiên nga và vịt trong 2 hình dưới đây.

* LUYỆN TỪ VÀ CÂU

 Gạch dưới những từ ngữ chỉ màu sắc của lá bàng trong các đoạn văn sau:

a. Có những cây mùa nào cũng đẹp như cây bàng. Mùa xuân, lá bàng mới nảy trông như những ngọn lửa xanh. Sang hè, lá lên thật dày, ánh sáng xuyên qua chỉ còn là màu ngọc bích. Khi lá bàng ngả sang màu lục, ấy là mùa thu.

(Theo Đoàn Giỏi)

b. Chỉ vài hôm, lộc non đã tràn đầy trên bàn tay mùa đông của cây bàng. Dáng mọc của lộc rất lạ, thẳng đứng trên cành, như thể đêm qua có ai đã thả ngàn vạn búp lá nhỏ xíu từ trên trời, xanh biếc chi chít đầy cành và xoay thành những tán tròn quanh thân cây. Lá non lớn nhanh, đứng thẳng và cao chừng gang tay, cuộn tròn như những chiếc tai thỏ. Khi những tai thỏ xoè ra thành vài ba chiếc lá nhỏ, cây bàng nảy thêm một lứa lộc lần thứ hai màu đỏ đọt giữa những chùm lá, tán bàng bây giờ là một màu áo lục non lỗ đỗ những vệt hoa hồng thắm.

(Theo Hoàng Phủ Ngọc Tường)

* NÓI VÀ NGHE

Cùng bạn đóng vai đàn vịt con và thiên nga cùng trò chuyện khi gặp lại.

Những từ ngữ chỉ màu sắc lá bàng trong mỗi đoạn văn trên giúp em cảm nhận được điều gì?

Chọn từ ngữ thích hợp trong ngoặc điền vào chỗ trống trong đoạn văn sau:

Bên vệ đường, (ngang nhiên, sừng sững) ……………………… một cây sồi. Đó là một cây sồi lớn, hai người ôm không xuể, có những cành có lẽ đã gãy từ lâu, vỏ cây (nứt nẻ, nứt gãy) ……………………… đầy vết sẹo. Với những cánh tay (to tướng, to xù xì) ……………………… không cân đối, với những ngón tay quều quào xoè rộng, cây sồi như một con quái vật già nua cau có và khinh khỉnh đứng giữa đám bạch dương tươi cười.

Bấy giờ đã đầu tháng sáu. Mới sau có một tháng, cây sồi già đã thay đổi hẳn, toả rộng thành vòm lá (tươi tốt, xum xuê) ……………………… xanh tốt thẫm màu, đang say sưa ngây ngất, khẽ (đung đưa, đưa đi)............... trong nắng chiều. Không còn thấy những ngón tay co quắp, những vết sẹo và vẻ ngờ vực, buồn rầu trước kia. Xuyên qua lớp vỏ cứng già hàng thế kỉ, những khóm lá non (xanh bát ngát, xanh tươi) ………………………. đã đâm thẳng ra ngoài. Thật khó lòng tin được chính cây sồi già cằn cỗi kia đã sinh ra chùm lá non (xanh mơn mởn, xanh tốt) …… ………………… ấy.

(Theo Lép Tôn-xtôi)