Câu hỏi:

30/09/2025 138 Lưu

SỰ TÍCH DƯA HẤU

Ngày xưa, Vua Hùng Vương thứ 18 có nuôi một đứa trẻ thông minh khôi ngô, đặt tên là Mai Yển, hiệu là An Tiêm.

Lớn lên, vua cưới vợ cho An Tiêm, và tin dùng ở triều đình. Cậy nhờ ơn Vua cha, nhưng An Tiêm lại kiêu căng cho rằng tự sức mình tài giỏi mới gây dựng được sự nghiệp, chứ chẳng nhờ ai. Lời nói này đến tai vua, vua cho An Tiêm là kẻ kiêu bạc vô ơn, bèn đày An Tiêm cùng vợ con ra một hòn đảo xa, ở ngoài biển Nga Sơn (Thanh Hoá, Bắc Việt).

Người vợ là nàng Ba lo sợ sẽ phải chết ở ngoài cù lao cô quạnh, nhưng An Tiêm thì bình thản nói: “Trời đã sinh ra ta, sống chết là ở Trời và ở ta, việc gì phải lo”.

Hai vợ chồng An Tiêm cùng đứa con đã sống hiu quạnh ở một bãi cát, trên hoang đảo. Họ ra sức khai khẩn, trồng trọt để kiếm sống. Một ngày kia, vào mùa hạ, có một con chim lạ từ phương tây bay đến đậu trên một gò cát. Chim nhả mấy hạt gì xuống đất. Được ít lâu, thì hạt nẩy mầm, mọc dây lá cây lan rộng.

Cây nở hoa, kết thành trái to. Rất nhiều trái vỏ xanh, ruột đỏ. An Tiêm bảo vợ: “Giống cây này tự nhiên không trồng mà có tức là vật của Trời nuôi ta đó”. Rồi An Tiêm hái nếm thử, thấy vỏ xanh, ruột đỏ, hột đen, mùi vị thơm và ngon ngọt, mát dịu. An Tiêm bèn lấy hột gieo trồng khắp nơi, sau đó mọc lan ra rất nhiều.

Một ngày kia, có một chiếc tàu bị bão dạt vào cù lao. Mọi người lên bãi cát, thấy có nhiều quả lạ, ngon. Họ đua nhau đổi thực phẩm cho gia đình An Tiêm. Rồi từ đó, tiếng đồn đi là có một giống dưa rất ngon ở trên đảo. Các tàu buôn tấp nập ghé đến đổi chác đủ thứ vật dụng và thực phẩm cho gia đình An Tiêm. Nhờ đó mà gia đình bé nhỏ của An Tiêm trở nên đầy đủ, cuộc sống phong lưu.

Vì chim đã mang hột dưa đến từ phương Tây, nên An Tiêm đặt tên cho thứ trái cây này là Tây Qua. Người Tàu ăn thấy ngon, khen là “hẩu”, nên về sau người ta gọi trại đi là Dưa Hấu.

Ít lâu sau, vua sai người ra cù lao ngoài biển Nga Sơn dò xét xem gia đình An Tiêm ra làm sao, sống hay chết. Sứ thần về kể lại cảnh sống sung túc và nhàn nhã của vợ chồng An Tiêm, nhà vua ngẫm nghĩ thấy thầm phục đứa con nuôi, bèn cho triệu An Tiêm về phục lại chức vị cũ trong triều đình.

An Tiêm đem về dâng cho vua giống dưa hấu mà mình may mắn có được. Rồi phân phát hột dưa cho dân chúng trồng ở những chỗ đất cát, làm giàu thêm cho xứ Việt một thứ trái cây danh tiếng. Hòn đảo mà An Tiêm ở, được gọi là Châu An Tiêm.

(Nguồn: Truyện cổ tích Tổng hợp)

Câu hỏi đọc hiểu
Truyện Sự tích dưa hấu thuộc thể loại nào?

Quảng cáo

Trả lời:

verified Giải bởi Vietjack
- Truyền thuyết

Câu hỏi cùng đoạn

Câu 2:

Câu chuyện trong tác phẩm được kể bằng lời của ai?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Lời của người kể chuyện.

Câu 3:

Vì sao An Tiêm bị vua Hùng đày ra đảo hoang?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Vì vua cho An Tiêm là kẻ kiêu bạc vô ơn.

Câu 4:

Trong câu sau: “Các tàu buôn tấp nập ghé đến đổi chác đủ thứ vật dụng và thực phẩm cho gia đình An Tiêm”, từ nào là từ láy?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack
- Tấp nập.     

Câu 5:

Tại sao loại quả mà An Tiêm trồng ở đảo hoang được gọi là Dưa Hấu?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Vì người Tàu ăn thấy ngon, khen là “hẩu”, nên về sau người ta gọi trại đi là Dưa Hấu.

Câu 6:

Điều gì khiến vua Hùng ngẫm nghĩ thấy thầm phục đứa con nuôi, cho triệu An Tiêm về phục lại chức vị cũ trong triều đình?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Vì thấy An Tiêm có ý chí tự lập.

Câu 7:

Nêu nhận xét về truyện Sự tích dưa hấu.

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Truyện giải thích nguồn gốc, tên gọi của quả dưa hấu.

Câu 8:

Tại sao An Tiêm có thái độ bình thản khi bị đày ra đảo hoang?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Vì An Tiêm tự tin vào năng lực của bản thân.

Câu 9:

Hãy rút ra bài học mà em tâm đắc nhất sau khi đọc tác phẩm.

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- HS nêu được cụ thể bài học; ý nghĩa của bài học.

- Lí giải được lí do nêu bài học ấy. 

Ví dụ: Sau khi đọc Sự tích dưa hấu, em rút ra bài học rằng con người phải biết tự lực, tự cường và không ngại khó khăn gian khổ. Chỉ có tin vào sức lao động và nghị lực của bản thân, ta mới tạo nên cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Câu 10:

Em có nhận xét gì về nhân vật An Tiêm?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Nêu được những phẩm chất tốt đẹp của An Tiêm. Ví dụ:

Nhân vật An Tiêm là người thông minh, tự tin và có ý chí kiên cường. Dù bị đày ra đảo hoang, ông vẫn giữ thái độ bình thản, tin vào sức lao động của mình, vượt khó vươn lên để tạo dựng cuộc sống mới. An Tiêm là tấm gương sáng về tinh thần tự lực, tự cường và nghị lực vượt qua gian nan.

Câu 11:

Câu hỏi viết
Viết đoạn khoảng 10 – 12 câu văn nêu cảm nghĩ của em về nhân vật Mai An Tiêm.

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

Gợi ý:

Dàn ý:

1. Mở đoạn: Giới thiệu nhân vật Mai An Tiêm trong truyện Sự tích dưa hấu.

2. Thân đoạn:

- Nêu những phẩm chất nổi bật của nhân vật:

+ Thông minh, tự tin, có ý chí kiên cường.

+ Bình tĩnh, lạc quan khi bị đày ra đảo hoang.

+ Cần cù, chịu khó khai phá, lao động để vượt qua khó khăn.

+ Có tinh thần tự lực, tự cường, tin vào sức mình.

- Ý nghĩa: An Tiêm trở thành biểu tượng của nghị lực, đem lại cho dân ta một giống quả quý.

3. Kết đoạn: Bày tỏ cảm nghĩ, tình cảm của bản thân với nhân vật (ngưỡng mộ, tự nhủ học tập…).

Đoạn văn hoàn chỉnh

Đọc truyện Sự tích dưa hấu, em rất khâm phục và yêu mến nhân vật Mai An Tiêm. Ông vốn là con nuôi của vua Hùng thứ mười tám, tính tình thông minh và tự tin. Dù bị vua hiểu lầm, đày ra đảo hoang, An Tiêm vẫn giữ thái độ bình thản, không than vãn hay sợ hãi. Trái lại, ông luôn tin rằng trời sinh ra con người thì cũng ban cho con người sức mạnh để tồn tại và vượt qua gian khổ. Trên đảo, ông cùng vợ con ra sức khai khẩn, lao động cần cù, nhờ đó phát hiện và gieo trồng giống dưa hấu thơm ngon. Từ những hạt giống trời ban, An Tiêm đã biến đảo hoang trở thành nơi đầy đủ, sung túc. Không chỉ dừng lại ở việc lo cho gia đình, ông còn mang giống dưa quý dâng vua và chia cho dân chúng gieo trồng. Mai An Tiêm là biểu tượng cho tinh thần tự lực, tự cường, không khuất phục trước nghịch cảnh. Nhân vật khiến em thêm tin rằng: chỉ cần kiên trì, chăm chỉ và biết tin vào chính mình thì chắc chắn sẽ vượt qua mọi khó khăn. Em rất ngưỡng mộ An Tiêm và muốn noi gương ông để rèn luyện nghị lực trong cuộc sống.

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Lời giải

Gợi ý:

Dàn ý:

1. Mở bài:

- Giới thiệu chung về truyền thuyết mà em yêu thích.

- Dẫn vào truyện Thánh Gióng.

2. Thân bài:

- Hoàn cảnh, nhân vật:

+ Thời Hùng Vương, có một cậu bé lạ lùng: ba tuổi vẫn chưa biết nói, biết đi.

- Diễn biến sự việc:

+ Khi nghe tin giặc Ân xâm lược, cậu bé bỗng cất tiếng xin vua ban ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt.

+ Vươn vai thành tráng sĩ, cưỡi ngựa sắt, cầm roi sắt ra trận.

+ Roi gãy, Gióng nhổ tre quét sạch quân thù.

- Kết quả:

+ Giặc Ân thua to, đất nước trở lại yên bình.

+ Thánh Gióng cưỡi ngựa bay thẳng về trời.

3. Kết bài:

- Ý nghĩa: ca ngợi tinh thần yêu nước, sức mạnh phi thường của nhân dân ta.

- Cảm nghĩ cá nhân: yêu thích, tự hào, muốn học tập tấm gương Thánh Gióng.

Bài văn hoàn chỉnh

Trong kho tàng truyền thuyết Việt Nam, em rất thích câu chuyện về Thánh Gióng, một vị anh hùng đánh giặc cứu nước từ thuở xa xưa.

Ngày ấy, dưới thời Hùng Vương, ở làng Gióng có một cậu bé kì lạ. Ba tuổi rồi mà cậu vẫn chưa biết nói, biết cười, cũng chẳng biết đi. Thế nhưng khi nghe tin giặc Ân sang xâm lược đất nước, cậu bé bỗng cất tiếng xin vua cho ngựa sắt, roi sắt và áo giáp sắt để đi đánh giặc. Vua truyền làm ngay.

Khi mọi thứ đã sẵn sàng, cậu bé bỗng vươn vai thành một tráng sĩ khổng lồ. Mặc áo giáp sắt, cưỡi ngựa sắt, Gióng lao thẳng ra chiến trường. Mỗi nhát roi giáng xuống, quân thù ngã rạp. Khi roi sắt gãy, Gióng liền nhổ tre bên đường quét sạch lũ giặc. Nhờ sức mạnh phi thường của Gióng, giặc Ân đại bại, đất nước lại thái bình. Sau chiến thắng, Thánh Gióng cưỡi ngựa bay thẳng lên trời, để lại dấu tích trên núi Sóc Sơn.

Truyền thuyết Thánh Gióng không chỉ giải thích về nguồn gốc những dấu tích lịch sử mà còn ca ngợi sức mạnh, tinh thần yêu nước và ý chí quật cường của dân tộc ta. Em rất ngưỡng mộ Thánh Gióng và tự hào khi đất nước mình có một truyền thuyết đẹp, giàu ý nghĩa như thế.

Lời giải

- Lời của người kể chuyện.

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP