II. Viết (6,0 điểm)

(2,0 điểm) Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bàn luận về vấn đề bảo vệ môi trường.

Kiểu văn bản: văn bản thông tin

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

-Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Phân tích nội dung, nghệ thuật bài Tháng năm của bà.

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài

- Giới thiệu bài thơ “Tháng năm của bà” của Bình Nguyên Trang.

- Khái quát vấn đề nghị luận: bài thơ thể hiện hình ảnh người bà tần tảo, giàu đức hi sinh thông qua những trải nghiệm và cảm xúc của người cháu; nghệ thuật thơ giàu cảm xúc và giản dị.

2. Thân bài

* Phân tích nội dung bài thơ

- Hình ảnh người bà tảo tần, vất vả:

+ Gắn bó cả đời với ruộng đồng, cánh đồng lúa, không rời mái đình bến nước.

+ Vất vả “ba tháng nhọc nhằn”, “hoa cỏ may đan chéo bàn chân bà tứa máu”, “mồ hôi như mưa”.

+ Sự hi sinh âm thầm, cần mẫn không đo đếm được – giống như “hạt thóc nảy mầm trổ bông”.

- Tình cảm sâu sắc của người cháu dành cho bà:

+ Hồi tưởng tháng năm tuổi thơ gắn bó với bà.

+ Thấu hiểu nỗi vất vả của bà, mong được trở về giúp đỡ bà, thể hiện lòng biết ơn và yêu thương chân thành.

+ Lo lắng, xót xa khi thấy “lưng bà mỗi ngày lại gần hơn mặt đất”.

- Ý nghĩa nhân văn sâu sắc:

+ Tôn vinh người bà – biểu tượng của sự hi sinh, lam lũ và yêu thương.

+ Nhắn gửi thông điệp: trân trọng gia đình, quá khứ, cội nguồn; thể hiện đạo lí “uống nước nhớ nguồn”.

* Phân tích nghệ thuật

- Hình ảnh thơ gần gũi, bình dị: hình ảnh đồng quê, ruộng lúa, cánh đồng, hoa cỏ may... tạo không gian thơ mộc mạc, gợi cảm xúc.

- Ngôn ngữ giản dị, giàu chất thơ:

+ Câu thơ ngắn, nhịp nhàng, cảm xúc chân thành.

+ Lối diễn đạt không cầu kì nhưng đậm chất trữ tình.

- Giọng điệu thiết tha, xúc động: giọng thơ nhẹ nhàng, trầm lắng, đôi lúc xót xa, thương mến.

3. Kết bài

- Khẳng định lại vẻ đẹp nội dung và nghệ thuật bài thơ.

- Mở rộng: bài thơ gợi nhắc mỗi người biết trân trọng người thân, đặc biệt là những người bà, người mẹ tảo tần trong cuộc đời mỗi chúng ta.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

-Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.