Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích mâu thuẫn trong đoạn trích Lão hà tiện và nêu ý nghĩa của nó đối với việc bộc lộ chủ đề tư tưởng tác phẩm.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: phân tích mâu thuẫn trong đoạn trích Lão hà tiện và nêu ý nghĩa của nó đối với việc bộc lộ chủ đề tư tưởng tác phẩm.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu về tác giả Mô-li-e: nhà viết kịch cổ điển Pháp thế kỉ XVII, được mệnh danh là “Molière – vua hài kịch”.

- Giới thiệu tác phẩm Lão hà tiện: tác phẩm tiêu biểu phê phán thói keo kiệt, tham lam của giai cấp trưởng giả.

- Dẫn dắt vấn đề: Trong đoạn trích Hồi I – Lớp 3, mâu thuẫn giữa Ác-pa-gông và La Phle-sơ bộc lộ rõ nét bản chất nhân vật và chủ đề tác phẩm.

* Thân bài:

a. Giới thiệu khái quát về đoạn trích

- Hoàn cảnh: cuộc đối thoại căng thẳng giữa Ác-pa-gông và La Phle-sơ, xoay quanh sự đa nghi vô lý của lão chủ.

- Nhân vật trung tâm: Ác-pa-gông – đại diện cho lòng tham vô độ và tính keo kiệt.

b. Phân tích mâu thuẫn trong đoạn trích

- Mâu thuẫn giữa Ác-pa-gông và La Phle-sơ

+ Ác-pa-gông: luôn nghi ngờ đầy tớ là kẻ ăn cắp, theo dõi mình.

+ La Phle-sơ: bị đối xử bất công, bức xúc, phản ứng bằng lời mỉa mai, châm biếm.

+ Tình huống: chủ – tớ đối lập gay gắt, tạo kịch tính cho đoạn trích.

- Mâu thuẫn bên trong Ác-pa-gông

+ Ngoài mặt thì khẳng định không có tiền, nhưng trong lòng lo sợ bị phát hiện “kho báu” giấu kín.

+ Biểu hiện: lúc thì chối, lúc thì cuống cuồng, bất nhất trong lời nói.

+ Cho thấy tâm lý bất an, hoang tưởng do lòng tham chi phối.

- Ý nghĩa của mâu thuẫn

+ Làm nổi bật bản chất keo kiệt, tham lam, ích kỷ của Ác-pa-gông.

+ Góp phần khắc họa số phận khổ sở của người đầy tớ trong xã hội bất công.

+ Tạo nên tiếng cười trào phúng, đồng thời khắc sâu sự phi lí của lối sống hà tiện.

c. Ý nghĩa đối với việc bộc lộ chủ đề tư tưởng

- Mâu thuẫn thể hiện sự tha hóa nhân cách con người bởi đồng tiền.

- Tác phẩm phê phán mạnh mẽ căn bệnh xã hội: lòng tham vô độ, sự ích kỷ trong tầng lớp trưởng giả.

- Qua tiếng cười, Mô-li-e khẳng định tư tưởng nhân văn: con người chỉ thực sự hạnh phúc khi biết sống sẻ chia, nhân ái.

* Kết bài:

- Khẳng định lại vai trò của mâu thuẫn trong đoạn trích: vừa tạo kịch tính, vừa bộc lộ chủ đề tư tưởng.

- Đánh giá: Lão hà tiện là tác phẩm tiêu biểu cho tài năng trào phúng của Mô-li-e, để lại giá trị nhân văn sâu sắc.

- Liên hệ: Trong xã hội hiện nay, lòng tham và lối sống ích kỷ vẫn hiện hữu, vì vậy tiếng cười phê phán của Mô-li-e vẫn mang ý nghĩa thời sự.

Bài viết tham khảo

Mô-li-e, nhà viết kịch thiên tài của nước Pháp thế kỉ XVII, được coi là “ông vua hài kịch” với những tác phẩm trào phúng sắc sảo, giàu giá trị hiện thực. Lão hà tiện là một trong những kiệt tác của ông, vạch trần bản chất tham lam, ích kỷ của tầng lớp trưởng giả. Đoạn trích ở hồi I, lớp 3, xoay quanh cuộc đối thoại giữa Ác-pa-gông và La Phle-sơ, đã khắc họa rõ mâu thuẫn kịch tính, qua đó bộc lộ chủ đề tư tưởng của tác phẩm.

Mâu thuẫn nổi bật trong đoạn trích chính là xung đột gay gắt giữa Ác-pa-gông và người đầy tớ La Phle-sơ. Ác-pa-gông là kẻ keo kiệt đến mức bệnh hoạn: ông ta luôn nghi ngờ người khác rình mò, ăn cắp của cải của mình. Chỉ một việc La Phle-sơ đứng chờ cậu chủ cũng đủ để lão nổi cơn tam bành, xua đuổi, chửi rủa thậm tệ, thậm chí lục soát quần áo đầy tớ như kẻ phạm tội. Ngược lại, La Phle-sơ tỏ rõ sự bức xúc, chua chát khi phải hứng chịu những lời lẽ cay độc, thậm chí mỉa mai thói keo kiệt của lão chủ. Qua những màn đối đáp gay gắt ấy, sự đối lập giữa chủ – tớ, giữa lòng tham vô độ và sự phản kháng của người bị áp bức được thể hiện rõ rệt.

Không chỉ mâu thuẫn bên ngoài, Ác-pa-gông còn mang trong mình mâu thuẫn nội tâm sâu sắc. Bề ngoài, lão chối bỏ chuyện mình có tiền giấu trong nhà, nhưng trong thâm tâm lại luôn lo sợ bí mật bị phát hiện. Chính vì thế, từng câu nói, từng cử chỉ của lão đều lộ rõ sự bất an, hoang tưởng. Lời nói trái ngược hành động, sự dè chừng quá mức đã phơi bày bản chất tham lam khiến con người mất hết nhân tính. Mâu thuẫn ấy không chỉ tạo kịch tính cho vở kịch mà còn làm bật lên chân dung một kẻ hà tiện điển hình.

Ý nghĩa của mâu thuẫn trong đoạn trích rất rõ ràng. Một mặt, nó giúp khắc họa nổi bật chân dung Ác-pa-gông – một con người coi tiền của trên hết, đánh mất tình thân và lòng tin với mọi người xung quanh. Mặt khác, nó phản ánh số phận cay đắng của những người dưới quyền như La Phle-sơ – luôn phải sống trong sự nghi ngờ, áp bức. Đồng thời, tình huống kịch cũng tạo nên tiếng cười trào phúng: cười để phê phán, cười để nhận ra sự phi lý và tội lỗi của thói tham lam. Đó chính là giá trị hiện thực và nhân văn mà Mô-li-e gửi gắm.

Có thể thấy, mâu thuẫn trong đoạn trích Lão hà tiện không chỉ là yếu tố tạo nên sức hấp dẫn của kịch mà còn là phương tiện nghệ thuật sắc bén để nhà văn bộc lộ chủ đề: phê phán lòng tham vô độ và đề cao khát vọng sống nhân ái. Giá trị ấy đến nay vẫn còn nguyên tính thời sự, khi xã hội hiện đại vẫn tồn tại không ít con người ích kỷ, chỉ biết vun vén cho bản thân. Tiếng cười trào phúng của Mô-li-e, vì thế, không chỉ mang ý nghĩa phê phán mà còn chứa đựng bài học sâu sắc: hạnh phúc đích thực chỉ đến với những ai biết sẻ chia và sống vì người khác.