Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích tâm trạng Sailôc trong đoạn trích Người lái buôn thành Vơnidơ của Shakespeare để thấy sự biến đổi cảm xúc phức tạp nhưng nhất quán ở bản chất.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích tâm trạng Sailôc trong đoạn trích Người lái buôn thành Vơnidơ của Shakespeare để thấy sự biến đổi cảm xúc phức tạp nhưng nhất quán ở bản chất.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác giả William Shakespeare – đại văn hào Anh, “thiên tài sân khấu” thời Phục hưng.

- Giới thiệu vở kịch Người lái buôn thành Vơnidơ – một tác phẩm tiêu biểu vừa mang giá trị hiện thực vừa giàu giá trị nhân văn.

- Dẫn dắt đến nhân vật Sailôc: một tay cho vay nặng lãi, tham lam, độc ác.

- Nêu luận đề: Qua đoạn đối thoại với Tubal, tâm trạng Sailôc có nhiều biến đổi phức tạp, nhưng tất cả đều quy về bản chất tham lam, ích kỉ và tàn nhẫn.

* Thân bài:

a. Hoàn cảnh đoạn trích

- Con gái Sailôc bỏ trốn cùng tài sản → Sailôc đau khổ, tức giận.

- Tin tức từ Tubal mang lại những thông tin đan xen: về con gái, của cải và về Antôniô.

- Từ đó, tâm trạng Sailôc liên tục biến đổi.

b. Phân tích diễn biến tâm trạng Sailôc

- Đau xót, oán hận khi mất con và của cải

+ Than khóc vì mất viên ngọc kim cương, châu báu.

+ Lời nói độc ác: mong con gái chết nhưng vẫn đeo đầy ngọc quý.

+ Cho thấy tình phụ tử đã bị đồng tiền làm lu mờ.

- Hả hê, sung sướng khi nghe tin Antôniô gặp nạn

+ Lặp lại nhiều lần “Cám ơn trời!” – sự vui mừng độc ác khi kẻ thù rơi vào khốn đốn.

+ Niềm vui này trái ngược với nỗi đau vì mất của, bộc lộ sự ích kỉ tuyệt đối.

- Đau đớn, tức giận khi biết con gái tiêu hoang

+ Lời than thở “Anh đâm một nhát dao găm vào tim tôi không bằng”.

+ Xem việc mất tiền còn đau đớn hơn mất con.

- Căm phẫn, nguyền rủa khi con gái đổi nhẫn lấy khỉ

+ Nhẫn có kỉ niệm thời trai trẻ, bị đổi lấy một vật vô giá trị.

+ Sự tiếc nuối xen lẫn phẫn nộ, càng bộc lộ sự coi trọng vật chất trên hết.

- Quyết tâm trả thù Antôniô

+ Ra lệnh Tubal đi thuê mõ tòa.

+ Tuyên bố “sẽ lấy trái tim của nó”.

+ Lòng hận thù kết hợp với sự tham lam, tàn ác, làm nổi bật bản chất thật sự.

c. Nhận xét chung

- Tâm trạng Sailôc biến đổi liên tục: đau khổ – hả hê – đau đớn – căm tức – quyết liệt.

- Dù phức tạp, sự biến đổi ấy lại thống nhất ở bản chất: tham lam, ích kỉ, độc ác, coi tiền quan trọng hơn tất cả.

- Nghệ thuật: Shakespeare khắc họa tính cách nhân vật qua đối thoại kịch tính, tự nhiên; mỗi tin tức Tubal mang đến là một “cú hích” cho cảm xúc của Sailôc.

* Kết bài:

- Khẳng định: Cuộc đối thoại đã phơi bày trọn vẹn tâm trạng và bản chất Sailôc.

- Giá trị hiện thực: Tố cáo sức mạnh tha hóa của đồng tiền, phê phán sự tàn nhẫn trong xã hội.

- Giá trị nhân văn: Nhắc nhở con người cần giữ gìn tình thương, lòng nhân ái, không để lòng tham và hận thù lấn át nhân tính.

Bài viết tham khảo

William Shakespeare – đại văn hào của thời kì Phục hưng – đã để lại cho nhân loại nhiều kiệt tác sân khấu bất hủ. Trong đó, Người lái buôn thành Vơnidơ không chỉ nổi bật bởi tính kịch hấp dẫn mà còn bởi khả năng khắc họa tính cách nhân vật sắc sảo. Đoạn đối thoại giữa Sailôc và Tubal là một minh chứng điển hình, phơi bày sự biến đổi tâm trạng đầy mâu thuẫn nhưng lại nhất quán ở bản chất tham lam, ích kỉ và độc ác của nhân vật Sailôc.

Trong đoạn trích, bối cảnh được đặt ra là lúc Sailôc vừa mất con gái, vừa mất của cải. Tubal đến, liên tục đem đến những tin tức về con gái và về kẻ thù Antôniô. Mỗi thông tin lại khiến tâm trạng Sailôc thay đổi bất ngờ, liên tục, tạo thành một chuỗi cảm xúc phức tạp. Trước hết, lão đau xót, tức giận vì con gái bỏ trốn cùng với châu báu. Sailôc than khóc vì “viên kim cương giá ngàn ducats”, thậm chí còn mong “nó chết dưới chân ta, trên mình đầy châu báu”. Tình phụ tử ở đây đã bị lấn át hoàn toàn bởi sự tham lam mù quáng.

Ngay sau đó, khi nghe tin Antôniô đang gặp khó khăn, Sailôc lập tức đổi sắc thái: “Cám ơn trời, cám ơn trời!” – lặp đi lặp lại trong sự hả hê độc ác. Niềm vui ấy trái ngược với nỗi đau mất con, cho thấy lão chỉ biết lấy sự bất hạnh của người khác làm hạnh phúc cho mình. Nhưng khi Tubal báo tin con gái tiêu xài hoang phí, lòng tham của Sailôc lại bị tổn thương. Lão than rằng thà bị “đâm dao găm vào tim” còn đỡ hơn. Đặc biệt, khi biết chiếc nhẫn kỉ vật thời trai trẻ bị đổi lấy một con khỉ, Sailôc nổi cơn thịnh nộ. Sự tiếc nuối châu báu đã che khuất cả tình cảm dành cho con.

Cao trào của đoạn đối thoại chính là lúc Sailôc bộc lộ quyết tâm trả thù Antôniô. Lão ra lệnh Tubal đi thuê mõ tòa, nhấn mạnh “sẽ lấy trái tim nó”. Lúc này, sự tham lam (đòi món nợ) đã kết hợp cùng hận thù, biến Sailôc thành kẻ tàn nhẫn, khát máu. Tâm trạng biến đổi liên tục – đau đớn, hả hê, căm tức, quyết liệt – nhưng tất cả đều thống nhất ở cốt lõi: bản chất tham lam, ích kỉ và độc ác.

Qua đoạn đối thoại, Shakespeare đã thành công trong việc khắc họa một chân dung nghệ thuật vừa sinh động vừa điển hình. Sailôc hiện lên như hiện thân của sức mạnh đồng tiền làm tha hóa nhân tính, đồng thời cũng là lời cảnh tỉnh sâu sắc về hận thù và lòng tham trong xã hội. Đằng sau tiếng cười chua chát là một bài học nhân văn: con người chỉ thực sự có ý nghĩa khi biết đặt tình thương lên trên của cải, biết giữ lòng nhân ái thay vì để tham lam và thù hận dẫn dắt.

Như vậy, đoạn đối thoại giữa Sailôc và Tubal đã phơi bày rõ nét sự phức tạp trong tâm trạng nhân vật: nhiều biến đổi nhưng nhất quán ở bản chất. Qua đó, ta thấy được tài năng nghệ thuật của Shakespeare cũng như ý nghĩa nhân sinh sâu xa mà tác phẩm gửi gắm.