Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích đoạn trích ngữ liệu “Đừng chọn an nhàn khi còn trẻ” của Cảnh Thiên trong phần Đọc hiểu.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích đoạn trích ngữ liệu “Đừng chọn an nhàn khi còn trẻ” của Cảnh Thiên trong phần Đọc hiểu.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu chung: Trong cuộc sống hiện đại đầy biến động, con người càng cần những tư tưởng tích cực để định hướng hành động và thái độ sống.

- Dẫn dắt và nêu vấn đề: Đoạn trích “Đừng chọn an nhàn khi còn trẻ” của Cảnh Thiên đã gửi gắm những quan điểm sâu sắc về cách ứng xử với khó khăn, tâm thế đối diện với nghịch cảnh và vai trò của tư duy tích cực trong việc kiến tạo hạnh phúc.

* Thân bài:

1. Giải thích nội dung đoạn trích

- Thông điệp cốt lõi:

+ Hạnh phúc đến từ sự trân trọng, từ nội tâm chứ không phải ganh đua vật chất.

+ Tâm trí con người là gốc rễ của hạnh phúc hay bất hạnh: “thiên đường và địa ngục chỉ cách nhau một ý niệm”.

+ Tư tưởng, cách nhìn nhận sẽ quyết định thái độ sống và hành động trong đời.

+ Biết “nghĩ thấu” để hóa giải đau khổ là bước đầu của hạnh phúc và sự trưởng thành.

2. Phân tích nội dung và nghệ thuật thể hiện

- Quan niệm về hạnh phúc:

+ Không phụ thuộc vào hoàn cảnh mà do cách ta nhìn nhận và trân trọng cuộc sống.

+ Đề cao sự tu dưỡng nội tâm, gột rửa tâm trí để làm chủ cảm xúc.

- Vai trò của tư duy tích cực:

+ Người có tư tưởng sáng suốt, khoáng đạt sẽ nhìn thấy cái đẹp, giữ được sự bình yên.

+ Trái lại, tư duy bi quan, hẹp hòi dẫn đến tiêu cực, đau khổ, dễ bị hoàn cảnh điều khiển.

- Giá trị nhân văn sâu sắc:

+ Khuyên người trẻ không trốn tránh gian nan, bởi thử thách là cơ hội trưởng thành.

+ Nhấn mạnh vai trò của “nghĩ thấu” – một biểu hiện của trí tuệ cảm xúc và sự bình an nội tại.

- Nghệ thuật lập luận:

+ Văn phong chặt chẽ, lý lẽ sâu sắc, sử dụng các cặp khái niệm đối lập: “thiên đường – địa ngục”, “nghĩ thấu – nghĩ quẩn”, “bi quan – lạc quan”… giúp tăng sức thuyết phục.

+ Giọng văn triết lí, đúc kết từ trải nghiệm sống, phù hợp với đối tượng người trẻ.

3. Liên hệ thực tế và mở rộng

- Nhiều người trẻ hiện nay dễ sa vào tâm lý “an nhàn sớm”, né tránh khó khăn, dẫn đến đánh mất động lực phát triển bản thân.

- Người có tư tưởng tích cực, biết chấp nhận thử thách sẽ vững vàng hơn trong cuộc sống.

- Nhấn mạnh vai trò của giáo dục cảm xúc, nuôi dưỡng tinh thần chủ động và bản lĩnh trong xã hội hiện đại.

* Kết bài:

- Khẳng định lại giá trị của đoạn trích: Là lời nhắn nhủ đầy ý nghĩa với người trẻ – đừng chọn an nhàn mà hãy chọn tư duy tích cực để trưởng thành.

- Rút ra bài học cho bản thân: Phải biết rèn luyện bản lĩnh, sống có trách nhiệm và suy nghĩ thấu suốt để xây dựng hạnh phúc bền vững.

Bài viết tham khảo

Đừng chọn an nhàn khi còn trẻ là một trong những thông điệp truyền cảm hứng mạnh mẽ của Cảnh Thiên dành cho thế hệ trẻ đang sống trong thời đại hiện đại – thời đại của tốc độ, áp lực và cả cám dỗ của sự dễ dàng. Trong đoạn trích phần Đọc hiểu, tác giả không chỉ nói đến sự cần thiết của nghị lực sống mà còn tập trung bàn luận về cách cân bằng nội tâm, cách nhìn đời và sức mạnh của tư duy đối với hành trình trưởng thành của con người.

Mở đầu đoạn trích là quan điểm giàu tính nhân văn: “Cuộc sống không phải là sự ganh đua, hạnh phúc khởi nguồn từ sự trân trọng.” Câu nói ấy nhấn mạnh vai trò của sự chủ động và tỉnh thức trong điều tiết cảm xúc, nhận thức. Khi biết "gột rửa và cảnh tỉnh tâm trí", con người sẽ tránh được sự lệch lạc về tâm lý, thoát khỏi "tâm ma" – những suy nghĩ tiêu cực, sai lệch có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Như vậy, sống không phải chỉ là để theo đuổi thành công vật chất, mà còn là quá trình tôi luyện nội tâm và giữ cho bản thân một trạng thái tinh thần sáng suốt, lạc quan và quân bình.

Tiếp theo, đoạn trích đề cao vai trò của tư tưởng trong việc chi phối cảm xúc, hành vi và vận mệnh của mỗi người. Theo Cảnh Thiên, “Tư tưởng khác nhau thì đánh giá đối với sự việc xảy ra cũng hoàn toàn khác nhau…” – tức là cùng một hoàn cảnh, người tiêu cực sẽ thấy bi kịch, người lạc quan sẽ thấy cơ hội. Suy nghĩ bi quan khiến con người nhìn đời bằng màu u ám, trong khi tư tưởng khoáng đạt sẽ soi sáng những góc khuất và dẫn lối tới thái độ sống tích cực, hướng thiện.

Thông điệp cuối cùng và cũng là then chốt của đoạn trích chính là bài học về “nghĩ thấu” và “nghĩ quẩn” – hai trạng thái tư duy quyết định hạnh phúc hay bất hạnh. “Nghĩ thấu” là quá trình phản tư, chiêm nghiệm để vượt qua nghịch cảnh một cách trưởng thành và nhân văn. Ngược lại, “nghĩ quẩn” là biểu hiện của sự bế tắc, dễ đẩy con người rơi vào vòng xoáy tuyệt vọng. Sống trên đời, ai cũng phải trải qua khổ đau, nhưng cách mỗi người tiếp nhận và vượt qua mới là điều định hình giá trị của cuộc sống họ.

Qua đoạn trích, Cảnh Thiên không chỉ đưa ra những lời cảnh tỉnh về sự tự buông thả khi còn trẻ mà còn khơi dậy một thái độ sống mạnh mẽ, chủ động, biết kiểm soát nội tâm và hướng đến điều thiện. Đó là lời khuyên quý báu dành cho mỗi người trẻ đang đứng trước ngã rẽ cuộc đời: hãy can đảm bước qua an nhàn, chọn con đường rèn luyện tư tưởng, bởi hạnh phúc thật sự không đến từ sự dễ dãi mà từ sự thấu hiểu, kiên cường và nỗ lực không ngừng trong nội tâm lẫn hành động.